حملات شبانه کابوس زنان افغان

ساعت یازده بجه شب سوم اپریل 2016، بی بی صحرا با هجوم گروهی از عساکر مسلح به خانه‌اش از خواب بیدار شد.

این خانم 37 ساله، باشنده قریه قلعه تکای در ولسوالی بره کی برک، می‌گوید که شش سرباز اردوی افغان با لگد دروازه اتاق خواب اورا باز کرده و با چهره‌های پوشیده وارد اطاق شدند.

بعد از آن صدای بلندی از طریق لودسپیکر هشدار داد که کسی تکان نخورد.

او گفت: " من و اجمل شوهرم که دهقان است، و سه دخترک خورد ما همه ترسیدیم و دختران ما به گوشه‌ی خانه پناه بردند. یک سرباز بدون سوال فوراً با قنداق کلاشینکوف  شوهرم  را لت وکوب کرد ."

صحرا گفت در حالیکه  دخترش گریه میکرد او با سربازان به مشاجره پرداخت  .

او در ادامه گفت: "یک عسکر مرا تیله کرد وبه یک گوشه اتاق انداخت و سرم ضربه دید، و آنان به لت و کوب شوهرم ادامه دادند. بعد از آن عساکر به دستان شوهرم دست‌بند زده و چشمانش را با دستمال سیاه بستند."

صحرا گفت :" تا وقتی زنده ام فراموش نخواهم کرد که عساکر چگونه شوهرم را لت کرده و با خود بردند."

تاکتیک جدال‌آمیز حملات شبانه از مدت‌ها به اینسو برای مبارزه با تروریزم در افغانستان استفاده شده است. برای افغانها، هرگونه ورود بدون اجازه به خانه‌های شخصی شدیداً توهین آور است و اینگونه حملات نقض غیرقابل قبول حریم خصوصی پنداشته می‌شود. این حملات به علاوه تلفات ملکی شهروندان زیادی را از حکومت و نیروهای امنیتی کشور رو گردان کرده است.

داکتران محلی در ولایت شرقی لوگر می‌گویند که بیشترین آسیب روانی اینگونه حملات بر زنان وارد می‌گردد. متخصصان صحت روانی هشدار می‌دهند که زنان بسیاری دچار ترس و اضطراب دوامدار شده و ذهن شان از خاطرات تلخ گذشته رنج می‌بر د.

صحرا اکنون در شفاخانه نایب امین الله خان لوگری واقع پل علم، مرکز آن ولایت تحت تداوی است.

او گفت که سربازان فقط یک تفنگ چره‌یی را در خانه او یافته و ضبط کردند، و شوهرش را با دیگر مردان قریه با خودشان  بردند.

صحرا چهار روز را وقف کرد تا آدرس شوهر اش را دریابد ، پیش مقامات محلی رفت  به بزرگان  قریه سرزد

تا اینکه در روز پنجم، مسئولان دفتر والی لوگر به اوخبر دادند که شوهرش رادر ریاست امنیت ملی به اتهام همکاری با طالبان زندانی کرده اند.

بعدازسپری شدن هشت ماه  در زندان، شوهر او تبرئه شدو از زندان آزاد گردید . اما، صحرا گفت که از آن شب به بعد دچار اضطراب دایمی شده و از سردردی همیشگی رنج می‌برد.

او گفت: "داکتر به من گفت که مشکلات صحت روانی دارم و باید استراحت کنم."

عواقب سنگین حملات شبانه برای مردم محل

حملات شبانه همیشه جنجال برانگیز بوده و باعث تنفر  مردم عادی افغانستان شده است.  

از سال 2012 به بعد مسئولیت این‌گونه حملات به نیروهای ملی افغانستان واگذار شده است.

طبق یک تفاهمنامه، ماموریت‌های شبانه برای تلاشی خانه‌های افرادملکی که گمان حضور شورشیان در آنها می‌رود، باید توسط نیروهای نظامی افغان و درهمکاری با نیروهای ویژه ایالات متحده  و در مطابقت با قانون افغانستان صورت گیرد.

 در سال 2013، حکومت افغانستان به رهبری حامد کرزی تعهد کرد که حملات شبانه را کاملاً متوقف سازد.

اما، اشرف غنی، رئیس جمهور بعدی، بدون سروصدا اجازه داد تااین حملات از سر گرفته شود. کارشناسان نظامی تاکید دارند که عملیاتهای شبانه برای برهم زدن و نابودی شبکه‌های تروریستی لازمی است.

دولت وزیری سخنگوی وزارت دفاع به "آی دبلیو پی آر گفت که این‌گونه عملیات ابزار حیاتی در جنگ علیه شورشیان است و به نیروهای امنیتی فرصت می‌دهد تابا استفاده از نیروهای کمتر و  زمان محدود وظایف بزرگ را انجام دهند.

مسئولان گفتند که تنها امسال در نتیجه حملات شبانه مخفی گاه‌های طالبان در ولایات هلمند، بغلان، کندز و ننگرهار از بین برده شده وبیش از 230 عضو نیروهای امنیتی افغان که نزد طالبان گروگان بودند ،آزاد شده اند.

در اواخر ماه اپریل طی یک حمله  مهم شبانه ، مولوی لال، والی نامنهاد طالبان در ولایت بغلان همراه با تعداد دیگر شورشیان در منطقه دند غوری نزدیک شهر پلخمری کشته شدند.

اما در لوگر، مسئولان هشدار می‌دهند که مردم محل بخاطر اینگونه موفقیت‌ها قیمت سنگین  رامتحمل می‌شوند.

عبدالوکیل، عضو شورای ولایتی لوگر به آی دبلیو پی آر گفت که مردم در بسیاری ولسوالی‌های این ولایت از اضطراب و نگرانی ناشی از این حملات رنج می‌برند. پل علم مرکز ولایت لوگر و ولسوالی‌های برکی برک، چرخ و محمد آغه بیشتر از سایر ولسوالی‌ها متاثر شده‌اند.

وکیل افزود که ساکنان مناطق مختلف لوگر، بخصوص باشندگان مناطق روستایی، در مورد حملات شبانه نیروهای امنیتی به شورا ی ولایتی شکایت کرده‌اند.

سیما زرگر رئیس امور زنان ولایت لوگر گفت که اگرچه مردان دستگیر می‌شوند اما زنان خانواده از این حملات بیشتر آسیب می‌بینند.

به گفته خانم سیما، "حملات شبانه و همچنان ترور و اختطاف یی که طالبان انجام می‌دهند باعث ترس در میان زنان شده   و در نتیجه تعداد زیادی از آنان گرفتار تکا لیف روانی گردیده‌اند." او از وزارت صحت عامه خواست که شفاخانه ویژه صحت روانی رادر آن ولایت ایجاد کند.

محمد ظریف نایاب، معاون رئییس صحت عامه لوگر گفت که هر روز ده‌ها زن به شفاخانه‌ها و کلینیک‌های آن ولایت برای تداوی امراض روانی مراجعه می‌کنندو تعدادی نیز برای تداوی مشکلات روانی به خارج از کشور می‌روند.

راحله، 43 ساله، گفت که او بعد از یک حمله شبانه که در ماه نوامبر 2012 بالای خانه شان صورت گرفت، مجبور شد به پشاور رفته ودر شفاخانه رحمان بابا خود را تداوی کند.

او گفت که عساکر قبل از ورود به خانه شان در حالیکه او ، شوهر وپنج طفل اش خواب بودند، دروازه خانه‌شان  رادر قریه پورک واقع مرکز ولایت لوگر را منفجر کردند .

او گفت: "ناگهان صدای یک انفجار قوی را شنیدم، اتاق پر از گرد وخاک شد و کلکین شکست. در همان وقت صدای جیغ و فریاد شوهر و اطفالم نیز بگوشم رسید.همچنین صدایی رااز بلندگو شنیدم  که میگفت ،هیچ کس اجازه ندارد از اتاق خود بیرون شود."

"هیچ یکی از ما جرئت تکان خوردن را نداشتیم. وقتی از کلکین به بیرون دیدم، عساکر به داخل حویلی رسیده و به سمت اتاق ما می‌آمدند. من هنوز نزدیک کلکین ایستاده بودم. عساکر دروازه اتاق خواب ما را شکستند و داخل شدند."

"من دو دختر و سه پسر دار م. کلانترین پسرم 25 ساله است. همه ما در کنج اتاق ایستاده و از ترس می‌لرزیدیم. بعدء یک سرباز افغان بالای ما فریاد زد که دستان خود را بالا بگیریم و دیدم که خارجیان نزدیک آمده خریطه‌های سیاه را بر سر شوهر و پسر کلانم کشیده آنان را‌ با خود بردند."

بعد عساکر به اتاق پهلو رفتند، جایی که برادر شوهر راحله و سه کودک‌اش خوابیده بودند. عساکرشوهر ، برادر شوهر، پسر کلان و یک پسر برادر شوهرش را  با خود بردند.

راحله افزود:"بعد یک ترجمان آمده به ما گفت که اتاق را ترک گفته به صحن حویلی برویم... آنان ما را حدود 100 متر دورتر به داخل کرد گندم برده و برای دو ساعت پای برهنه ایستاد کردند."

برادر شوهر راحله بعد از سپری کردن سه ماه از زندان بگرام آزاد شد. اما شوهر و پسر کلانش بعد از 18 ماه زندان اجازه داده شدند که به خانه برگردند.

راحله چهار سال بعد از آن اتفاق می‌گوید که تاهنوز ترس اتفاقات آن شب ذهن‌اش را می‌خورد. هروقت صدای طیاره را می‌شنود یا مردانی را در لباس اردوی ملی افغان می‌بیند تن‌اش به لرزه می‌افتد و به یاد  همان حمله یی که در شب صورت گرفته بود ،می افتد .

سید جلیل احمد متخصص اعصاب در ولایت لوگر می‌گوید که اگر اضطراب دوامدار تداوی نشود، باعث افسردگی شدید می‌شود. این افراد معمولاً از بی‌خوابی، مشکل تنفسی، بی‌اشتهایی و فشار بالای خون شکایت می‌کنند.

او ادامه داد: "این مریضان دایم در ترس به‌سر می‌برند."

حاجی سید حبیب الله باشنده قریه پانگرام ولسوالی چرخ که 56 سال سن دارد نیز گفت که می‌خواهد خانم‌اش را برای تداوی به پیشاور ببرد تا از آسیب روانی ناشی از حمله شبانه‌ای که چهار سال قبل بالای خانه شان صورت گرفته  بود، نجات یابد.

او گفت که در ساعات اولیه 26 اپریل 2013، سربازان افغان با لوله تفنگ او و خانواده‌اش را از خواب بیدار کردند.

او گفت: "سربازان من و همسرم و چهار کودک خوردم را به اتاقی بردند که پسران بزرگترم می‌خوابیدند. آنان مادرم و دو پسر کلانم را با خود به حویلی بردند، چشمانم را بستند و در حضور کودکان، زن و مادرم مرا  لت و کوب کردند ووقتی مرا ازخانه بیرون کشیدندخانم و کودکانم جیغ می‌زدند و گریه می‌کردند.  "

"بعد ءمرا بایک هلیکوپتر نظامی که نزدیک خانه ما به زمین نشسته بود انداخته وبه کابل بردند و هشت ماه  زندانی کردند. آنان مرا متهم میکردند که طالب هستم ودرجنگهای ولسوالی چرخ لوگر دست داشته ام .  ودرکنار جاده ها ماین گذاری کرده ام ودختران را تهدید نموده ام تا به مکتب نروند."

حبیب بعد از آنکه محکمه کابل او را بیگناه اعلان کرد، از زندان آزاد شد. اماشازیه خانمش  نتوانست دوباره به حالت عادی برگردد و از سردردی دوامدار و ترس مکرر در خواب ،شکایت دارد.

کلینیک ولسوالی با وجود چند بار مراجعه نتوانست به او کاری کند وتداوی در شفاخانه نایب امین الله خان  در پل علم نیز تاثیر چندانی بر وضعیت روانی او نکرده بود.

حبیب گفت: "بیشتر دوستانم مشوره داده‌اند که شازیه را به شفاخانه رحمان در پیشاور پاکستان ببرم، اما از اینکه پول مصارف انتقال ایشان را تا پشاور تهیه کرده نتوانستم ، اورا انتقال ندادم ؟"

محافظت از غیرنظامیان

سلیم صالح سخنگوی والی لوگر گفت که نیروهای افغان و امریکایی در جریان سال گذشته بیش از 60 حمله شبانه را در آن ولایت انجام داده‌اند.

او گفت که این حملات بخش لازمی مبارزه علیه تروریزم است، اما تایید کرد که در عین حال ترس ورعب را نیز در بین باشنده گان محل بوجود آورده است.

صالح گفت: "اگرچه حملات شبانه توسط نیروهای حکومتی موفقیت‌آمیز است، و این عملیات‌ها نقش مهمی رادر سرکوب طالبان داشته،  در عین حال باعث ترس و وحشت در میان مردم نیز شده است."

کارشناسان نظامی تاکید دارند که جمع‌آوری اطلاعات مفصل و دقیق قبل از این‌گونه حملات برای حفاظت غیرنظامیان حیاتی می‌باشد.

عتیق الله امرخیل، جنرال اسبق اردوی ملی و تحلیل‌گر امور نظامی گفت: "اگر معلومات دقیق درمورد هدف داشته باشیم، می‌توانیم دشمن را به سرعت از بین ببریم. اگر این معلومات درست نباشد، متاسفانه مردم بی‌گناه کشته خواهند شد.

او گفت :"جنگجویان طالب می‌کوشند در خانه‌ها ی مردم پناه بگیرند و جنگجویان‌شان را در میان مردم ملکی جابجا کنند و وقتی نیروهای امنیتی این مناطق را هدف قرار می‌دهند مردم ملکی نیز تلف می‌شوند."

محمد موسی محمودی فعال جامعه مدنی گفت که مردم عادی بین حکومت و شورشیان گیر افتاده‌اند. حملات شبانه به گفته او ترسناک است، اما تهدید، اختطاف و اعمال تروریستی یی که طالبان انجام می‌دهند نیز وحشت آفرین می‌باشند.

محمودی افزود که حداقل حکومت بعد از دستگیری شورشیان ، با صدود حکم قضایی محاکمه میکند درحالیکه شورشیان مسلح بدون هیچ‌گونه روند قضایی مردم را مجازات میکنند.

او افزود تا زمانی که وضعیت ناامنی و فقر جاری ادامه داشته باشد، زندگی عاری از ترس برای مردم ممکن نیست.

او گفت"تا زمانی که امنیت تضمین نشود، اشتغال بوجود نیاید و حقوق زنان  نادیده گرفته شود، ممکن نیست درمورد کاهش  تکالیف روحی و روانی صحبت کرد."