شورشیان از پسته‌ی افغانستان سود می‌برند

اشندگان ولایت جنوب غربی بادغیس، جایی که بیشترین درخت پسته دارد، هشدار می‌دهند که باندهای مسلح و جنگجویان طالب این منابع ارزشمند طبیعی را در تصرف خود در آورده‌اند و میلیون‌ها دالر از فروش پسته  عاید به دست می‌آورند.

جنگلات پسته‌ی این ولایت از مدت‌ها بدین سو ملکیت همه‌ی مردم بوده مشروط به آنکه به موقع و شیوه مناسب ،حاصل را جمع  آوری کنند و بخشی از آن را به عنوان مالیه به حکومت تحویل دهند.

زمانی جنگلات پسته مساحت 95،000 هکتار زمین را احتوا میکرد ولی در جریان چهار دهه‌ی اخیر به 30،000 هکتار کاهش یافته است.

مقامات ریاست زراعت و مالداری ولایت بادغیس زورمندان محلی، افراد  مسلح غیر مسئول و طالبان را به تخریب این دارایی ارزشمند متهم می‌کنند. مردم عادی نیز درخت‌های پسته را برای سوخت قطع می‌کنند و با پسته‌چینی پیش از وقت باعث تخریب این محصول می‌شوند.

احمد عرفان آمر منابع طبیعی بادغیسگفت: "طبق سروی که در سال 2013 از عواید این جنگل‌ها صورت گرفته، به مقدار 33،750 تن پسته در آن سال بدست آمده بود که بطور تخمینی مبلغ 60 میلیون دالر ارزش داشت. اکنون عواید پسته به 45 میلیون دالر درسال تقلیل یافته و بیشتر این پول به جیب شورشیان و افراد مسلح غیر مسئول می‌ریزد."

بر اساس اظهارات آقای عرفان، تعداد 60 شورای محلی و 90 نفر محافظ جنگل در ساحه فعال اند، اما سه چهارم جنگلات خارج از کنترل آن اداره می‌باشد. او گفت که حداقل 180 نفر برای گزمه و حفاظت جنگلات پسته ضرورت است.

باشندگان محل تایید می‌کنند که سلسله کوه‌های زیبایی که در بهار سراسر با گل لاله پوشیده می‌شود و مردم در گذشته میله‌های سنتی خود را در دامنه‌های آن کوه‌ها برگزار می‌کردند، اکنون به محل امن برای شورشیان مبدل شده است.

عبدالرازق صدیقی، فعال جامعه مدنی گفت: "سال گذشته وقتی اقارب ما در فصل پسته چینی برای جمع‌آوری پسته رفتند، با شورشیانی مواجه شدند که بسوی‌شان فیر کردند و اجازه پسته چینی راندادند."

پسته بادغیس بخاطر طعم عالی‌اش شهرت دارد و بیشتر از سوی تاجران ولایت غربی هرات خریداری شده به کشورهایی چون هند، ایران و از آنجا به اروپا صادر می‌شود.

معمولاً پسته در ماه‌های جون و جولای آماده‌ی چیدن می‌شود، و حتی یک دهه قبل، مردم به این رسم پایبند بودند که تا زمان اعلان کمیته‌ی محلی کسی پسته چینی نمیکردولی اکنون مقامات محلی می‌گویندکه پسته قبل از پخته شدن چیده شده و این امر بر حاصل‌دهی جنگلات پسته تاثیر منفی می‌گذارد.

کسانی که پسته جمع‌آوری می‌کنند باید از هر 96  کیلو مقدار 8 کیلوی آن را برای دولت مالیه بدهند. مقامات محلی می‌گویند که در شش سال گذشته مردم این مالیه را بجای دولت به طالبان پرداخته‌اند.

جنگلات طبیعی از ولسوالی‌های کشک کهنه و رباط سنگی ولایت هرات تا مرزهای ترکمنستان گسترش یافته است. در ولایت بادغیس، جنگلات پسته بیشتر مناطق ولسوالی‌های آب کمری، مقر و قادس را پوشانده است.

باشندگان ولایت بادغیس گفتند که یک کیلوگرام پسته‌ی خندان زمانی به مبلغ 10 دالر به فروش می‌رسید. اکنون به دلیل کمبود پسته این مقدار به قیمت 20 دالر فروخته می‌شود.

جنگلات افغانستان زمانی ارزشمندی خاص را داراء بود. چنانچه قبل از کودتای خلقی‌ها در سال 1978، یک واحد نظامی ویژه موسوم به کندک سبز موظف به نگهداری از آنها بود. اکنون نیز کسانی خواستار اقدامات مشابه می‌باشند.

حفیظ الله، رئیس اسبق زراعت ولایت بادغیس گفت که کمبود حاکمیت قانون و جنگ جاری باعث شده است تاشورشیان به آسانی عواید جنگلات پسته را در اختیار گیرند.

حفیظ الله گفت: "بهترین راه برای گرفتن کنترل جنگلات این است که حکومت یک واحد نظامی مسلح و مجهز را به منطقه توظیف کند و گام‌های عملی در این زمینه بردارد."

عبدالرازق درویشی: مدیر عمومی ثبت اراضی بادغیستایید کرد که گروه‌های مسلح زمین‌های دولتی را غضب کرده‌اند و بخاطر این کار مجازات نیز نمی‌شوند.

او افزود که زورمندان محلی، زورمندان و طالبان اکنون حدود 80 درصد جنگل پسته و چمن‌زارها را در کنترل دارند و "تنها 40،968 هکتار زمین استرداد شده است."

درویشی گفت که از 90،000 هکتار چمن‌زار، کمتر از 20 درصد آن در کنترل دولت است.

قانون جنگلات افغانستان بطور واضح می‌گوید که خرید و فروش زمین دولتی و قطع درختان عمل جرمی است ومجازات این کار از جریمه‌ی مالی تا زندان طولانی مدت را شامل میشود.

اگرچه عرفان گفت که در دو سال گذشته گزارش 900 نفر را به پولیس داده‌اند ولی مقامات امنیتی گفتند که تنها 12 نفر در اواخر سال 2017 دستگیر شده بودند.

معاون قوماندانی امنیه بادغیس، غلام سرور حیدری گفت: "در سال 2017، ما 48 شکایت از ریاست زراعت دریافت کردیم و 12 متخلف در ولسوالی‌های آب کمری و مقر به اتهام قطع درختان پسته و پسته چینی قبل از موقع دستگیر شدند.

اما به دلیل ناامنی و کنترل مخالفان مسلح بر جنگل، ما نتوانسته‌ایم کسان دیگری را توقیف کنیم."

احمد جان عزیزی، رئیس سارنوالی استیناف بادغیس گفت که او تنها از دو قضیه‌ی غضب زمین در فاصله‌ی سالهای 2014 تا 2017 آگاهی دارد.

او گفت که متخلفان در قضیه‌ی اول به شش ماه زندان محکوم شدند، و قضیه‌ی دوم با استرداد زمین‌های شخصی به مالکان اصلی آنها حل و فصل گردید.

دیگران این ادعا را رد می‌کنند که گویا شورشیان کنترل جنگلات بادغیس را بدست گرفته‌اند.

شرف الدین مجیدی، سخنگوی والی بادغیس گفت: "اکثریت مطلق زمین‌های پسته در اختیار دولت و در کنترل دولت است."

اما او تصدیق کرد که در جریان پسته چینی، حضور طالبان در این جنگل ها افزایش می‌یابد و آنان بیشتر عواید پسته را هر ساله به جیب می‌زنند. مجیدی گفت که برای سال آینده اقداماتی روی دست گرفته شده است از جمله افزایش نیروهای حفاظتی، استرداد زمین‌های غضب شده و غرس درختان تازه، شامل این تدابیر می باشد.