تاجران افغان خواستار ساختار زود تر سرک ترانزیستی شدند
کار زيادى ضرورت است تا بندر ولايت خوست به طرف پاکستان به يک راه عمومى تجارتى مبدل شود
تاجران افغان خواستار ساختار زود تر سرک ترانزیستی شدند
کار زيادى ضرورت است تا بندر ولايت خوست به طرف پاکستان به يک راه عمومى تجارتى مبدل شود
احمدشاه از ولايت خوست افغانستان
نماينده گان تجاران ولايت خوست از توسعه دوباره سرک میان مرکز خوست و مرز پاکستان، استقبال کردهاند. اما انها میگویند که با این وجود باید مقامهاى حکومت مرکزى اقداماتی انجام دهند تا این سرک به صورت رسمی به عنوان خط ترانزیتی پذیرفته شود.
ولایت خوست، باتوجه به موقعیتاش، میان سپینبولدک درقندهار(واقع درغرب) و بندرتورخم (واقع در ولایت شرقی ننگرهار) یکی از مهمترین نقطه عبوری افغانستان- پاکستان است.
تاجران و مقامهای خوست شکایت دارند که دولت افغانستان پایش را از ارتقای 32 کیلومتر سرک میان شهرخوست و(منطقه غلام خان) پس کشیدهاست. هم اکنون روزانه 300 لاری تجاری و شخصی ازاین سرک عبور و مرور دارند. تاجران میگویند که همانگونه که ارتقای این سرک باعث افزایش ترافیک اموال تجارتی و همچنان به میان آمدن اداره گمرکات دراین نقطه مرزی میگردد، مقامهای افغانستان نیز باید انجام امور ترانزیتی ازطریق این بندر را طی یک توافقنامه با پاکستان رسمی سازد.
کرامت خان خپلواک رییس اتحادیه دکانداران خوست به انسیتوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان گفت: «دراین ارتباط تعدادی ازتاجران آقای کرزی را چندین بار ملاقات کرده و از ایشان خواستهاند تا سرک غلام خان را به عنوان یک سرک تجارتی ارتقا دهند. رییسجمهور قول انجام این کار را داده است و اما تاکنون کسی دست به انجام این کار نزده است.»
پروژهی ارتقای این سرک با کمک 10.5 میلیون دالری آمریکا در ماه دسامبر 2013 شروع شد. قراراست تا 17 ماه به پایان رسد. این پروژه شامل اعمار یک باب «دروازه دوستی» و اداره گمرکات در نقطه مرزی میگردد.
رییس اداره فواید عامه خوست، مامورشاه، گفت که کار ارتقای این سرک قبلاً شروع شده است. وی گفت: «کاراعمارسرک مطابق به معیارهای بینالمللی جریان دارد. عرض این سرک 11 متر است که هفت متر آن اسفالت شده و بقیه آن (دردو طرف سرک به اندازه دو متر) برای جریان دادن آب اختصاص داده میشود.»
فضل الله فاضل ، رییس خدمات گمرکات ولایتی خوست، دراین ارتباط گفت:«ما همانگونه که درجریان ایجاد اداره گمرک جدید با تجهیزات جدید استیم، برای ایجاد این خط ترانزیتی نیز کاملاً آمادهگی داریم. این پروژه مبلغ 5.2 میلیون دالر نیازدارد که از طرف دولت آمریکا تمویل شدهاست. این ساختمان گمرکات دارای تمام استانداردهای جهانی موردنیاز برای یک مرکز گمرکی خواهد بود.»
به عکس، رییس اتاق تجارت خوست، نواب امیرزی، گفت که امورجدید گمرکی و مرزی مستلزم امضای تفاهمنامه رسمی میان وزارتخارجه افغانستان و پاکستان میباشد. امیرزی گفت: «تازمانیکه این سرک به صورت رسمی از طرف افغانستان و پاکستان به عنوان راه ترانزیتی قبول و اعلام نشده باشد، جاده خوست- غلام خان، سرک ترانزیتی نیست.» وی گفت که اکنون «اموال تجارتی را ازآسیای میانه به پاکستان یا به عکس آن انتقال داده نمیتوانیم. زیرا این سرک بصورت رسمی به عنوان سرک ترانزیتی شناخته نشده است.»
وی افزود که تاجران بندر خیبر پشتونخواه نیز اقتصادی بودن سرک غلام خان را متوجه شدهاند. امیرزی افزود که تعیین رسمی این مرز به عنوان مرز ترانزیتی، زمینه انجام شدن پروسیجرهای اداری صادرات و واردات ازاین طریق را مساعد میسازد. وی بیان کرد که درحال حاضر تاجران ازاین راه استفاده نمیتوانند. آنها مجبورند برای انجام کارهای اداری به شهر خوست بروند. درعین زمان تاجران باید برای انتقال هر20 تن کالای تجارتی مبلغ 300 تا 500 دالر خساره را بپردازند. به عکس با ترانزیتیشدن این سرک، تاجران مجبور به پرداخت این مبلغ نخواهندبود.
تاجران هم این نکته را تایید میکنند که اگرآنها بتوانند کارهای اداری را درخوست انجام دهند، این راه، کوتاهتر و به این صورت ارزانتر از سایر راه های مواصلاتی است.
حاجی دین ولی، رییس اتحادیه پرچون فروشان ولایت خوست گفت که اموال تجارتی ولایات پکتیا و پکتیکا، به عوض این که ازراه نزدیکتر، ازطریق سرک غلام خان، به پاکستان صادرشود، به بندرتورخم در ولایت ننگرهار انتقال داده میشوند.
وی گفت: «اگریک تاجراز ولایات جنوبی به پاکستان برود وی باید یک شب را درکابل گذرانده و اغلب، دو شب در ننگرهار منتظر باشد تا اموال را به پاکستان صادرکرده و یا از پاکستان مال وارد کند. این سفر برای هرکدام از تاجران مبلغ 100 دالر هزینه دارد؛ اگراز سرک غلام خان سفر کند، هزینه سفر هر تاجر 30 دالر خواهد شد.»
خانجان الکوزی معاون ریاست اتاق تجارت افغانستان با این نکته موافق است که خوست مسیر بسیارکوتاه را به پاکستان دارد. وی گفت:«منطقه غلامخان تا بندر کراچی نسبت په تورخم تا کراچى 450 کیلو متر کوتاه تر است . به این معنی که این راه سود بیشتری برای ولایت کابل و ولایات جنوبی دارد.»
الکوزی گفت که ارتقای این سرک در توافقنامه دوجانبه قبلی درمورد ترانزیت کالا ذکر شده بود. برخی از مقامها شک دارند که پروژهی ارتقای سرک غلامخان درکابل (به خصوص در وزارت مالیه که امور کنترولی این پروژه را به عهده دارد) با منافع کسانی که بودیجه را در دست دارند، درتضاد واقع شده است.
امیرزی گفت:«نمایندگی ضعیف از ولایت خوست در حکومت مرکزى باعث شده است که به این ولایت به اندازه قابل ملاحظهای توجه نشود. زيرابه گمان بعضى از مقامات بلند رتبه در کابل اگر غلام خان به عنوان راه ترانزیتی به حساب بيايد ، به گمان اغلب جلال آباد اهمیت قبلیاش را از دست داده و درآمد این ولایت کاهش خواهد يافت .»
عبدالقادر ځواک سخنگوی وزارت مالیه گفت که هیچ ضدیتی با ترانزیتیشدن این سرک وجود نداشته و وزارت ماليه با تمام نیرو ازاین راه جدید حمایت میکند. وی گفت: «وزارت مالیه از هر پروژه ملی پشتبانی کرده و این نهاد به حمایت از تمام پروژه های ملی{ادامه خواهد داد}.
عبدالقیوم نصرت، اقتصاددان درولایت خوست گفت که اگراین جاده به خط ترانزیتی تبدیل شود ولایت خوست و ولایات نزدیک میتوانند به اشکال متفاوت ازآن سود ببرند. نصرت گفت: «اگراین سرک به خط ترانزیتی تبدیل شود، به بهبودی اقتصادی خوست و پکتیا کمک میکند. نرخ فقرکاهش مییابد؛همزمانیکه ترافیک اموال افزایش مییابد، مردم نیز وظیفه پیدا میکنند. آنها درمسیر راه، تانک تیل، هوتل ها، دکانها و گراژها و ایستگاه موتراعمار خواهندکرد. همزمانیکه مردم مشغول به کاروبار شوند، میزان حضور تروریزم درمنطقه کاسته میشود. زیرا مردم درعوض جنگ گزینه زندگی خوش را انتخاب خواهند کرد.»
احمدشاه یکی از شاگردان انستیوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان است.