آیا نیروهای افغان در هلمند به تنهایی می توانند تاب بیاورند؟

گزارشی از گل احمد احسان

گزارش شماره 419

4 جنوری 2012

در حالیکه نیروهای افغان برای تحویل گیری مسوولیت های امنیتی از نیروهای بین المللی می باشند، برخی باشندگان ولایت نا آرام هلمند در جنوب افغانستان نسبت به توانایی این نیروها تشویش دارند.

پس ازانکه کنترل برخی مناطق منجمله لشکرگاه مرکز هلمند در ماه جولای 2011 به نیروهای افغانس سپرده شد، در 26 ماه دسامبر مرحله دوم انتقال آغاز گردید. درین مرحله مسوولیت های امنیتی سه ولسوالی دیگر هلمند – مارجه، ناد علی و ناوه-، همچنان ولایت های بلخ، دایکندی، تخار و سمنگان در شمال، نیمروز در جنوب غرب، شهرهای عمده ی جلال آباد، شبرغان، فیض آباد، غزنی، میدان شهر و ولایت کابل به نیروهای افغان سپرده می شود. (برای معلومات بیشتر به گزارش دیدگاه های مختلف در مورد تسلیم دهی مسوولیت های امنیتی در هلمند مراجعه کنید.)

هرچند هلمند دیگر مانند سه سال قبل دچار جنگ های شدید نمی باشد، اما باشندگان می گویند که امنیت به قدری خوب نیست که انتقال مسوولیت های امنیتی به موفقیت بانجامد.

آنها می گویند که پس از تسلیم دهی مسوولیت امنیتی لشکرگاه، یک تعداد حملات انتحاری دران شهر صورت گرفت، ازینرو عقب نشینی نیروهای خارجی از مناطق روستایی ممکن است زمینه بازگشت طالبان را در مناطقی که بطور نسبی یا کامل از وجود آنها پاکسازی شده است، مساعد سازد.

عبدالهادی، باشنده لشکرگاه گفت که انتقال مسوولیت های امنیتی کار خوبی است، اما هلمند هنوز زود است، زیرا طالبان اکثر مناطق این ولایت را در کنترل دارد و حکومت تنها در مرکز ولایت و مراکز ولسوالی ها حاکمیت دارد.

عبدالهادی گفت: "اگر پروسه ی انتقال اکنون صورت گیرد، بدون شک موجب خونریزی در میان مردم هلمند خواهد شد. در چنین شرایط، انتقال مسوولیت های امنیتی خیانت بزرگی خواهد بود."

صالح محمد باشند ولسوالی نادعلی گفت ازانجایی که علیرغم حضور عساکر خارجی، نیروهای افغان قادر به تامین امنیت نشده اند، بدون آن نیروها هرگز قادر به این کار نخواهند شد.

او گفت: "فکر می کنم با تکمیل پروسه ی انتقال، جنگ در هلمند شدت خواهد گرفت. درست است که اردو و پولیس ملی افغان نسبت به گذشته بهتر تربیت شده اند، اما به تجهیزاتی که برای جلوگیری از حملات طالبان نیاز دارند، مجهز نشده اند."

محمد لایق سرفراز که در دهه 1980 در اردوی رژیم تحت حمایت شوروی سابق وظیفه اجرا کرده است، گفت که اردو و پولیس ملی کنونی نسبت به شورشیان از تعهد کمتر برخوردارند.

او گفت: "این نیروها به گروه های {قومی و تنظیمی} تقسیم شده اند، و ... آنها منافع شخصی و گروهی خود را که الزاماً هماهنگ با منافع ملی و کشور نمی باشند، در اولویت قرار می دهند. نکته ی مهم دیگر این است که این نیروها از انگیزه ای که طالبان برای جنگ دارند، برخوردار نمی باشند."

سرفراز گفت که اوبه اين باور است که طالبان بخاطر عقیده و آزادی افغانستان می جنگند، اما نیروهای حکومتی هنوز نمی دانند که برای چی می جنگند. او افزود: "اگر به نیروهای مسلح شرح روشنی از میهن پرستی و اهداف جنگ داده نشود، آنها قادر به تامین امنیت نخواهند بود."

مطیع الله، باشنده اصلی مارجه گفت که آینده ی تسلیم دهی مسوولیت های امنیتی در ولسوالی او آنقدر روشن به نظر نمی رسد که او لشکرگاه را ترک گفته دوباره به خانه اش برگردد. او مانند بسیاری های دیگر در هلمند نسبت به سربازان اردوی ملی و پولیس ملی که از مناطق دیگر به آنجا آورده شده اند، چندان اعتماد ندارد. او گفت که نیروی پولیس محلی نیز در ولسوالی مارجه فعال می باشند، اما این نیرو به تنهایی تاب مقاومت در برابر شورشیان ندارد.

او گفت: "هزاران عسکر نیروهای ملی و بین المللی عملیاتی را در ولسوالی مارجه اجرا کردند که ماه ها دوام کرد و شهرت بین المللی کسب کرد. با این وجود، امنیت در مارجه چندان خوب تامین نگردید. اگر نیروهای خارجی این ولسوالی را ترک بگویند، این عساکر دزد پولیس و اردو چگونه قادر به کنترل طالبان خواهند شد. حتی قبل ازانکه طالبان بیایند، آنها {نیروهای حکومتی} ما را غارت میکنند- آنها افراد چرسی و نشه ای می باشند."

پایین بودن روحیه در میان نیروهای امنیتی افغان باعث شده است که تعداد زیاد عساکر وظایف خود را ترک بگویند.

یک عسکر اردوی ملی افغانستان که دو ماه قبل وظیفه اش را ترک گفته، و نخواست نامش فاش شود، اظهار داشت که "ما نمی دانیم دوستان ما کی ها اند و دشمنان ما چی کسانی می باشند. رییس جمهور ما یک روز می گوید که طالبان... دشمنان ما اند، و روز بعد آنها را برادر خطاب می کند. امریکایی ها یک روز طالبان را دشمن خود می خوانند و باوجود آن گفتگوهای سری را با آنها آغاز کرده و می گویند که طالبان دشمنان ما نمی باشند."

"عساکر زیادی مثل من در مورد اینکه با چی کسی می جنگند، چرا باید بجنگند و برای چی کسی می جنگند، در سردرگمی قرار دارند."

حکومت و مقامات امور دفاعی کمبود اراده و آگاهی را در میان اردو رد می کنند.

گلاب منگل، والی هلمند می گوید: "زمانی که مسوولیت امنیتی لشکرگاه به نیروهای افغان سپرده شد، مردم نگران بودند و در مورد تامین امنیت شهر اعتماد نداشتند. و در عین حال، مخالفان ما تلاش کردند که آشوب براه اندازند و نشان دهند که انتقال به ناکامی روبرو شده است. اما، نیروهای دلیر افغان توانستند که از هرگونه واقعه جلوگیری کنند."

منگل گفت که به دلیل وجود آموزش و تجهیزات مناسب، "ما آماده ایم که با هرگونه مساله امنیتی برخورد کنیم. ما می خواهیم که به مردم بازهم اطمینا بدهم که هیچ مشکلی به میان نخواهد آمد."

وزارت های داخله و دفاع اخیراً پروسه ی استخدام شان را شدت بخشیده اند. ظاهر عظیمی سخنگوی وزارت دفاع می گوید که تعداد نیروهای اردوی ملی به 180،000 نفر رسیده و تا ماه اکتوبر 2012 به 195،000 نفر خواهد رسید. کارکنان وزارت دفاع می گویند که تعداد سربازان اردوی ملی افغانستان باید تا زمان خروج عساکر بین المللی در پایان سال 2014 به 240،000 نفر ارتقا یابد.

جنرال شیرشاه، قوماندان قول اردوی میوند تایید کرد که واحدهای اردو دران ولایت برخی سلاح های لازم را در اختیار ندارند، اما تاکید کرد که این امر مانع انتقال مسوولیت های امنیتی نخواهد شد.

او گفت: "ما در هلمند پلان طرح خوبی روی دست داریم و هماهنگی میان اردوی ملی، پولیس ملی و ریاست امنیت ملی عالی می باشد. ما می توانیم مسولیت امنیتی را از نیروهای خارجی بگیریم، و من می خواهم به مردم اطمینان بدهم که هیچ گونه مشکلی بمیان نخواهد آمد- ما در آینده بهتر عمل خواهیم کرد."

حکیم انگار قوماندان امنیه هلمند افزود: "من می توانم اطمینان بدهم که مردم نباید تشویش کنند، چون نیروهای ما بسیار قوی اند و می توانند امنیت را درین منطقه تامین کنند."