گنجینه‌های تاریخی افغانستان از دست می‌روند
امنیت ضعیف و سهل انگاری سبب می‌شود که مکان‌های تاریخی برای همیشه از بین بروند.
گنجینه‌های تاریخی افغانستان از دست می‌روند
امنیت ضعیف و سهل انگاری سبب می‌شود که مکان‌های تاریخی برای همیشه از بین بروند.
ولایت غربی بادغیس دارای مکان‌ها و آثار باستانی بی شماری است.
مقام ها در بادغیس، ولایت غربی افغانستان،هشدار می‌دهند که اگر برای حفاظت آثار باستانی اقدام فوری نشود، این گنجینه‌های گرانبها نابود می شوند.
مردم محل می‌گویند که مناظر و آثار باستانی این ولایت می تواند حتا با ساحات تاریخی بامیان که یک مکان مشهور برای گردشگری داخلی و بین المللی است، رقابت کند.
به گزارش: رشد سیاحت در یکی از مکان‌های تاریخی افغانستا ن مراجعه کنید.
سید عارض شیدا، سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ بادغیس می‌گوید، «تا حال دست کم 60 ساحه تاریخی و سیاحتی در این ولایت شناسایی و ثبت شده است.» وی افزود که برخی از این نقاط به عنوان میراث‌های تاریخی ملی فهرست شده اند.
وی در ادامه گفت که سالانه دست کم 200 سیاح داخلی از زیبایی های طبیعی بادغیس، زیارتگاه‌ها و آثار باستانی این ولایت دیدن می‌کنند.
این ساحات شامل برج قلعه‌ی نریمان که در بالای کوه در 25 کیلومتری قلعه‌ی نو، مرکز این ولایت موقعیت دارد، می باشد. گفته می‌شود قدامت این برج به دوران چنگیزخان می‌رسد.همین‌گونه در اطراف روستای موریچاق در ولسوالی بالامرغاب، آثار باستانی‌ای وجود دارد که 1500 سال قدامت دارند.
سایر نقاط تاریخی عبارت اند از آرامگاه زیبای غیاث‌الدین در روستای لنگر ولسوالی قادس که به گفته‌ی عوام از وارثین حضرت علی می‌باشد و همچنین بقایای مدرسه‌ی شاه مشهد در ولسوالی جوند که در سال 1970 کشف شد، از نمونه‌های نادر و مزین بناهای خشتی دوره‌ی تیموریان است.
اما مسوولین می گویند که بسیاری از این بناها در مناطق تحت اداره‌ی طالبان موقعیت دارند و بازدید از آنها ناممکن است. همچنین ناامنی باعث می‌شود که آثار تصنعی و هنری به طور گسترده‌یی تاراج شده و برای همیشه نابود شوند.
عبدالاول حبیبی، رییس هنر و فرهنگ ولایت بادغیس توضیح داد که مردم محل با استفاده از هوای مرطوب زمستان و نرمیِ زمین، اطراف ساحات تاریخی را حفر می‌کنند تا آثار عتیقه پیدا کنند و آن را به پاکستان و کشورهای دیگر انتقال دهند. حبیبی در ادامه گفت، «قاچاق آثار باستانی این ولایت از سوی مردم محل برای مسوولین تبدیل به درد سر شده است.» وی در ادامه گفت که در ولایت بادغیس هیچ موزیمی برای نگهداری آثار باستانی ،وجود ندارد. برخی از آنها به ولایت همجوارهرات منتقل شده اند ویا هم در ذخیره‌گاهی در قلعه‌ی نومرکز ولایت، انبار شده اند.
او می‌گوید، «از سال 2010 به این‌سو، در حدود 60 قلم از آثار باستانی این ولایت در موزیم هرات نگهداری میشوند و 50 اثر دیگر تا هنوز در بادغیس اند.»
از سوی دیگر، شیدا ادعا می‌کند که پس از سقوط طالبان در 2001 تا این دم، وزارت اطلاعات و فرهنگ بودجه‌ای برای نگهداری آثار باستانی بادغیس تخصیص نداده است. این مساله نه تنها که سبب تاراج شدن آنها می‌شود بلکه به دلیل نگهداری نادرست، تخریب میشوند، ویا هم در جریان جنگ با شورشیان صدمه می‌بینند. به طور مثال، منطقه موریچاق پس از آن که در اکتوبر 2016 به دست طالبان افتاد خسارات زیادی را متقبل شد.
حبیب الله مرغابی، تحلیل گر امور فرهنگی می‌گوید که حکومت در امر رسیدگی به مشکلات گردشگری و حفظ مکان‌های تاریخی نقاط دوردستِ کشور، ناکام است. عدم توجه مسوولین سبب می شود که منابع ارزشمند ضایع شوند و گنجینه های ملی در معرض نابودی قرار گیرند. او می گوید، «اگر وضعیت تا دوسال دیگر همین گونه ادامه یابد، این بناهای مهم و زیبا به تهدید جدی مواجه خواهند شد.» وی افزود که گام های عملی بسیاری وجود دارد که حکومت می تواند برای بهره برداری و محافظت این منابع روی دست گیرد.
او می گوید، «بهترین کار ممکن برای احیای صنعت گردشگری و تقویت آن، تامین امنیت برای اعاده و محافظت بناهای تاریخی، چاپ و نشر مجلات و بروشورها برای به تصویر کشیدن ساحات زیبا برای گردشگری و فراهم‌آوری تسهیلات مدرن برای سیاحت ضوری می باشد.این اقدامات شامل اعمار هوتل‌ها، پارک‌ها، مراکز تفریحی و ورزشی و ایجاد شرکت‌هایی که خدمات و مشاورت های گردشگری و معلوماتی را ارایه کنند، می باشد.»
وی در ادامه گفت که بادغیس در گذشته نیز شاهد جذب سیاحان این‌چنینی بوده است. او افزود، «بادغیس درگذشته میزبان گردشگران و بازدیدکنندگان داخلی و کشورهای دیگر مثل نیپال، جاپان، سویدن و غیره بود که چندین شب را در قصرها و برج های این ولایت سپری می کردند و عکس می گرفتند.»
مردم محل می گویند که ساحه سیاحتی اپودا در ولسوالی جوند در واقع می تواند به یک پارک ملی مثل بند امیر بامیان مبدل شود. دامنه‌ی کوه پسته‌لیک که به خاطر باغ های پسته و مناظر دیدنی اش معروف است نیز می تواند یک سرمایه ملی و یک منبع بزرگ عایداتی باشد.
اما نبود قانون در تخریب این منابع نقش داشته است. کوه های پسته لیک زمانی با 90000 هکتار زمین پر ازدرختان پسته احاطه شده بود. اما مردم محل می گویند زورمندان مقدار زیادی از این زمین ها را غصب کردند و حالا فقط 30000 هکتار زمین پسته باقی مانده است.
در قسمت دیگر این ولایت، دامنه‌ی قشنگ و پر صخره‌ی کوهِ بند سبزک که با درختان همیشه‌سبز احاطه شده اند نیز از سوی مردم قطع میشوند .
برخی از مسوولین محلی می‌گویند که آنان هنوزهم امیدشان را در امر رشد و توسعه‌ی زیبایی های طبیعی و باالقوه‌ی این ولایت از دست نداده اند.
شرف الدین مجیدی، رییس دفتر والی بادغیس می‌گوید که آنان در حال حاضر روی طرحی برای احیای صنعت گردشگری محلی کار می‌کنند.او می‌گوید، «حکومت محلی در نظر دارد که برای نگهداری 110 اثر باستانی که در حال حاضر در موزیم هرات و قلعه‌ی نو نگهداری میشوند، عمارتی را به عنوان موزیم ایجاد کند.»
وی افزود که ریاست آنان ملاقاتی را با مسوولین ریاست اطلاعات و فرهنگ تنظیم کرده تا روی ترتیب و تنظیم طرح حفاظت از آثار تاریخی مشوره کنند.به گفته او این طرح در بودجه سال 2019 شامل خواهد شد.
