شورای صلح نه چندان امیدوار کننده

گزارشی از حبیب الرحمان ابراهیمی- افغانستان

گزارش شماره 375

6 اکتوبر 2010

پس از مدت ها انتظار، شورای عالی صلح برای گفتگو با طالبان تشکیل شد، ولی برخی افغانها به این شورا به دیده شک می نگرند و معتقدند که ترکیب شورا و امتناع شورشیان از گفتگو تا زمانی که نیروهای خارجی از کشور خارج نشده اند، امید چندانی باقی نمی گذارد.

شورای عالی صلح پس از شورای مشورتی صلح که در ماه جون برگزار شده بود، ایجاد گردید تا با شورشیان در مورد آینده کشور گفتگو کند. این شورا، متشکل از 70 عضو شامل رهبران جهادی، مقامات سابق رژیم طالبان و رژیم کمونیستی، رهبران مذهبی می باشد.

وحید عمر، سخنگوی حکومت افغانستان گفت کسانی که می توانند در پروسه صلح نقش موثر ادا کنند به عضویت این شورا برگزیده شده اند، و جنگجویان سابق نقش موثری دران دراند.

او گفت: "ما امیدواریم که شورای عالی صلح افغانستان را از بحران و جنگ نجات دهد."

اما برخی ها این سوال را مطرح می کنند که آیا طالبان حاضرند با شورایی صحبت کنند که اعضای آن سالها علیه شان جنگیده اند و عاقبت با نیروهای بین المللی متحد شده اند.

کبیر رنجبر، کارشناس مسایل سیاسی و نماینده ولایت کابل در پارلمان گفت: "تعجب می کنم که چرا حکومت {رییس جمهور} کرزی وقتش را به ایجاد آنگونه جرگه ها و شوراها ضایع می کند، چرا که طالبان از قبل موضع خود را اعلان کرده و گفته اند تا زمانی که خارجی ها عقب نشینی نکنند، گفتگو نخواهند کرد. درین صورت، ایجاد شورای صلح چی مفهومی دارد؟"

او گفت: "طالبان چگونه با افراد شامل شورا مصالحه کند؟ آنها، {این افراد} را قاتلان مردم می خوانند. آنها، اینان را مشکل ساز و فاسد خواندند، و سالها علیه شان جنگیدند."

رهبران تنظیم های جهادی از جمله برهان الدین ربانی، عبدالرسول سیاف و محمد محقق که در دهه 1980 علیه نیروهای شوروی جنگیده بودند و بعد علیه همدیگر دست به جنگ داخلی خونین زدند، عضویت شورا را دارند.

مولوی عبدالله لودین، عضو شورای عالی صلح و نماینده ولایت ننگرها در پارلمان گفت که افغانها خسته شده و بعد از 30 سال جنگ می خواهند به سوی صلح حرکت کنند.

او گفت: "رییس جمهور در انتخاب اعضای شورای عالی صلح بسیار احتیاط بخرج داده است. او واقعاً نمایندگان تمام مناطق و گروه های سیاسی را {در شورا} شامل کرده است. شورا می تواند به شیوه خوب برای صلح کار کند."

کرزی بارها به طالبان چراغ سبز نشان داده و از آنان خواسته است تا سلاح خود را به زمین گذاشته و مذاکره با حکومت را آغاز کنند. اما شورشیان همواره پیشنهاد او را نادیده گرفته و شورای صلح نیز فوراً از سوی طالبان رد گردید.

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان گفت: "تا زمانی که خارجیان در افغانستان حضور دارند و از حکومت افغانستان حمایت می کنند، طالبان مذاکره نخواهند کرد. ما خواهان خروج کامل نیروهای اشغالگر از افغانستان هستیم و پس از آن می خواهیم گفتگوهای صلح آغاز شود."

"طالبان معتقد اند که امریکایی ها و متحدان شان شکست خود را با این گونه اقدامات پنهان می کنند و بنحوی می خواهند طالبان خواست خود مبنی بر خروج نیروهای خارجی از افغانستان را تغییر دهند."

مجاهد همچنان ادعای اخیر جنرال دیوید پتریوس را رد کرد که گویا رهبران بلندپایه طالبان با حکومت افغانستان تماس گرفته اند تا در مورد مصالحه بحث کنند.

وحید مژده، آگاه امور سیاسی و نویسنده گفت که شورشیان قصدی برای وارد شدن به گفتگوها را ندارند، زیرا آنان درحال رشد بوده و توانسته اند به نیروهای خارجی صدمه بزنند.

او گفت: "برای {اعضای شورای صلح} ممکن نیست که روی فرمولی توافق کنند که برای مخالفان نیز پذیرفتنی باشد."

او در ادامه گفت که کرزی از تشکیل جرگه مشورتی و شورای عالی صلح دو هدف داشته است.

او گفت: "اول، او می خواهد به مردم نشان دهد که فرد صلح دوست است، و دوم اکثر اعضای {شورا} وظیفه ندارند، لذا او می خواهد کاری برای آنان ایجاد کند و حمایت شان را جلب نماید."

افغانهای عادی نیز نسبت به آینده شورا تردید دارند، و فکر می کنند اعضای زیاد آن با جرایم جنگی، جنگ سالاری و فساد ارتباط دارند.

عبدالغفار، دکاندار در ولسوالی سروبی کابل گفت که او هیچ امیدی به این اقدام ندارد، زیرا کسانی که متهم به دست داشتن در جرایم در جریان جنگ های داخلی می باشند، درین شورا عضویت دارند.

او گفت: "پس از دیدن نام این افراد، مخالفان مقاومت شان را بیشتر قوت خواهند بخشید."

او ادامه داد که به هرحال "حکومت تلاش های صلح با مخالفان را بسیار دیر شروع کرده است. مخالفان هر روز بیشتر قدرت گرفته اند."

عبدالودود، باشنده ولایت خوست گفت که تلاش های کنونی برای گفتگو دچار نقص است، زیرا صلح تنها از طریق گفتگو بین امریکا، حکومت افغانستان و کشورهای همسایه بدست آمدنی است.

او گفت: "من یک افغان بی سوادم، اما سی سال جنگ برایم چیزهایی یاد داده و می دانم که جنگ بین امریکا، ایران، پاکستان، هند و چند کشور دیگر جریان دارد. اگر کرزی و امریکا صلح می خواهند، باید با آن کشورها گپ بزنند. طالبان از سوی پاکستان و ایران رهبری می شود و رهبری کرزی در دست امریکا و کشورهای دیگر است. این فقط تلاشی است برای فریب مردم و بس."

حبیب الرحمان ابراهیمی گزارشگریست در کابل که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.