تراژدی مزار آزمایش اراده غرب

پیتر ایشتید- افغانستان

گزارش شماره 395

4 اپریل 2011

تظاهر کنندگان در مزار شریف، واقع شمال افغانستان که به دلیل آتش زدن قرآن کریم توسط کشیشی در ایالت فلوریدای امریکا تهییج شده بودند، بتاریخ 1 اپریل بر دفتر سازمان ملل متحد یورش برده، هفت کارمند آن دفتر به شمول 3 تن اتباع کشورهای خارجی را به قتل رساندند. 4 قربانی دیگر افغان بودند.

این حادثه و اعتراضات مرگبار دیگر در افغانستان در مورد حضور جامعه بین المللی در افغانستان سوالاتی را برانگیخته است.

البته باید به سوالهایی که درین مورد بمیان می آیند پاسخ داده شود، و با تغییر زمان و وضعیت باید نقش جامعه جهانی نیز مورد بازبینی و تجدید نظر قرار گیرد.

اما پس از ده سال جنگ، فعالیت بشردوستانه و مصرف ده ها میلیارد دالر در افغانستان، اگر در عکس العمل به حوادث اخیر مزار شریف عقب نشینی صورت گیرد، نادرست خواهد بود.

جماعت خشمگینی که بالای دفتر سازمان ملل متحد یورش بردند، در نتیجه اعمال کشیش فلوریدا بنام تری جونز و کلیسای گینسویل که با نام طعنه آمیز مرکز دستیابی به جهان صلح (Dove World Outreach Center) یاد می شود، تحریک شده بودند.

جونز و دوستانش به تاریخ 20 مارچ یک نسخه قرآن کریم را آتش زدند که منجر به اعتراضات خشونت آمیز در سراسر افغانستان گردید، و در بدترین آنها در مزار شریف، 20 نفر کشته شدند.

جونز، خلاف آنچه نام مرکزش بیان می کند، بجای رویکرد صلح آمیز به جهان، نفرت و مرگ را به ارمغان آورده است.

با آنکه واکنش خشونت آمیز به عملکرد احمقانه و نابجای جونز و گروهش قابل بخشش نیست، اما ایجاب می کند که درین مورد بررسی انجام گیرد.

افغانستان را گورستان امپراتورها خوانده اند، و خاکش استخوان ها و مصنوعات ارتش های باستانی را در سینه خود پنهان دارد. زمانی تمدن های قدرتمندی آمده و رفته اند، و هرکدام اثری بر فرهنگ این سرزمین گذاشته است.

در 30 سال گذشته، افغانستان درگیر جنگ با خارجی ها یا خانه جنگی بوده و فرصت کمی برای اعمار جامعه داشته است. تعلیم و تربیه بصورت مداوم جریان نداشته، اقتصاد تخریب شده و حکومت ها مانند گردباد سراسر کشور را می نوردیدند.

احصائیه ها واقعیت ها را فاش می کند. نزدیک به 80 درصد افغانها در مناطق روستایی زندگی می کنند، به خدماتی حیاتی چون برق منظم، مراقبت صحی و امنیت دسترسی ندارند، درحالیکه این خدمات در سایر نقاط جهان حیاتی می باشند.

نرخ زاد و ولد در افغانستان در رتبه 17 در سطح جهان قرار دارد، اما از نظر مرگ و میر این کشور در مقام دوم قرار دارد. نرخ مرگ و میر کودکان نیز چنین است. اوسط امید به زندگی 45 سال است، و یکی از عوامل این نرخ پایین وجود امراض ناشی از نبود تغذيه خوب وآلودگی آب می باشد.

یکی از چیزهایی که افغانها همواره آنرا با خود دارند، دین است. افغانها عمیقاً متدین می باشند. جنگ زندگی خانواده ها و دوستان را برباد داده، رژیم ها آمده و رفته اند، اما افغانها به اعتقاد مذهبی شان پابند مانده است.

ازینرو، وقتی کسی از جهان خارج علیه اسلام حمله می کند یا به نظر برسد که حمله می کند، این جامعه ی با اکثریت سنی عکس العمل نشان می دهد.

کشیش جونز فرضیات بی پایه ای را برای توجیه عملش بکار می برد.

او می گوید اسلام دین خشونت است. اگر کسی به تاریخ نظامی یک قرن اخیر ببیند، کشورهای غربی/ عیسوی نسبت به کشورهای اسلامی بیشتر متجاوز بوده اند، و به همین دلیل مسلمانان مدام خود را در حالت دفاعی می بینند.

علاوه بر آن، جونز و کلیسایش نیت اکثریت امریکایی ها را که مانند اکثر کشورهای پیشرفته از حق آزادی دینی حمایت می کنند، انعکاس نمی دهد.

ظاهراً جونز نمی داند که اعمالش نه تنها مسلمانان سراسر جهان را بلکه میلیون ها مسلمانی که در ایالات متحده زندگی و کار می کنند توهین می کند.

درحالیکه جونز از حق آزادی بیانش استفاده می نماید، اما به نظر می رسد که او از مسوولیت هایش که شامل احترام به حقوق دیگران است، بی توجه می باشد.

برخورد جونز هیچ سودی نداشته، و در عوض آتش احساسات ضد امریکایی را شعله ورتر می سازد، و کار سازمانهای بین المللی و همچنان عساکر خارجی را در افغانستان و کشورهای اسلامی مشکل تر می نماید.

درحالیکه وضعیت افغانستان  سرشار از مشکلات است، اما امیدواری وجود دارد. افغانستان کشور جوان است. سن اوسط مردم افغانستان 18 سال می باشد و نرخ سواد به سرعت رو به افزایش است و از حدود 10 درصد به 30 درصد بالا رفته است.

نسل جدید افغانها در حال رشد اند و تا یک دهه دیگر کنترل کشور را بدست خواهند گرفت. آنان باسواد، در کار با کمپیوتر بلد ، با چندین زبان آشنا اند و علاقه دارند بخشی از جامعه جهانی باشند نه قربانی آن.

دهه پیشرو نه تنها برای آینده افغانستان بلکه برای آینده آسیای جنوبی تعیین کننده خواهد بود، و افغانستان نقش حیاتی را در صلح جهانی خواهد داشت.

افغانستان و منطقه به توجه نیاز دارد، نه به اعمال احمقانه ی کسانی چون تری جونز.

واکنش منفی نسبت به تراژیدی که در مزار شریف اتفاق افتاد و عقب نشینی از افغانستان مصیبت بزرگتری خواهد بود.

پیتر ایشتاید رییس آی دبلیو پی آر در افغانستان می باشد.

آنچه درین مقاله بیان شده، الزاماً دیدگاه آی دبلیو پی آر نمی باشد.