افغانها از ریاست جمهوری کرزی رضایت ندارند

گزارشی از خان محمد دانشجو- افغانستان

گزارش شماره 386

7 جنوری 2011

نه سال پس از به قدرت رسیدن حامد کرزی، افغانها نسبت به عملکرد او گفتنی های تلخی دارند. درحالیکه عده ای معتقدند تغییرات پیهم در موضع گیری های او نشانه زیرکی سیاست مداریست که تلاش دارد در شرایط سخت راه حلی پیدا کند، اما دیگران می گویند برخی سازش هایی که او انجام داده برای افغانستان فاجعه بار بوده است.

آی دبلیو پی آر با بیش از 100 باشنده کابل مربوط به اقشار مختلف اجتماعی در مورد برداشت شان از رییس جمهور کرزی مصاحبه کرده است. آقای کرزی در ماه دسامبر 2001 در کنفرانس بن بعنوان رییس اداره موقت افغانستان تعیین گردید. او دوبار بعنوان رییس جمهور انتخاب گردید، یکبار در سال 2004 و بار دیگر در سال 2009.

عالمی بلخی، عضو پارلمان که در انتخابات ماه سپتامبر کامیاب شده است، رییس جمهور کرزی را فردی می داند که مهارت های دپلوماتیکش باعث شده نیروهای گوناگون داخلی و خارجی در جریان بحران کنونی در کنار هم باقی بمانند.

بلخی تایید کرد که برای رسیدن به این هدف، رییس جمهور "گاهی موضع و دیدگاه هایش را تغییر می دهد، تا صلح بمیان بیاید و حساسیت های عمومی رعایت گردد."

بلخی گفت که در نتیجه کرزی موفق شده است تا روابط با همسایگان افغانستان و کشورهای غربی را بهبود ببخشد. این کار به او کمک کرده است تا بتواند همزمان با طرف های متخاصمی چون ایالات متحده، ایران و روسیه ارتباط برقرار کند و ازانها کمک دریافت نماید.

اما برای بسیاری افغانهای دیگر، این انعطاف پذیری گاهی از حد گذشته است.

مرتضی که 47 سال عمر دارد و باشنده منطقه چهاردهی کابل می باشد گفت: "فکر می کنم کرزی شبیه بازیگران سرکس است- از یک سو در پی جلب نظر کسانیست که مخالف امریکا می باشند، اما از سوی دیگر در پشت دروازه های بسته به امریکایی ها می گوید که تشویش نداشته باشند که این بازی بیش نیست."

مرتضی افزود: "کرزی فقط بلد است که از مسایل بزرگ چی در حضور مردم و چی بطور خصوصی شانه خالی کند. او طوری صحبت می کند که گویا همه چیز روبراه است. او برای رسیدن به اهدافش، همیشه با افراد قدرتمند سازش کرده و نامش را تفاهم گذاشته است. از همین خاطر همه او را بعنوان معامله گر می شناسند."

شاه محمد، 48 ساله، باشنده دیگر شهر کابل گفت: "دو نوع سازش وجود دارد- یکی سالم و دیگری نادرست. سازش کرزی از نوع منفی و ناسالم است."

به نظر شاه محمد، کرزی سیاست مداران زیادی را دور خود جمع کرده و به همکاری طلب نموده است که هرکدام در درگیری ها و حق تلفی های گذشته دخیل بوده اند، ازینرو در تامین حاکمیت قانون، امنیت و عدالت ناکام شده است.

شاه محمد اینگونه نتیجه گیری کرد: "اینگونه سازش های منفی کشور را بیشتر گرفتار بحران کرده است."

فرد دیگری که با او مصاحبه شد، احمد مرید 27 ساله، نیز تایید کرد که کرزی بیش از حد با اشخاص جنجالی نزدیک شده است، افرادی که او ازانها بعنوان "جنایت کاران" نام برد.

مرید گفت: "در یک دهه ی گذشته، نتوانسته ام چهره واقعی این مرد را بشناسم اما چیزی که همیشه نسبت به او در ذهنم خطور می کند این است که اراده ضعیف دارد. گاهی خنده می کند، گاهی می گرید. ممکن است کسی را خاین خطاب کند اما بعد همان شخص را برادر و میهن پرست بخواند."

عده ای به این باورند که رییس جمهور کرزی، نقش چندانی در سیاست افغانستان ندارد و منافع بزرگتری در حفظ او به قدرت نهفته است.

حمیرا حقمل، استاد حقوق و علوم سیاسی در پوهنتون کابل گفت: "ممکن است گاهی کرزی فکر کند که او تصمیم گیرنده است، اما نیروهای دیگری درین بازی دخیل اند که او را مجبور می کند موضعش را تغییر دهد."

حکیم عاشر، مسوول مرکز رسانه ها و اطلاعات حکومت همه ی ادعاهایی که معمولاً علیه کرزی صورت می گیرد، رد کرد و گفت او هرگز با جنایت کاران معامله نکرده و همواره به نفع ملت عمل کرده است.

به گفته آقای عاشر، نیاز به انجام سازش های معقول بخشی از وظیفه رییس جمهور است؛ شرایط کنونی تقاضا می کند که بخاطر "منافع ملی و بین المللی با برخی نیروها کار کند".

او استدلال کرد که موفقیت در دو دوره انتخابات ریاست جمهوری نشانه حمایت وسیع مردمی از کرزی می باشد.

هرچند در دو دوره انتخابات، تعدادی از کاندیدان به رقابت با او برخواستند، اما هیچ یکی از کسانی که درین نظر سنجی سهم گرفتند، به فرد خاصی بعنوان بدیل کرزی اشاره نکرد.

نفیسه، معلم مکتب در کابل گفت: "من دو بار به کرزی رای داده ام. در میان بدترین کاندیدان، او بد بود، لذا من به بد رای دادم."

خان محمد دانشجو گزارشگریست در افغانستان که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.

شرح عکس: رییس جمهور کرزی در یک نشست ناتو در مورد افغانستان، ماه نوامبر 2010. (عکس: عکس سازمان ملل/اوان شنایدر)