Tužilaštvo traži ponovno otvaranje dokaznog postupka protiv Karadžića
Novootkrivene grobnice su navodno "od neposrednog značaja" za optužbe.
Tužilaštvo traži ponovno otvaranje dokaznog postupka protiv Karadžića
Novootkrivene grobnice su navodno "od neposrednog značaja" za optužbe.
Tužioci Haškog tribunala zatražili su od sudija da im – zbog jedne masovne grobnice, koja je nedavno otkrivena u Bosni i Hercegovini – odobre ponovno otvaranje dokaznog postupka protiv ratnog predsednika bosansko-hercegovačkih Srba, Radovana Karadžića.
Reč je o grobnici koja se nalazi u selu Tomašici (severozapadna opštini Prijedor), koju su bosansko-hercegovačke vlasti otkrile u septembru prošle godine.
Prema podacima Međunarodne komisije za nestala lica (MKNL), u grobnici je ukupno pronađen 401 posmrtni ostatak, od čega je 276 tela gotovo u potpunosti sačuvano. Od 478 uzoraka kostiju, koliko ih je poslato na DNK-analizu, za 215 su već pronađeni profili. Analiza još uvek traje i narednih se sedmica očekuju i novi profili – izjavio je za IWPR portparol MKNL-a.
Karadžić se tereti za brojna ubistva koja su na području Prijedora počinjena nakon što su taj grad u maju 1992. zauzele snage bosansko-hercegovačkih Srba. Pripisuje mu se i odgovornost za ubijanje i teško maltretiranje bosansko-hercegovačkih Muslimana i Hrvata koji su bili pritvoreni u prijedorskim logorima Omarska, Keraterm i Trnopolje.
Iako je suđenje skoro gotovo, tužilaštvo – koje je svoj dokazni postupak zvanično okončalo još u maju 2012. – tvrdi da građa koja se tiče grobnice u Tomašici predstavlja "veoma vredan [dokazni materijal] i da je od neposrednog značaja za tačku optužnice koja se odnosi na zajednički zločinački poduhvat sa ciljem ubijanja, istrebljenja i progona posredstvom ubistava počinjenih u kontekstu trajnog raseljavanja ne-Srba sa teritorije na koju su pravo polagali bosansko-hercegovački Srbi".
Dokazi koji su sada dostupni mogu da budu predočeni za svega jedan dan, kažu pravnici. Ostali dokazi, za koje se očekuje da će biti dostupni u aprilu, sastoje se od iskaza koje su MKNL-u dala dvojica forenzičara i jedan forenzički patolog, koji će izneti svoje zaključke o identitetu i uzroku smrti osoba pronađenih u grobnici.
Tužilaštvo tvrdi da bi – s obzirom na to da su ovi dokazi postali dostupni tek nakon okončanja dokaznog postupka – njihovo prihvatanje bilo u interesu pravde, pošto im "vrednost prevazilazi bilo kakvu predrasudu da bi njihovo usvajanje u ovoj fazi moglo da šteti okrivljenom".
"Ova masovna grobnica je nastala u vreme trajanja operacija prisilnog raseljavanja nesrpskog stanovništva, a pre no što su pritvorski objekti u opštini Prijedor zatvoreni. Veličina masovne grobnice je tolika da je sve to zahtevalo planiranje i organizaciju, kao i saradnju opštinskih vlasti i srpskih snaga", saopštilo je tužilaštvo.
U zasebnom podnesku, tužilaštvo je zatražilo da pozove 14 svedoka koji će pobiti dokaze koje je Karadžić u dokaznom postupku odbrane izneo u vezi sa događajima u Bijeljini, Bratuncu, Foči, Ključu, Prijedoru, Sarajevu i Srebrenici. Tužilaštvo je zatražilo dozvolu za to da svoj završni podnesak preda u septembru, dok je Karadžić zahtevao da mu se istim povodom odobri rok od godinu dana.
Tužioci tvrde da je, kao neko ko je u periodu od 1992. do 1996. bio predsednik samoproglašene bosansko-hercegovačke Republike Srpske, Karadžić odgovoran za zločine genocida, progona, istrebljenja, ubijanja i prisilnog raseljavanja, koji su "doprineli ostvarivanju cilja – trajnog raseljavanja bosanskih Muslimana i bosanskih Hrvata sa teritorije na koju su pravo polagali bosanski Srbi".
Karadžić se tereti i za planiranje i nadziranje opsade Sarajeva, koja je trajala 44 meseca i u kojoj je ubijeno skoro 12,000 ljudi; kao i masakra koji je nad preko 7,000 muškaraca i dečaka u julu 1995. počinjen u Srebrenici. Uhapšen je u Beogradu, jula 2008., nakon što je 13 godina proveo u bekstvu.
Rachel Irwin izveštava za IWPR iz Haga.
