رِؤذنامةنوسان وةكو دوذمن سةير دةكرصن

وةزارةتةكان بلآوكراوة رِؤذنامةنوسيةكان تصدةثةرِصنن و ووتاري لةوةوثصش ئامادةكراو بؤ مةبةستصكي تايبةت دةدةنة ميديا، وة هةمووشي ثرِوثاطةندةية

رِؤذنامةنوسان وةكو دوذمن سةير دةكرصن

وةزارةتةكان بلآوكراوة رِؤذنامةنوسيةكان تصدةثةرِصنن و ووتاري لةوةوثصش ئامادةكراو بؤ مةبةستصكي تايبةت دةدةنة ميديا، وة هةمووشي ثرِوثاطةندةية

Thursday, 14 June, 2007
IWPR

IWPR

Institute for War & Peace Reporting

.لةبةرئةوة ئةم مانطة وةزارةتي بازرطاني ويستي جةماوةر دلَخؤش بكات، وة برِيارياندا ئةمة لةرِصطةي ميدياوة بكةن.



ئةو وةزارةتة ووتارصكي لةوةوثصش نوسراوي تةواوي داية ثةيامنصران، نةوةك بلآوكراوةيةكي رِؤذنامةنوسي. بيرؤكةكةش ئةوة بوو ثةيامنصران تةنها ناوي خؤياني بخةنة سةر و وةكو هي خؤيان بلآوي بكةنةوة.



ئصمة هةرطيز ووتاري لةوةوثصش نوسراو بلآوناكةينةوة. بةلآم لةم حالَةتةدا، ووتارةكة رِايطةياندبوو كة بةشة ئاردةكة زياددةكرصت. ئةمةش بةرِاستي خةلَك دلَخؤش دةكات، منيش وةكو موحةريري موئتةمةر ثصم وابوو كة مةسةلةيةكي طرنطة.



بةلآم ويستم دوو شت بزانم.. يةكةم، سةرضاوةيةكي طونجاوم ئةويست؛ يةكصكي خاوةن دةسةلآت لة وةزارةت كة ناوي خؤي بخاتة سةر رِاطةياندنةكة. ئةو ستؤريةي ئامادةيانكردبوو هيض سةرضاوةيةكي تيانةبوو.



هةروةها ويستم بزانم رِصذةي زيادكردنةكة ضةندة، وة ضةندي تصدةضصت، وة ئايا بودجةي ئةو وةزارةتة ئةو برِة ثارةيةي ثص هةلَدةسورِصت. هيض كام لةم زانياريانة لة ووتارةكةدا نةهاتبوو.



كةس لة وةزارةت نةدةهات بة دةم ثرسيارةكانمانةوة. دةركةوت كة ستؤريةكة تةنها ثرِوثاطةندة بوو. تةنانةت زانياريةكي رِاستةقينةي تصدانةبوو لة بابةتةكةدا ئيشي لةسةر بكرصت، لةبةرئةوة فرِصمانداية ئةولاوة.



لة عصراقدا، هةميشة ئةمجؤرة شتانة رِوودةدةن. وةكو رِصسايةك، لصثرسراوان تصطةيشتنيان نية بؤ رِؤلَي رِؤذنامةطةري و وةكو دوذمن مامةلَة لةطةلَ رِؤذنامةنوسان دةكةن.



بةلآم لاني كةم لةسةر ئاستي نيشتماني، وةزيران و لصثرسراواني بالآ هةندصكجار قسة بؤ رِؤذنامةكان دةكةن، لةبةرئةوة ئةتوانيت شتصك زانياريت دةستبكةوصت.



لة ئاستي ناوضةييدا، بارودؤخةكة زؤر زةحمةتترة.كاتصك لصثرسراواني دةسةلآتةكاني ناوخؤ قسة بؤ رِؤذنامةكان دةكةن، ئةوان هةميشة داواي ئةوة دةكةن كة هةرض زانياريةكت دةدةنص كتومت وةكو ئةوةي ئةوان داويانيتص بلآويبكةيتةوة – هةمان تةرتيب و فؤرمات و سياق بةكاربهصنيت.



ئةطةر وا نةكةيت ئةوا رِصطةت ثصنادرصت بضيتة ناو ئةو نوسينطة تايبةتةي ثةيوةنديدارة بة ئيشةكةوة، تةنانةت ناو بيناكةشي. لة ئةنجامدا، وةكو ثةيامنصرصك بايكؤت دةكرصيت.



ئةطةر برِياربدةيت هيض بلآونةكةيتةوة، لصثرسراوان وا بيردةكةنةوة كة تؤ ثيلانيان لة دذ دةطصرِِيت و لة ثيلانطصرِيدايت لةطةلَ دوذمنةكانياندا.



زؤرجار، لصثرسراواني ناوخؤيي ميديا وةكو هؤكارصك بةكاردةهصنن بؤ برةودان بة هةلَوصستي خؤيان. هةولَدةدةن هةوالَي ضالاكيةكاني خؤيان بةسةر ثةيامنصراندا فةرزبكةن و هةولَدةدةن ثصيان بلَصن كتومت ضي بنوسن. بةلآم زؤربةي كات ئةو زانياريةي ئةوان دةيدةن رِاست نية. ئةمة لة سةرتاسةري وولآتدا رِوودةدات، لة هةموو ثارصزطايةكدا.



ثصش هةلَبذاردن يان كؤبونةوةيةكي طةورة، لصثرسراوان دةنصرن بةدواي رِؤذنامةنوساندا و كؤنفرانسصكي رِؤذنامةنوسي سازدةكةن بؤ ئةوةي رِاي خؤيانيان ثص بلَصن. بةلآم ضةند رِؤذنامةنوسصكي دياريكراو هةلَدةبذصردرصن بؤ ئةوةي مامةلَةيةكي تايبةتيان لةطةلَدا بكةن - دياري و تةنانةت لاثتؤثيشيان ثصدةدرصت ئةطةر بةو شصوةية بنوسن كة لصثرسراوان ئةيانةوصت. هةندصكجار هةولَدةدةن رِاستةوخؤ بةرتيل بدةن بة رِؤذنامةنوسان.



رِؤذنامةي موئتةمةر لة هةلَوصستصكي باشداية ضونكة داهاتي بازرطانيمان هةية و ئةوةندةي لصثرسراوان ثصويستيان بة ئصمة هةية ئصمة ئةوةندة ثصويستمان ثصيان نية. من ثةيامنصرةكانم فصردةكةم ضؤن ضؤني ثةيوةندي رِاستةوخؤ لةطةلَ ذمارةيةك سةرضاوةدا دابمةزرصنن لةناو هةر دامةزراوةيةكدا. ئةوان ئةو سةرضاوانة بة يةكتري بةراورد دةكةن بؤ ئةوةي ئةوةندةي دةكرصت زانياريان دةستبكةوصت و هةولَدةدةن لةم رِصطةيةوة بطةنة رِاستي.



ووتةبصذي رِةسمي زؤر تورِةدةبصت كاتصك دةبينصت ئصمة دةضين و رِاستةوخؤ قسة لةطةلَ خةلَك دةكةين لة نصو دامةزراوة رِةسميةكانياندا. بةلآم ئةطةر ثةيامنصرةكانمان هةراسان بكرصن، هةرطيز سةردان ناكةم و بضم لة لصثرسراوان بثارِصمةوة كة بةجواني مامةلَةيان بكةن. لةباتي ئةوة، تةنها دةلَصين، باشة و لة بةرامبةردا بايكؤتي لصثرسراوةكان دةكةين. لةوثةرِي حالَةتةكاندا، لةوانةية قسة لةطةلَ موحةريري رِؤذنامةكاني تردا بكةم و بةمشصوةية تةنسيق بكةين لة نصوان كارةكانماندا.



ئةطةر لصثرسراوان نةيانةوصت تةغتيةي هةوالَةكانيان بكةين ئةوا زةرةري خؤيانة.



زؤرجار ثةيامنصران ئةكةون بةسةر زانياري مةترسيداردا، بؤ نمونة، لة حالَةتةكاني طةندةلَيدا. هةرِةشةي لةناوبردني جةستةييمان بةدةستدةطات، بةلآم تةنانةت بةبص ئةوةش، ئةبصت شتصك لة سانسؤري زاتي بةكاربهصنين يان ئةوةي دةيزانين تةخفيفي بكةين بؤ ئةوةي رِؤذنامةنوسةكانمان بثارصزين.



رِؤذنامةكةم يةكةم رِؤذنامةبووة بةلَطةنامة لةسةر طةندةلَي لة وةزارةتي بةرطري و وةزارةتي كارةبادا بلآوبكاتةوة دوو سالَ لةمةوثصش.



كةمصك دواي ئةوة، تةلةفوني هةرِةشةئامصزم بؤ ئةكرا لة سةرضاوةي نةناسراوةوة.ثصيان دةووتين "ئةو زانياريانةي بلآويدةكةنةوة وورد نين و كصشةي زؤرتان بؤ دروستدةكات ئةطةر ئةوة نةوةستصنن."



بةلآم رِصطةيةكةم بؤ وةلآمدانةوة دؤزيةوة. ثصم دةووتن "باشة، من رِازيم، من قسةكةتان بة هةند وةردةطرم. بةس زانياري رِاستمان بؤ بنصرن ئةوا رِاستكردنةوة ضاثدةكةين." بةلآم هةرطيز هيضيان نةنارد.



رِاوبؤضونةكاني لصثرسراوان، بةتايبةت لةسةر ئاستي ناوضةيي، بةرِاستي لة سةردةماني سةدامةوة نةطؤرِاوة.



ئةوةي طؤرِاوة ئةوةية كة رِؤذنامةنوسان ئازادي نوسيني ئةوةيان هةية كة ئةيانةوصت. وةزير نةطؤرِاوة بةلآم رِؤذنامةنوس طؤرِاوة. ئةمة مةسةلة طرنطةكةية. كاتصك من لة لصثرسراوصك نةترسم كاتصك هةرِةشةم لصدةكات، ئةوا ئةو كاتة ئةتوانم بة ئازادي لةسةري بنوسم.



لوئةي مةجيد حةسةن سةرنوسةري رِؤذنامةي موئتةمةرة كة بارةطاكةي لة بةغداية.
Iraqi Kurdistan, Iraq
Frontline Updates
Support local journalists