زيندانيية سياسييةكاني ثصشوو رصكخراو بؤ يارمةتيداني خؤيان ثصكدةهصنن، ضونكة يارمةتييةكي كةم دةدرصن لةلايةن حكومةتةوة.

محمود حسين لة بةغداد

زيندانيية سياسييةكاني ثصشوو رصكخراو بؤ يارمةتيداني خؤيان ثصكدةهصنن، ضونكة يارمةتييةكي كةم دةدرصن لةلايةن حكومةتةوة.

محمود حسين لة بةغداد

رابيتةي زيندانيية سياسييةكان ، كة لقي لة هةر 18 ثارصزطاكةي عصراق هةيةو زياتر لة 80 هةزار ئةندامي هةية، بةمدواييانة سةرطةرمي سازداني كؤبوونةوةبووة لةطةلَ بةرثرساني حكومةتدا بؤ داواكردني ثارة بؤ خصزانةكاني ئةو كةسانةي كة نةياري حكومةتي ثصشوبوون و لةلايةن حكومةتي ثصشوةوة كوذراون.

حميد فرج حافز سةرؤكي ئةو رصكخراوةكة وتي زيندانييةكاني ثصشوو خصزانةكانيان هصشتا ثصويستييان بة هاوكاري هةية.

حميد كة 18 سالَي لة زينداندا بةسةر بردووة وتي" ئةشكةنجةو ئازاردةدراين و ضةندين كةسمان لةذصر تةعزيبدا طيانيان لةدةستدا."

جليل ابراهيم البدري، بةرثرسصكي بالاَي رصكخراوةكة، وتي دواي رووخاني رذصم، رصكخراوةكة ضةندين بةلَطةو زانياريمان دةستكةوت دةربارةي دةزطا ئةمنييةكاني حكومةتي سةدام حوسةين، هةروةها رصكخراوةكة ناوي هةموو ئةوكةسانةشي دةستكةوت كة لةلايةن رذصمي ثصشوةوة ئيعدامكرابوون.

حميد ابراهيم كة ثصنج سالَ و نيو تةمةني لة زينداندا لة سةردةمي سةجام بةسةربردووة، وتي" زؤر هةولَماندا تاكو خوصني ئةو شةهيدان بةفيرِؤ نةضصت و ئاورِصك بدرصتةوة لةو كةسانةي كة زؤربةي ذيانيان لة زينداندا بةسةر بردووة." هةروةها وتيشي" بةلاَم تاكو ئصستا هيض لايةنصكي دةسةلاَتدار هاوكاري نةكردوين."

نوصنةراني رصكخراوةكة ضاويانكةوت بة سةرؤك جةلال تالَةباني و ئيستمارةو فايلاتي زيندانييةكاني سةردةمي سةدامييان نيشاندا، لة وةلاَمدا تالَةباني يارمةتييةكي بؤ كارمةنداني رصكخراوةكة دابينكرد.

هةروةها رصكخراوةكة سةرداني سةرؤكي ثصشوو غازي ياوةر، كة شصستا جصطري سةرؤكة و بةرثرساني وةزارةتي مافي مرؤظييان كردووة. هةرضةندة بةرثرساني وةزارةتي مافي مرؤظ هاوسؤزي خؤيان بؤ دةربرِيون، بةلاَم هيض كام لةو دوو لايةنة يارمةتي داراييان بؤ دابين نةكردوون.

عي الدباغ، ئةندامي ئةنجومةني نيشتماني و وتةبصذي ليستي هاوثةيمانصتي يةكطرتووي عصراقي، وتي حكومةت هةولَدةدات بؤ يارمةتيداني ئةو كةسانةي كة لةسةردةمي سةدامدا ئازاريان ضةشتووة. ليستي هاوثةيماني ثصكهاتووة لة دوو حزبة سةرةكيية شيعةكة كة لة هةلَبذاردنةكاني مانطي كانووني دووةمدا يةكةمي ئةنجامةكانيان بةدةستهصنا.

علي الدباغ وتي" دةبصت يارمةتي ئةم جؤرة رصكخراوانة بدرصت تاكؤ بتوانن راستييةكان بخةنة روو بؤ حكومةت و كاربةدةستان."

حاجم الحسني، سةرؤكي ئةنجومةني نيشتماني، ئاماذةي بةوةدا كة لة ياساي بةرصوةبردني دةولَةتدا باس لة قةرةبووكردنةوةي زيندانيية سياسيةكان و قوربانياني هةلَمةتةكاني ئةنفال كراوة، كة تيايدا لة سالَي 1988دا 182 هةزار كورد سةرنطوون كران.

بةلاَم كة رصكخراةوةكة يارمتييةكي تةواوي لة حكومةت وةرنةطرت، خؤي ثرؤذةيةكي داناوة بؤ يارمةتيداني ئةندامةكاني. لة شاري بةسرةي باشووري عصراق، رصكخراوةكة داواي لة كارمةنداني حكومي كردووة كة مانطانة 100 دينار ببخشنة بؤ حسابصكي بانكي رصكخراوةكة دواتر ئةو برِة ثارةيةي كة كؤدةكرصتةوة دابةشدةكرصت بةسةر كةسوكاري شةهيداندا.

لةماوةي 7مانطي رابردوودا هةموو خصزانصك مانطانة 75 هةزار ديناريان وةرطرتووة. جليل ابراهيم وتي" هيوادارين بتوانين زياتر خزمةت بكةين بة كةسوكاري شةهيدان و زيندانيية سياسييةكان."

محمود حسين راهصنراوصكي IWPRة لة بةغداد.

Frontline Updates
Support local journalists