تقویت تجارت زنان افغان

کارآفرینان زن در بادغیس،ولایت شمال‌غربی افغانستان، می‌گویند که آنان از ساختمان جدید  تجارتی که به منظور تقویت و فراهم‌آوری فرصت‌های تجارتی برای آنان راه‌اندازی شده، امیدهای بزرگی دارند.

رییس‌جمهور اشرف‌غنی شخصاً مبلغ 300000 دالر از بودجه دولتی را برای ایجاد یک مرکز ویژه تجارتی برای 300 زن در بادغیس، جهت تولید محصولات شان اختصاص داده است.

مسوولان شهرداری می‌گویند که آنان تاییدی آغاز کار ساختمان آن را در اپریل 2018، دریافت کرده بودند.

قدیر کامران، شهردار قلعه نو می‌گوید: «یک ماه از آغاز کار ساختمانی این پروژه می‌گذرد و تا پایان سال جاری تکمیل خواهد شد.»

کارآفرینان زن در بادغیس به طور عمده عسل، مربا، میوه تازه و خشک و همچنین صنایع دستی مانند لباس، دستکول، دستکش و فرش تولید می کنند.

مغازه های اول و دوم این ساختمان برای خیاطی، صنایع دستی، خوراکه‌باب و کارگاه‌های هنری اختصاص داده شده و مغازه‌ی سوم مختص به کارگاه‌های قالین‌بافی است.

تجارت‌های کوچک این‌چنینی می‌تواند تغییر بزرگی در زندگی زنان افغانستان بیاورد. اما آنانی که می‌خواهند این گونه کار و بار را راه‌اندازی کنند، با موانع متعددی رو به رو می‌شوند.

سنت‌های محافظه‌کارانه باعث می‌شود که زنان اغلب از فضاهای عمومی مثل بازارها محروم بمانند و به دشواری در فروشگاه‌ها دکان به کرایه بگیرند. همچنین آنان برای دریافت حمایت مالی برای آغاز تجارت‌های کوچک به مشکلات بزرگتری مواجه می‌شوند.

زنان می‌گویند که آنان برای آغاز یک تجارت کوچک مثل پروسس غذا یا صنایع دستی، بین 20000 تا 50000 افغانی نیاز دارند.

فرشته رفعت که به تازگی یک کارگاه خیاطی را تاسیس کرده است، می‌گوید: «اقتصاد نقش بزرگی در بهبود زندگی مردم دارد، از این رو تصمیم گرفتم کار وبار کوچکی را شروع کنم تا سرانجام به اهداف آرمانی‌ام برسم.»

اما وی از بابت به مشکل مواجه است. او می‌گوید که آنان سفارش‌هایی برای دریشی‌های رسمی به دست می‌آورند، ولی پول آن را فقط زمانی به دست می‌آورند که سفارش‌ها را به مشتری تسلیم کنند.

عطیبه توخی، رییس زنان تجارت‌پیشه بادغیس، می‌گوید: «زنان با وجود وضعیت ضعیف اقتصادی شان هنوز هم به تجارت و سرمایه‌گذاری علاقه دارند. نبود حمایت و بودجه اولیه بزرگترین عامل بازدارنده زنان از داخل شدن به بازار، محسوب می‌شود.»

او می‌گوید که در حال حاضر 70 زن در ساختمان دیگری، کارگاه دارند، و هر هفته به تعداد 30 تا 40 زن به وی مراجعه می‌کنند و برای راه اندازی تجارت کوچک تقاضای کمک می‌کنند. وی در ادامه گفت که زنان به کم‌بود سرمایه اولیه و فضا برای راه‌اندازی کاروبار شان مواجه اند.

بهزاد وحدت، رییس اقتصاد بادغیس، می‌گوید که در این ولایت یک بانک دولتی و سه بانک خصوصی فعالیت دارد، ولی هیچ‌یک شان سیستم قرضه‌دهی برای کارآفرینان زن  راندارند.

کارآفرینان زن نیز می‌گویند که حکومت باید برای ارتقاء و گسترش تجارت آنان از بازارهای محلی به سطوح بالاتر، تلاش بیشتری به خرچ دهند.

دنیاگل، که زنبورداری می‌کند و عسل آن را می‌فروشد، می‌گوید: «حکومت باید برای تولیدات ما نمایشگاه‌هایی در سطح ملی و بین‌المللی برگزار کند. بادغیس یک ولایت کوچک است، و مردم به دلیل بیکاری و فقر نمی‌توانند این محصولات را خریداری کنند. اگر تولیدات ما از طریق نمایشگاه‌ها در سایر شهرها یا خارج از کشور به نمایش گذاشته شود، تقاضا و فروشات هردو افزایش می‌یابد.»

مانع دیگر این است که برای ثبت هرنوع تجارت به جوازی از شهرداری نیاز است که به دست آوردن آن همیشه آسان نیست.

کامران، شهردار بادغیس، می‌گوید: «امسال تاکنون فقط 20 زن از این اداره جواز به دست آورده اند.»

کارشناسان می‌گویند که بدون مداخله و حمایت دولت از زنانی که می‌خواهند تجارت های کوچک را آغاز کنند، آنها نمی‌توانند دست‌آوردهای چندانی داشته باشند. گرچه فروشگاه اختصاصی بادغیس یک آغاز خوب است،  با آن هم به تدابیر جامع‌تری نیاز است..

مسافر قوقندی، سخنگوی وزارت تجارت و صنایع می‌گوید که حکومت هرآنچه در توان داشته باشد را انجام می‌دهد.

وی در ادامه گفت: «حکومت قادر به تامین وجوه اولیه یا قرضه‌های کوچک برای زنان تجارت‌پیشه نیست، ولی 30 درصد  فضا را در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی به آنها اختصاص داده است.» وی افزود که بانک‌ها باید برای زنان حمایت‌های مالی اساسی را فراهم کند.

همچنین قوقندی پیشنهاد کرد که کارآفرینان زن در بادغیس باید یک سازمان مناسب و مشخص را ایجاد کنند تا با اتاق‌های تجارت در ولایت هجوار، هرات، جایی که بسیاری از محصولات شان به فروش می‌رسد، روابط داشته باشد و از آنطریق با اطاق های تجارت کابل روابط خود را تامین نماید.

توخی می‌گوید از زنانی که وی آشنایی دارد هیچ‌یک شان برای درخواست قرضه به بانکی مراجعه نکرده‌است، چون در مورد پروسه‌ی آن معلومات ندارند. سازمان آنها از نهادهای گوناگون از جمله شهرداری، مقام ولایت، ریاست امور زنان و سازمان‌های خارجی برای فراهم‌آوری قرضه‌های کوچک تقاضای کمک کرده است. اما با آنکه پیشنهاداتی برای تجهیزات و لوازم دفتر دریافت کرده، هیچ نهادی علاقه‌مندِ حمایت مالی نبوده است.