بد شانسی محبوسین در افغانستان

گزارشی از میوند صافی

گزارش شماره 402

21 جون 2011

اقارب افرادی که به اتهام شورشگری در شرق افغانستان توقیف شده اند، از عساکر ناتو تقاضا دارند که این افراد را به نیروهای امنیتی افغان تسلیم ندهند. آنها، نیروهای افغان را به حبس غیرقانونی، برخورد نادرست و اخاذی متهم می کنند.

حاجی محمد آغا باشنده بدراب ولایت کاپیسا در مورد چگونگی دستگیر شدنش همراه با برادر، پسر و برادرزاده اش در یک حمله شبانه ی نیروهای تحت رهبری ناتو در افغانستان توضیح داد.

او میگوید عساکر خارجی به آنان گفته اند که هیچ مدرکی علیه شان وجود ندارد، ولی با وجود آن آنها را به پولیس ملی کاپیسا تحویل دادند. وقتی به قوماندانی امنیه کاپیسا انتقال داده شدند، محمد آغا آزاد گردید ولی دیگران به توقیف نگهداشته شدند، و با گذشت 5 ماه هنوز رها نشده اند.

او برای رهایی اقارب اش به دفاتر مختلف حکومتی مراجعه کرده، ولی نتیجه ای بدست نیاورده است.

او گفت: "همه ای این کارها، زمینه سازی برای رشوه ستانی می باشد. در هر دفتر از من پول می خواهند."

او گفت اگر عساکر ناتو به نتیجه میرسند که یک فرد توقیف شده بی گناه می باشد، بجای تحویل دادن به متحدان افغان شان، باید او را رها کنند.

آی دبلیو پی آر با مرد دیگری که در اول از سوی نیروهای امریکایی در کاپیسا دستگیر و بعد به زندان محلی تحت کنترل افغانها اعزام شده بود، صحبت کرده است.

او گفت: "از چهار ماه به اینسو، درینجا هستم. هیچ جرمی مرتکب نشده ام. نمی دانم چرا مسوولان حکومتی افغان با ما اینقدر ظالمانه رفتار می کنند. کسانی را که امریکایی ها بیگناه تشخیص داده و به نیروهای افغان تحویل داده اند، مورد لت و کوب و شکنجه قرار گرفته، و بالاخره در بدل رشوت آزاد شده اند."

او سخنانش را اینگونه جمع بندی کرد: "امریکایی ها مردم خوبی نیستند، اما نسبت به ماموران {حکومت} افغانستان بهتر اند. حداقل از ما بزور رشوت نمی گیرند."

مقامات افغان بارها از اردوی امریکا خواسته اند که زندان های تحت کنترل امریکایی ها در بگرام و قندهار را به افغانها بسپارند. اما باوجود ادعاهای بدرفتاری درین زندان ها، برخی افغانها باور دارند که درصورت تحویل دهی به حکومت کابل، وضعیت به مراتب بدتر خواهد شد.

یک افسر مطبوعاتی ناتو به آی دبلیو پی آر گفت که عساکر آنها برای مدت محدودی مظنونان را توقیف نموده و دران مدت شواهد مبنی بر اثبات جرم آنها را گرد آوری می کنند. اما، بعضی قضایا به پولیس افغانستان محول می گردد تا آنها تحقیقات بیشتر انجام دهند.

او گفت: "افرادی را که ما دستگیر می کنیم برای 96 ساعت در توقیف نگهداشته می شوند، و درین مدت در مورد مجرم یا بی گناه بودن شان تحقیقات صورت می گیرد. اما، پس از انقضای این مدت، هرگاه نیروهای امنیتی افغان معلوماتی در اختیار داشته باشند، توقیف شدگان به آنها تحویل می گردند تا آنها باتوجه به اصول خودشان تحقیقات انجام دهند."

مسوولان در کاپیسا، اتهامات توقیف شدگان را مبنی بر بدرفتاری، و اخاذی در بدل رهایی شان را رد می کنند.

محمد صدیق شفق، رییس محکمه استیناف ولایت کاپیسا گفت: "تحقیقات ما از تحقیقات خارجی ها متفاوت است. آنها معیارهای خود را دارند و ما معیارهای خود را داریم. وقتی کسی به حیث مظنون به ما سپرده می شود، نهادهای امنیتی ما از آنها تحقیق می کنند... اگر جرم مظنون ثابت شد، به زندان خواهد رفت، در غیر آن آزاد خواهد شد."

شفق تاکید کرد که اگر شواهدی بدست آید که نشان دهد ماموران در بدل رهایی محبوسین پول گرفته اند، مرتکبین این جرم به زندان انداخته خواهند شد.

عزیز رحمن تواب، معاون والی کاپیسا گفت که پس از دیدار با هیاتی از ولسوالی السای و شنیدن نگرانی های آنان نسبت به توقیف افرادی ازان منطقه، او عده ای از محبوسین را آزاد کرده است.

او گفت: "اگرچه من صلاحیت آزادی زندانیان را ندارم، اما به همکاری سایر ارگان ها، زندانیان آنها را آزاد کردم."

سید آجان، باشنده کاپیسا گفت که متحدان بین المللی حکومت افغانستان از وسعت فساد این سیستم بخوبی آگاهند، و نباید برای این فساد زمینه سازی کنند.

او گفت: "اگر خارجی ها افراد بی گناه را بجای تسلیم دهی به حکومت، آزاد کنند اعتبار شان بیشتر می شود. مردم بیشتر علاقه مند به همکاری با آنها خواهند شد و نسبت به آنان خوشبین خواهند گردید. ولی اگر آنها به تسلیم دادن {محبوسین} به مسوولان حکومتی که زندانیان را لت و کوب و شکنجه کرده از آنها رشوت می گیرند، ادامه دهند، مردم خارجی ها را مسبب مشکلات شان خواهند دانست."

در پاسخ به نگرانی هایی که باشندگان کاپیسا نسبت به سیستم تسلیم دهی زندانیان ابراز کرده اند، مامور بخش رسانه های ناتو گفت: "ما این موضوع را با حکومت افغانستان و وزارت داخله شریک خواهیم ساخت. ما مشکلاتی را که مردم درین پروسه دارند مطرح خواهیم کرد و برای حل این مشکلات راه های حل جستجو خواهیم نمود."

در ولسوالی های تگاب و السای، حتی کسانی هستند که از ترس احتمال دستگیری در جریان حملات خارجی ها و مواجه شدن با حبس نامعلوم، تصمیم گرفته اند تا از محل بگریزند.

میده آغا از ترس اینکه مبادا قربانی اتهام زنی های بی مورد شود، زمین زراعتی اش را اجاره داده و به کابل کوچیده است.

او گفت: "خصومت های زیادی در منطقه وجود دارد. مردم بخاطر خصومت های قبیلوی، جناحی و امثال آن گزارش های غلط به خارجی ها می دهند، و بعد آنها {عساکر خارجی} حملات وحشیانه ای را بالای خانه های مردم انجام داده افراد بی گناه را کشته یا زندانی می کنند. ما بخاطر پشتون بودن مجرم هستیم. وقتی پشتون باشید، فوراً مهر تروریست، القاعده، حزب اسلامی و طالبان بالای تان زده می شود. وقتی به دست ماموران حکومتی سپرده شدید، مجبورید زمین، خانه و دارایی های تان را فروخته به آنها رشوت بدهید تا آزاد شوید. به همین خاطر من ترجیح دادم که از منطقه بیرون شوم."

میوند صافی، گزارشگریست در ولایت کاپیسا که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.