زنان افغان کشاورزی می کنند

تولید شفتالو، زردآلو و سیب باعث تغییر در زنده گی نادیه، خانم 32 ساله از قریه تاجکان ولایت شمالی بغلان شده است.

وی شش سال پیش باغی را به هدف مبدل شدن به یک تولید کننده کوچک میوه احداث کرد.

او به آی دبلیو پی آر گفت: " باغ پس از سه  سال سر حاصل آمد. اکنون من از فروش میوه، سبزیجات و چوب سالانه مبلغ 1000 دالر امریکایی به دست می آورم."

برای نادیه این کار آسان نیست، او در باره امنیت نگران است و باید با تبعیض جنسیتی نیز مبارزه کند، چون وی یک زن است.

او می گوید: " برایم واقعا آزاردهنده است وقتی با دکانداران می بینم و در باره فروش میوه هایم حرف می زنم و آنها می گویند، تو زن استی برو یک مردِ خانواده ات بفرست."

زراعت به عنوان ستون مرکزی اقتصاد افغانستان، بطور سنتی تحت سلطه مردان بوده است. در بعضی حالات زنان نیز جهت کار در مزرعه و مالداری استخدام می شوند، ولی از مفاد سهمی به آنان داده نمی شود.

با آن هم اما برخی از طرح ها در حمایت و تقویت زنانی که می خواهند تشبث های کوچک زراعتی را آغاز کنند موفق بوده اند.

نادیه از جمله افرادی است که از کمک های پروگرام همبستگی ملی بهره برده است. این، یکی از بهترین طرح ها برای همکاری جوامع محلی افغانستان است تا بتوانند پروژه های انکشافی خود را به پیش ببرند.

همچنان در قریه جات افغانستان شوراهای انکشاف محلی وجود دارند که در سال 2003 توسط وزارت انکشاف دهات جهت تطبیق پروژه های زیربنایی ایجاد شده اند.

پروگرام همبستگی ملی در کنار دریافت پول از دولت؛ حمایت مالی بانک جهانی، بنیاد آغاخان، آژانس انکشافی ایالات متحده امریکا و صندوق بازسازی افغانسان را نیز با خود دارد.

ضیاجان نوری، خانم 28 ساله از شهر پلخمری، ذینفع دیگری برنامه همبستگی ملی است. او می گوید: " وقتی عروسی کردم به مشکلات زیادی مواجه شدم، چون شوهرم بیکار بود و اقتصادمان هم خیلی خراب. بعدا کسی برایم گفت که به برنامه همبستگی ملی بروم و تقاضای کمک کنم. با آنکه شوهرم مخالف این کار بود به دفتر آنان رفتم و آنها برایم 30 دانه مرغ تخمی کمک کردند."

آنها دقیقا چیزهای بودند که ضیاجان برای آغاز کار نیاز داشت.

وی در ادامه گفت: " اکنون من به تعداد 100 دانه مرغ دارم و از فروش تخم آنها ماهانه 200 دالر به دست می آورم."

نصرت الله شهیر، رییس برنامه همبستگی ملی در بغلان می گوید: " ما در ده سال گذشته روی فراهم آوری امکانات و حمایت برای زنان کار کردیم و تا حال نزدیک به 1000 زن را کمک کرده ایم."

وی در ادامه گفت: " ما در بخش های مختلفی چون زراعت، مالداری، صنایع دستی، ساختن بیک های دستی، کیسه های پول، گلدوزی و خیاطی کار می کنیم. کمک های ما در اوایل کم می باشد، اما زنانی که پروژه های شان را توسعه می دهند از کمک های ثابت و دوام دار ما مستفید می شوند."

 شاه بیگ طالبی، رییس منابع بشری بنیاد آغاخان در بغلان می گوید: " ما در بخش های مختلف کار می کنیم تا بتوانیم ظرفیت کاری زنان را بالا ببریم. مثلا ما به عنوان یک بخش برنامه انکشافی‌مان در روستاها، زنان را در بخش آموزش و پرورش، زراعت و صنایع دستی کمک می کنیم."

وی افزود: " ما زنان را کمک می کنیم تا خودکفا شده و روی پاهای خودشان ایستاد شوند. همچنان ما برای زنان در بغلان یک انستیتیوت صحی تاسیس کرده ایم که سالانه تعداد زیادی نرس ها را فارغ می دهد."

با این حال، شاه حسین حسینی، رییس اتاق های تجارت در بغلان می گوید: " ما زنان را کمک می کنیم و برای آنان زمینه فروش محصولات شان را در بازارهای افغانستان و جهان مساعد می سازیم. به کمک بنیاد آغاخان، ما بسیاری از محصولات تولیدات شده توسط زنان را در باغ صبری {یک پارک زنانه در بغلان} به نمایش گذاشتیم تا فعالیت های زراعتی زنان را به دیگران نشان دهیم و آنها را بهبود بخشیم."

وی در ادامه گفت: " همچنان ما به کمک آژانس های دیگر، سیمینارهایی را جهت توسعه تجارت زنان و ارایه مشاوره به آنها برگزار کردیم."

وی همچنان گفت که زنانی با تجارت های کوچک تا زمانیکه که تشبث شان به یک اندازه قابل توجهی رشد می کند از پرداخت مالیه معاف استند.

خدیجه یقین، رییس امور زنان در بغلان نیز می پذیرد که زراعت و مالداری بهترین راه برای افزایش درآمد زنان است.

او می گوید: " ما زنان زیادی را می شناسیم که پیش از آغاز فعالیت های زراعتی زندگی پرمشقتی داشته اند، ولی حال در کار زراعت مصروف اند و این زندگی شان را بهتر ساخته است.  آنها از کار شان خیلی خوشحال اند."

وی در ادامه گفت: « سازمان‌های مختلفی سمینار‌ها و کارگاه‌های موثر آموزشی را برای زنان راه اندازه کرده ایم )).

 مشتریانی که تولیدات آنها را خریداری می‌کنند می‌گویند که این محصولات از کیفیت بالایی برخوردار اند و صداقت این خانم‌ها را در تجارت می‌ستایند.

گل‌احمد  یکتن از شهروندان پلخمری که دکان آیسکریم دارد می‌گوید: « من با یکتن از زنان تجارت‌پیشه که فارم لبنیات دارد قرارداد دارم و سه سال است که از او شیر خریداری می‌کنم. او روزانه برایم ۲۰ الی ۳۰ لیتر شیر فراهم می‌کند. شیر او بسیار خالص است و او یک زنِ خیلی قابل اعتماد است.»

وی افزود: « در گذشته من با یک تجارت‌پیشه مرد قرارداد داشتم، مگر کیفیت شیر او خوب نبود.»

حتا آنانی که در ابتدا مخالف راه‌اندازی پروژه‌های زراعتی زنان بودند حال به این کار رضایت دارند.

نسیم‌گل که خود یک دهقان است می‌گوید: « پیش از این که خانمم به همکاری پروگرام همبستگی ملی کارِ زراعت را شروع کند، زندگی خوبی نداشتیم. اگرچه من پنج هکتار زمین در ولسوالی دوشی ولایت بغلان داشتم، ولی آنها برای رفع نیاز‌های روزانه‌‌مان کافی نبودند. در اوایل وقتی خانمم برایم گفت که می‌خواهد کار را در زراعت آغاز کند، مخالفت کردم، چون فکر می‌کردم این کار برای او دشوار تمام خواهد شد و مردم نیز در باره‌ای ما سخن‌چینی خواهند کرد. مثلا، خواهند گفت که من نمی‌توانم پول کافی پیدا کنم به این دلیل خانمم را وادار کرده ام در زراعت کار کند.»

او  در ادامه گفت که کارکردن هردو باهم باعث تغییر وضعیت اقتصادی شان شده است.

گل می‌گوید: « اکنون نه‌تنها که زنده‌گی ما خیلی خوب شده بلکه پس‌انداز هم داریم. حال پی برده‌ام که من غلط بودم و هرآن کاری را که مردان انجام می‌دهند، زنان نیز می‌توانند انجام دهند.»