شک و تردید ها در مورد جرگه مشورتی صلح افغانستان

گزارشی از حبیب الرحمان ابراهیمی-افغانستان

گزارش شماره 363

1 جون 2010

انتظارات از جرگه مشورتی صلح این هفته پایین است و این شکایت وجود دارد که این مجلس در تسلط افراد مرتبط به حکومت خواهد بود.

در جرگه سه روزه کابل، شورای سنتی که برای حل منازعات و دستیابی به توافق روی مسایل مورد اختلاف برگزار می گردد، نزدیک به 1600 نماینده اشتراک می کنند.

هدف ازین دیدار که بتاریخ 2 جون آغاز می شود، بحث روی آغاز گفتگوی احتمالی با گروهای شورشی می باشد و قرار است ترکیب این نشست ترکیب قومی و مذهبی کشور را انعکاس دهد.

نمایندگان شامل اعضای شورای ملی، اعضای کابینه، رییس ستره محکمه و برخی از اعضای شورای ولایتی، همراه به یک کلان قومی از هر ولسوالی، همه والیان 34 گانه و اعضای شورای علما می باشد.

نمایندگان جامعه مدنی از جمله نمایندگان گروه های اقلیت و فعالان حقوق زنان نیز در جرگه اشتراک دارند.

سفیران کشورهایی که در افغانستان نمایندگی دارند و 170 مهمان خارجی در محافل بازگشایی و اختتامیه جرگه شرکت خواهند کرد.

اما انتقادات زیادی در مورد اشتراک آنهمه مقامات دولتی بجای نمایندگان مستقل مردمی، وجود دارد.

آقای فضل الرحمان اوریا، خبرنگار در کابل و کارشناس امور سیاسی گفت: "آنانی که به جرگه دعوت می شوند یا کارکنان دولتی اند، یا کسانی اند که به نحوی در حکومت شریک می باشند.

"نمایندگان حقیقی مردم افغانستان در جرگه شرکت نخواهند داشت. ازینرو این جرگه بیهوده خواهد بود."

او افزود که جرگه از یکپارچگی برخوردار نخواهد بود و حکومت قادر به اجرای تصامیم آن نخواهد بود.

او گفت: "این جرگه ارزش مصرف صدها هزار دالر پول را ندارد چرا که نتیجه آن زیر صفر خواهد بود."

آقای وجدان، معاون اتحادیه صرافان گفت مقاماتی که در جرگه شرکت می کنند هشت سال تمام وقت داشتند تا مشکلات کشور را حل کنند.

او گفت: "اگر جرگه مشورتی باشد یا تصمیم گیرنده، باید مستقل می بود و نمایندگان حقیقی مردم دران دعوت می شدند."

اما یک کلان قومی از ولایت وردک که نخواست نامش فاش شود گفت که حتی اگر نمایندگان راستین مردم دعوت هم می شدند، آنان با خطر مواجه می گردیدند.

او گفت که چند هفته قبل یک کلان قومی و رییس شورای مردم چک، بنام حاجی ظاهر از سوی مردان مسلح نامعلوم در قریه الا سنگ در حالی کشته شد که از کابل بر می گشت. او گفت: "ما می دانیم که اگر به جرگه برویم، با عین برخورد روبرو می شویم."

به جواب انتقادها در مورد اشتراک کنندگان، آقای گل آغا احمدی وردک، سخنگوی جرگه گفت: "من تایید می کنم که مقامات حکومتی در جرگه شرکت دارند، اما بزرگان قریه ها از ولایات و ولسوالی ها نیز در جرگه حضور دارند. مقامات حکومتی و مردم عادی باهم یکجا شرکت می کنند."

منتقدان همچنان می گویند ازانجایی که شورشیان روند جرگه را به رسمیت نمی شناسند، ممکن است پیشرفت بسیار کمی صورت بگیرد.

گروه طالبان، حزب اسلامی و شبکه حقانی- سه گروه عمده یی که در برابر نیروهای بین المللی در افغانسان می جنگند- در جرگه نماینده نخواهند داشت.

داکتر فاروق وردک، وزیر تعلیم و تربیه که ریاست کمیته آمادگی جرگه را به عهده دارد گفت: "هیچ کسی از جمع مخالفان در جرگه دعوت نخواهد شد. جرگه روی میکانیزم گفتگو با مخالفان بحث می کند و پس ازان با مخالفان تماس گرفته خواهد شد."

صدیق الله توحیدی، رییس دیدبان رسانه ها، یک گروه دفاع از خبرنگاران، گفت که نکات جالب چندانی در جرگه وجود ندارد زیرا مخالفان از قبل موضع خود را روشن کرده اند.

او گفت: "مخالفان قبلاً شرط خود را که خروج نیروهای خارجی می باشد، ارایه کرده اند، پس چرا حکومت می خواهد با دوستانش در مورد مصالحه با مخالفان مشوره کند؟"

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان به آی دبلیو پی آر در یک مصاحبه تلفونی گفت: "برگزاری جرگه در حضور امریکایی ها بی معنا است. این یک نمایش خارجی ها می باشد که از سوی اداره کابل اجرا می شود و آنان تماشا می کنند."

پس از سقوط رژیم طالبان در سال 2001، یک جرگه اضطراری در سال 2002 برگزار شد که در آن حامد کرزی و اعضای کابینه اش برگزیده شدند. در جرگه بعدی در سال 2003، قانون اساسی کشور تصویب شد.

جرگه سومی در سال 2007، جرگه صلح منطقوی از سوی افغانستان و پاکستان برای تقویت ثبات در منطقه برگزار شده بود و بدون تصمیم قطعی پایان یافت.

درحالیکه اکثر ناظران در مورد عاقبت تازه ترین جرگه به دیده شک می نگرند، عده یی فکر می کنند که این نشست اقدامیست در مسیر درست. وحید مژده، آگاه امور سیاسی گفت که ممکن است جرگه پلاتفورم خوبی برای گفتگو ایجاد کند.

او گفت: "این فرصت خوبیست برای حکومت و نمایندگان مردم تا گام های موثری را بخاطر تامین صلح در کشور بردارند."

اما روحیه حاکم در میان مردم مملو از شک و بدگمانی می باشد. محبوب الله، دکاندار در ساحه مندوی کابل گفت: "اینها نمایشاتی است که از سوی کرزی برگزار می شود. اگر حکومت براستی می خواهد با مخالفان از طریق جرگه گفتگو و مصالحه کند، این کار را در هشت سال گذشته می توانست انجام دهد."

حبیب الرحمان ابراهیمی، گزارشگریست در کابل که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.