کتاب های تفرقه انگیز در هرات

گزارشی از وحید نویسا

گزارش شماره 411

27 سپتامبر 2011

ورود کتاب های مذهبی از ایران در غرب افغانستان باعث خشم برخی باشندگان محلی شده است. آنان می گویند درین کتاب ها به باورهای اهل سنت، مذهب اکثریت افغانها، اهانت شده است.

بدگمانی شدید نسبت به انگیزه های تهران، باعث شده است تا برخی افغانها ادعا کنند که ایران قصداً کتابهای تفرقه افگن را، بخصوص در مناطقی چون هرات که درانها پیروان هردو مذهب شیعه و سنی زندگی می کنند، می فرستد تا به درگیری های فرقه ای دامن زده شود.

وحید زیارت جاهی باشنده شهر هرات گفت که او از دیدن کتابهایی که احساس می کند دران ها به باورهای سنی ها توهین شده است، خشمگین می باشد.

او گفت: "در یکی ازین کتابها که در ایران نشر شده، از عمر خلیفه دوم به نام بد یاد شده و مورد اتهامات دروغین قرار گرفته است. در مذهب سنی، بی احترامی به صحابه ی حضرت محمد منع شده- و حتی کفر آمیز پنداشته می شود."

مولوی محمد کبابیانی، معاون شورای علمای هرات توزیع اینگونه کتابها را تقبیح کرد.

او گفت: "دیدن برخی کتابهایی که بنام دین چاپ شده اند، مو بر بدن انسان راست می کند. علما این کتابها را مطالعه کرده، نکات نگران کننده را درانها تشخیص داده و به مردم هوشدار می دهند."

او گفت که توزیع مواد تفرقه افگن می تواند منجر به ناآرامی های فرقه ای گردد.

او گفت: "علما معتقدند که آنها موظف به جلوگیری از چنان وقایع می باشند. این به مراتب جدی تر از بسیار مشکلات دیگریست که ما روزمره مواجه هستیم. این کار می تواند باعث خونریزی گردد."

هرات با کشور ایران که حکومت شیعه مذهب در آن حاکم است، دارای مرز مشترک و روابط متعدد اقتصادی و فرهنگی می باشد. ایران با صنعت پررونق چاپ و نشرش، برای دانشگاه های افغانستان کتاب تدارک دیده، مراکز فرهنگی باز کرده، و گفته می شود که کتابخانه ی عامه ی هرات را از آغاز ایجادش در سال 2004 تاکنون تمویل کرده است.

افغانهای زیادی نسبت به نیات ایران مظنون می باشند و بخصوص ازین برداشت- درست یا نادرست- که گویا آن کشور باورهای شیعی را به داخل خاک افغانستان صادر می کند، خشمگین اند.

محمد شفیع فاروقی، مالک کتابفروشی فاروقی در هرات گفت که او با کسانی مواجه شده است که برایش پیشنهاد عرضه کتاب های تحریک آمیز از ایران را کرده اند، ولی او ازانجایی که نتایج اینگونه کتابها را دیده است، پیشنهاد آنان را رد کرده است.

او گفت: "من شاهد برخورد فزیکی و لفظی میان جوانان بر سر این کتابها بوده ام. اگر کارها به همین منوال ادامه یابد، تقابل ها به سطح منطقوی بالا خواهد گرفت."

ولی شاه بهره، رییس امور اطلاعات و فرهنگ هرات گفت که کارکنان اداره اش هزاران جلد کتاب ایرانی و پاکستانی را به دلیل آنکه خلاف منافع ملی بوده است، توقیف کرده اند.

او گفت: "این کتابها برای توزیع در هرات آورده شده بودند... هدف ازین کار ایجاد تفرقه های مذهبی میان مردم بود."

دو سال قبل، مقامات ولایت نیمروز در جنوب هرات صدها نسخه کتاب ایرانی را به دلیل آنچه ضد اسلامی و ضد افغانی بودن خوانده شده بود، توقیف کرده و به دریای هلمند ریختند.

احمد فرید ایوبی، تحلیلگر مسایل فرهنگی کشورهای معینی را متهم کرد که برای ایجاد مشکل در افغانستان تلاش می کنند.

او گفت: "کشورهای همسایه تلاش دارند به هر وسیله ی ممکن منازعات را دامن بزنند، و از اوضاع به نفع خود بهره ببرند. آنها می خواهند هرچه از دست شان پوره باشد انجام دهند تا نیروهای خارجی {تحت فرمان ناتو} دچار مشکل گردند."

آی دبلیو پی آر از قونسلگری ایران در هرات خواست تا در مورد موضوع این گزارش ابراز نظر کند، اما مقامی که نخواست نامش ذکر گردد از هرگونه ابراز نظر خودداری نمود.

احمد علی جبرئیلی، عالم دینی که مسوولیت اداره یک مدرسه شیعه را در هرات به عهده دارد، اختلافات را غیر جدی خواند و اظهار داشت که ممکن است کتابهای توهین آمیز از سوی رادیکالهای اسلامی ایران به هدف "ایجاد دو دستگی میان برادران شیعه و سنی" فرستاده شده باشد.

وحید نویسا گزارشگریست در هرات که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.