حمله های لفظی کنجکاوانه‌ی رییس جمهور کرزی

رهبر افغانستان امریکایی ها را متهم به بند و بست با طالبان کرد، سپس گفت که او تلاش کرده تا روابط را با واشنگتن بهتر بسازد.

حمله های لفظی کنجکاوانه‌ی رییس جمهور کرزی

رهبر افغانستان امریکایی ها را متهم به بند و بست با طالبان کرد، سپس گفت که او تلاش کرده تا روابط را با واشنگتن بهتر بسازد.

A US Marine keeps watch as NATO forces visit Helmand’s Nawa district to assess moves to handing over control of security to Afghan forces. (Photo: Sgt. John R. Rohrer/US Marine Corps/Isafmedia)
A US Marine keeps watch as NATO forces visit Helmand’s Nawa district to assess moves to handing over control of security to Afghan forces. (Photo: Sgt. John R. Rohrer/US Marine Corps/Isafmedia)
Friday, 22 March, 2013

 

گزارشگر: حفیظ الله گردش از افغانستان

هرچند انگیزه‌ی رییس جمهور کرزی در حمله لفظی نکوهش کننده بالای هم پیمانان امریکایی اش در یک مقطع حساس بود، اما  مبهم باقی ماند.

زمانیکه افغان ها افکار رییس جمهور شانرا در رابطه به بند و بست ممکن بین ایالات متحده امریکا و طالبان تحلیل وتجزیه می کنند، بعضی ها سخنان وی را در تایید عدم اعتماد شان نسبت به خارجی ها میابند، در حالیکه برخیدیگر از عواقب وخیم برای تامین روابط اساسی هوشدار می دهند زیرا کشور بهیک مرحله لغزان روان است.

کرزی طی سخنرانی در 10 مارچ اذعان کرد که ایالات متحده امریکا و طالبان به نحوی ارتباط دارند تا سبب بی ثباتی شوند و نیرو های امریکایی پس از 2014 که تاریخ خروج شان است، به حضور شان در افغانستان ادامه دهند.

در رابطه به حمله های انتحاری که یک روز پیش از سخنرانی  کرزی  17 کشتهدر خوست و کابل بجا گذاشت ، او گفت که ایشان "در خدمت امریکایی ها بودند تا خارجی ها را برای مدت طولانی تر در افغانسنان نگهدارند."

او همچنان مقامات امریکایی را متهم به نشست ها با رهبران طالبان کرده و گفت که بدون اطلاع حکومت وی این کار را انجام می دهند.

کرزی توضیح نداد که چرا شورشیان علاقه مند بودن نیرو های ایالات متحده برای مدت طولانی در کشور هستند، در حالیکه این کار فرصت پیروزی ایشان را معطل خواهد کرد.

اتهام ها زمانی وارد شد که وزیر دفاع تازه تعیین شده‌ی ایالات متحده، چاک هيگل جهت نخستین ملاقاتش وارد کابل شده بود.

کرزی نظریات اش را دو روز بعد طی سخنرانی در ولایت هلمند نیز تکرار کرد.

قومندان عمومی نیزوهای امریکا و ناتو، جنرال جوسف دونفورد به طور جدی اتهام ها را رد کرده گفت که خون زیادی در 12 سال گذشته در این کشور ریخت" آیا گاهی فکریدست داده است که خشونت و بی ثباتی به نفع ما باشد."

دو موضوع مشخص از سوی کرزی ابراز شده است ممکن در سرخوردگی وی افزوده باشد. نخست، امریکایی ها دستور وی را مبنی بر خروج نیروهای ویژه شان از ولایت میدان وردک جاییکه طالبان به طور خطرناک رخنه کرده اند و نزدیک پایتخت هم است، فوراً عملی نکردند. و دوم، امریکایی ها در امر انتقال زندانی ها به افغانستان و بسته کردن زندان های شان به آهستگی حرکت کردند. (مورد دومی پسان به موافقه رسید زمانیکه کرزی رییس جمهور اوباما را در ماه جنوری ملاقات کرد. نگاه کنید به: جنجال بالای معامله بین افغانستان و ایالات متحده) 

به عباره دیگر رییس جمهور افغانستان کوشش می کند تا خط مش مستقل را دنبال کند و نگرانی های مردم نسبت به تلفات ملکی را فروکش کند، او در نیمه فبروری فرمان داد که نیرو های امنیتی افغانستان دیگر کمک هوائی ناتو را مطالبه نکنند.  

سردرگمی زمانی بالا گرفت که کرزی ظاهراً عقب نشینی کرد. در مناظره تلویزیونی که از سوی بی بی سی و تلویزیون ملی افغانستان که میزبان بود، کرزی از همکاری امریکا و دیگر همکاران بین المللی سپاسگزاری کرده گفت که او دوستی و روابط مساویانه با واشنگتن را خواهان است. وی گفت که نظریات قبلی فقط "بیشتر برای اصلاح کردن بود نه برای صدمه زدن روابط."

کرزی باید عواقب اظهارات شدید خویش را درک می کرد، زمانیکه وزیر دفاع امریکا برای نخستین ملاقات وارد کابل شده بود.

بسیاری کارها برای 2014 نامعلوم مانده است، زمانیکه اردو و پولیس ملی باید به تنهائی با طالبان مقابله کنند. حتی فراتر از آن زمان، افغانستان متکی بر مساعدت های جامعه بین المللی است.

قرار است انتخابات ریاست جمهوری سال آینده در کشور برگزار شود، کرزی دیگر حق انتخاب شدن را ندارد، مساله جانشین کرزی هنوز هم سوالی پا برجا و سرزبان هاست. 

عکس العمل مردم در برابر نظریات کرزی در کشوریکه نسبت به حضور نیروهای خارجی اختلاف نظر زیادی وجود دارد با برداشت های متفاوت همراه بود.

 سنچارکی، سخنگوئی ائتلاف ملی اظهارات کرزی را دلیل ممکن به انتخابات 2014 خواند. وی گفت: " کرزی و تیم اش کوشش می کنند در قدرت باقی بمانند یا اینکه به نحوی در قدرت پس از 2014 سهیم باشند، اما این آرزو از سوی ایالات متحده رد شد. کرزی در رابطه به نقش آینده خویش نگران است و این امر او را بسیار قهر ساخته است. به همین خاطر سر و صدای مطبوعاتی به راه انداخته است."

در عین حال، سنچارکی خود را با نکات اساسی رییس جمهور همنوا کرده گفت که هرکس در افغانستان خواهان حاکمیت ملی در امور کشور است.

سنچارکی چگونگی شیوه و برخورد شدید رییس جمهور را زیر سوال برده گفت که " او باید با تمام احزاب سیاسی و نهاد های جامعه مدنیاین موضوع ها را مطرح می کرد، پس از آن  در قالب منطقی به گونه آرام آنرا شریک می کرد... بنابرین یک راه حل معقول یافت می شد. رییس جمهور نباید به طور احساساتی برخورد کند، زیرا زنگ خطر را برای مردم افغانستان و جامعه بین المللی به صدا در می آورد."

شورای هماهنگی احزاب و ائتلاف های سیاسی در افغانستان که شامل 22 گروپ مختلف می باشد، اظهارات کرزی را به باد انتقاد گرفت. پس از جلسه‌ی در 13 مارچ اعضایاین شورا بیانیه‌ی را ایراد کرد که در آن عواقب اظهارات اخیر رییس جمهور را در روابط با واشنگتن وخیم خواندند. در بیانیه آمده است که اتهام بند و بست امریکا با طالبان " بازتاب نظریات مردم افغانستان در روابط با دوستان بین المللی شان نیست."

تحلیلگر سیاسی، احمد سعیدی موافقت کرد که رییس جمهور وارد بازی خطرناک شده است، زیرا علایم تنش با غرب فقط کشور های همسایه را برای مداخله دعوت می کند.

در رابطه به مساله انتقال زندانی ها از توقیف خانه های ایالات متحده امریکا، سعیدی پیشنهاد کرد که رییس جمهور دو پهلوباز کرده است . وی گفت:" چرا کرزی مساله زندان بگرام را در 11 سال گذشته مطرح نکرد؟ امریکایی ها می گویند که شواهد نشان می دهد افراد که از سوی کرزی رها شده بودند دو باره با مخالفین {شورشیان} پیوسته اند، پس امریکاییها نسبت به کرزی بی اعتماد شده اند. آنها باور دارند اگر زندان بگرام انتقال شود شمار زیادی {زندانیان} دو باره به طالبان می پیوندند."

به هرحال، دیگر تصبره کنندگان احساس کردند که رییس جمهوری چیزی برای گفتن داشت.

تحلیلگر سیاسی، ستار سعادت گفت:" تقاضا های کرزی ایالات متحده امریکا را  اصلاح می کند. مخالفت کرزی با حمله های هوائی شب هنگام، تلفات ملکی، خانه تلاشی ها، کنترول زندان بگرام- تمام این عملکرد ها که خلاف موازین و معیار های ملی و بین المللی است- نه تنها از طرف وی مطرح شده است، بلکه از سوی تمام افغان ها ابراز می شود. امریکایی ها این خواست ها را مد نظر نه گرفته اند واین باعث کاهش باور کرزی نسبت به آنها شده است."

سعادت گفت که با نظریه‌ی باالقوه کرزی بیش از حد بازی صورت گرفت. وی گفت:" ایالات متحده و هم پیمانانش در افغانستان منافع دارند و آنها هرگز با این حمله های لفظی کرزی کشور را ترک نمی کنند- چیزیکه باید کرزی در بیانیه خویش آنرا به هرحال ابراز کند."

نکته‌ی که بیشتر تحلیگران بالایآن موافق اند این است که کرزی در تلاش است که چه میراثی از دوران وی بجا خواهد ماند. 

سعادت گفت:" مشکل کرزی اینست که به تنهائی این مبارزه را دنبال می کند تا در تاریخ به عنوان یک رییس جمهور آزاد، مستقل و قهرمان ثبت شود. در عوض، او باید این تقاضا ها را از طریق نهاد های ملی و بین المللی دنبال کند."

سعیدی بعضی رهبران افغانستان را به خاطر آورد که اصلاً از سوی قدرت های خارجی حمایت شدند، اما بعد به چهره های میهن پرست مبدل شدند.

شاه شجاع دُرانی از حمایت بریتانیا در اوایل قرن 19 برخوردار بود، درحالیکه روسای جمهوری ببرک کارمل و نجیب الله از دست نشانده های شوروی بودند و به قول سعیدی " در روز های اخیر، ایشان میهن پرست شدند." او علاوه کرد:" اکنون کرزی در موقعیت مشابه‌ی قرار دارد."

Afghanistan
Conflict
Frontline Updates
Support local journalists