افغانستان فبروی/مارچ 2011

گزارشی از آی دبلیو پی آر- افغانستان

گزارش شماره 396

تاریخ 14 اپریل 2011

قرار است سه مستند ویدیویی و 20 مستند رادیویی برای افشای نقض حقوق بشر در گذشته تهیه شود. گزارشگران، از سراسر افغانستان درین پروژه ی گزارش دهی عدالت سهم می گیرند.

این مستندها، نقض حقوق بشر را در جریان اشغال افغانستان توسط نیروهای اتحاد جهاهیر شوروی بین سالهای 1979 تا 1989، جنگ داخلی سالهای 1990 الی 1995، و دوره حاکمیت طالبان از سال 1996 تا 2001 بررسی می کند.

بیش از 50 خبرنگار توسط دو تن مربی خارجی در زمینه تهیه مستندهای رادیویی و ویدیویی آموزش داده شده اند. این برنامه در پایان ماه سپتامبر 2010 بطور رسمی راه اندازی شد و تا 31 اکتوبر سال جاری تکمیل خواهد گردید.

این پروژه از سوی وزارت خارجه ایالات متحده امریکا تمویل گردیده است.

مسوولیت مستندهای رادیویی را فیروز رحمیى، روزنامه نگار افغان، خبرنگار و پرودیوسر باتجربه بی بی سی به عهده خواهد داشت. آقای رحمیى از پست اش در بی بی سی رخصتی گرفته تا با آی دبلیو پی آر همکاری کند.

رحمیى باشنده مزار شریف می باشد و در دوره حاکمیت حکومت کمونیست ها بزرگ شده است. او بخشی از شدیدترین جنگ های طالبان را نیز شاهد بوده، و پس از فراغت از پوهنزى طب مزار شریف، و پس از سقوط طالبان در سال 2001 به روزنامه نگاری روی آورده است.

رحیمی روی پروژه ی آی دبلیو پی آر، با همکاری نزدیک آقای ذبیح الله زیار که گزارشگر باتجربه ی رادیویی و متخصص تولید برنامه های رادیویی می باشد، کار می نماید.

تاکنون نزدیک به ده مستند روی مسایل نقض حقوق بشر در گذشته به شمول کشتار و شکنجه در ولایات مختلف شمالی و غربی افغانستان سفارش شده است. کار تهیه ی مستندهای دیگر رادیویی نیز در ولایات مرکزی، شرقی و جنوبی افغانستان در هفته های آینده آغاز خواهد شد.

تهیه مستندها از شش الی هشت هفته وقت خواهد گرفت و هرکدام 15 دقیقه طول خواهد داشت. این مستندها از طریق شبکه های رادیویی محلی و ملی نشر خواهند شد. مستندهای رادیویی به شکل بحث های رادیویی عرضه خواهند شد، طوری که شنوندگان نیز فرصت اظهار نظر و بحث را خواهند داشت.

رحیمی گفت: "وقت اکثر روزنامه نگاران صرف گزارش های روزمره می شود. این پروژه برای آنان فرصت می دهد تا در طول زمان مهارت های شان را در تهیه گزارش توسعه دهند. آنان فرصت می یابند تا تحقیق کنند و به عمق این مسایل بپردازند."

"آنان دوباره به مسایل عدالت انتقالی که هنوز افغانستان ازان رنج می برد، خواهند پرداخت، و امید می رود این امر آگاهی عامه را افزایش دهد. آنان مستندها را بشکل بسیار متوازن و با معیارهای بین المللی تهیه خواهند کرد."

"خبرنگاران خودشان ایده هایی دارند و این نشان دهنده سطحی از علاقه مندی به این موضوع می باشد."

مستندهای ویدیویی را آقای ژاویر مانزانو، پرودیوسر بین المللی، و دستیار تولیدش آقای زمان محمدی فلمساز با تجربه افغان، تهیه می کنند.

مانزانو بتازگی بخاطر عکس اش از یک صحنه قتل در خشونت های جاری ناشی از جنگ مواد مخدر در امتداد مرز ایالات متحده و مکزیک، برنده ی جایزه عکس مطبوعاتی جهان (World Press Photo) شده است. او مستندی را نیز با موضوع مشابه ساخته است.

هرکدام این سه مستند ویدیویی حدود 30 دقیقه طول خواهد کشید و به ترتیب روی سه مرحله ای که افغانستان دران شاهد نقض وسیع حقوق بشر بوده است، تمرکز خواهد کرد.

مستندهای ویدیویی به کمک بیش از ده نهاد فعال در مسایل حقوق بشر در افغانستان و چندین گروه مدافع قربانیان خشونت ها تحقیق شده اند. فلمبرداری بزودی آغاز خواهد شد و در جریان فلم برداری ژورنالیستان ویدیویی محلی نیز در صحنه آموزش داده خواهند شد.

مانزانو گفت: "بسیار خوشحالم که درین پروژه سهم دارم. کشتار غم انگیز در سه دهه ی اخیر تاریخ افغانستان تاحدود زیادی ناشی از نقض وسیع حقوق بشر می باشد."

"این مستندها ضرورت دسترسی ده ها هزار قربانی و خانواده های بازمانده ی شان را به عدالت برجسته می سازد. افغان های بسیاری به من گفته اند، افغانستان تنها با تامین عدالت به صلح دست خواهد یافت."

پیتر اشستیدت، رییس دفتر آی دبلیو پی آر در افغانستان گفت که این پروژه نیاز به مهارت و حساسیت زیاد خواهد داشت، چرا که تعداد زیاد کسانی که متهم به دست داشتن در نقض حقوق بشر می باشند، هنوز قدرت قابل توجه در حکومت و مناطق مختلف کشور دارند.

به گفته اشستید، خبرنگاران در صورت بی توجهی با خطرات شدید مواجه خواهند شد، ازینرو هر گزارشگر باید به دقت تاریخی و توازن کارشان دقت کند؛ زیرا افغانهای زیادی به نحوی از انحا در نقض حقوق بشر دخیل بوده اند.

اشستید گفت: "ما به این دلیل بر قربانیان نقض حقوق بشر تمرکز می کنیم، چون در افغانستان هر کس رنج کشیده است. با نشان دادن وسعت مشکل در افغانستان، آرزومندیم انگیزه ای برای تامین عدالت در افغانستان بوجود آوریم."