افغانستان: ادعاهای گسترده از تجاوز به بچه ها در مکاتب

حمیدالله که اکنون 13 سال سن دارد برای چهارمین بار مکتب خود راتغییر داده و دو سال تمام را به دلیل اینکه دایما از سوی معلمان خود مورد تجاوز قرار گرفته، مکتب را ترک کرده است.

او در مصاحبه‌ با IWPR به خاطرات تلخ خود اشاره داشته و به یاد می‌آورد که چگونه در مکتب معلم ریاضی اش کومه هایش را با دستانش  به آرامی فشرده و از او خواسته تا چنانچه خواسته‌های وی را اجابت کند به او [در صنف] کمک خواهد کرد.

حمیدالله می افزاید: «من هیچ تصوری درباره اینکه از من چه تقاضایی داشت،نداشتم. دوستانم به من گفتند که معلم می‌خواهد تا نیازهای جنسی‌اش را برآورده سازم. من بسیار احساس شرم کردم و بسیار تحت فشار بودم، تا اینکه دچار مشکلات روحی وروانی شدم»

معلم همچنان به اذیت و آزار او ادامه داده تا جایی که او ناچار شده تا خودرا از این مکتب تبدیل کند.

حمیدالله افزود: حال می‌داند که تجربه او یک امر نامعمول نبوده و ادامه میدهد،«متعلمین در تمام مکاتب غزنی در معرض سوء استفاده جنسی قرار دارند اما احساس شرم، مانع میشود تا درباره این موضوع با دیگران حرف بزنند»

 IWPR طی تحقیقات خود در گفتگو با بیش از 50 شاگرد در سرتاسر ولایت جنوب شرقی غزنی  به احصائیه وحشتناک از اذیت و آزار جنسی معلمان دست پیدا کرده‌است.

مقامات معارف و پولیس گفته‌اند که آنها نسبت به موضوع اطلاع داشته اما می‌گویند، مادامیکه فامیل ها شکایت نکنند، هیچگونه اقدام عملی امکان‌پذیر نمی باشد.

تجاوز جنسی همچون سایر جوامع، از حساسیت بسیار بالایی در افغانستان برخوردار است. بیشتر موارد به دلیل ترس از بین رفتن حیثیت و اعتبار خانوادگی، و نیز به دلیل کم اعتمادی به سیستم قضایی هرگز گزارش نمی‌شوند. زیرا سیستم قضایی از قدرت اجرایی کافی برخوردار نبوده و مجرمان اغلب مجازات نمی‌شوند.

آقای اسلمی، مدیر لیسه سید احمد مکی عنوان داشت که وی در طول سال‌های تدریس در مکاتب غزنی بطورمکرر با این معضل مواجه شده است.

او می‌گوید:« من معلمان بسیاری را می‌شناسم که تقاضاهای غیراخلاقی از متعلمین خود داشته‌اند» او در ادامه می‌افزاید که این موضوع معضلی در تمامی مدارس حتی پوهنتون ها می‌باشد.

آقای اسلمی افزود: متعلمین در صورت عدم تمکین به درخواست معلمان، احتمال گرفتن نمره منفی از آن درس و منفک شدن را دارند.

وی اینگونه نتیجه‌گیری می‌کند که تا به امروز، هیچ شکایت در این مورد، در مکتب که من مدیریت آن را برعهده داشته‌ام، صورت نگرفته، اما این واقعیت دارد که مردم به دلیل شرمساری جسارت لازم و کافی برای گزارش کردن آن را ندارند.

محمد یکی دیگر از متعلمین غزنی است که از تجربه تلخ خود پرده برداشته و می‌گوید که بارها از سوی معلم خود مورد اذیت و آزار جنسی قرار گرفته و ناچار به تغییر مکتب خود شده است.

او تجربه خود را در صنف هشتم  بیان می‌کند که معلم وی از او خواسته تا با هم رابطه جنسی داشته باشند. محمد جواد می‌گوید که با وحشت و چشمان گریان مکتب را ترک کرده است.

او می‌گوید:« من حتی تصور نمی‌کردم که معلم من وکسی را که من او را به عنوان پدر  می‌دانستم چنین درخواست از من داشته باشد "  بسیاری از هم صنفی های او برای جلوگیری از مواجه شدن  با چنین رفتارها مکتب را ترک کرده‌اند.

او می‌گوید: بیان این اتفاق برای مدیر مکتب بسیار شرم‌آور بوده و به این معناست که بسیاری از متعلمین ترجیح می‌دهند که در اینگونه موارد سکوت کنند. همین سکوت به معلمان این جسارت را می‌دهد که هر آنچه را می‌خواهند به دست بیاورند.

محمدالله سریر، فعال مدنی و عضو موسسه اجتماعی پیوند، می‌گوید: این مشکل در سرتاسر غزنی بسیار فراگیر است.

آقای سریر می افزاید:« من از چنین اتفاقاتی اطلاع دارم و گزارشات وحشتناک از بچه های نوجوان دریافت کرده‌ام که از سوی معلمان خود مورد اذیت و آزار و تجاوز قرار گرفته‌اند. بسیاری از خانواده‌ها به ناچار مکتب آنان را تغییر داده و یا در نهایت مانع از تحصیل آنان شده‌اند»

حسن رضا یوسفی، عضو شورای ولایتی که مسئولیت اداره کمیته معارف را نیز برعهده دارد بر این موضوع اذعان داشته و می‌گوید که بدون مدعی به سختی می‌توان موضوع را پیگیری کرد.

آقای یوسفی اظهار داشت: اذیت و آزار جنسی علاوه بر تهدیدات امنیتی و مشکلات اقتصادی، به میزان قابل توجهی آمار اطفال که خواهان ادامه تحصیل هستند را کاهش داده است.

او در ادامه می‌افزاید: در یک مورد بچه جوانی را به یاد دارد که مدعی بود به دلیل عدم تمکین  به درخواست معلم خود مبنی بر داشتن رابطه جنسی با او، از امتحان رد شده است.

زبیر 16ساله می‌گوید: این تخنیک است که اغلب معلمان که خواهان برقراری چنین روابطی هستند، به کار می‌گیرند.

او افزود:معلمین در موقع  امتحان بر پسری که خوش چهره باشد دائما فشار می‌آورد و میگوید ، اگر   کارهایی که او می‌خواهد، انجام دهد، در امتحان کامیاب خواهد شد.

قربان، یکی دیگر از متعلمین از تجربه یکی از هم صنفی هایش می‌گوید که مایه خجالت او بود.

«یکی از معلمان از او خواسته بود که در صورت قبول درخواست او مبنی بر داشتن رابطه جنسی، نمره خوبی به او خواهد داد و بعد به اتاق شخصی معلم رفته و مورد تجاوز قرار گرفته است»

عدم اقدام قانونی

هرچند که مقامات نسبت به مشکل واقف هستند، اما اقدامات اندک در رابطه با این موضوع صورت گرفته است.

محمد عابد عابد، مدیر ریاست معارف غزنی، اذعان دارد که اذیت و آزار جنسی و تجاوز در مکاتب منطقه، معضل ایجاد کرده که جنگ طولانی مدت، فقر و بی‌سوادی چشمگیر عامل عمده آن می باشد .

آقای عابد می‌گوید این ریاست، مسئول رسیدگی به اتهامات تجاوز بوده و عنوان داشت که این ریاست در حال بررسی یک دوسیه تجاوز در این ولایت بوده که در سال 2015 رخ داده است. اما به جای برخورد قانونی، توافق شده که این معلم به مکان دور دست در ولایت تبدیل گردد.

محمد عزیز عظیمی، سخنگوی والی غزنی، همچنین عنوان داشت که این مشکل باید برطرف شود. وی در ادامه می‌افزاید که مورد اخیر یکی از ملاها بوده که به بچه ها در مسجد تدریس میکرد.

وی در ادامه می‌افزاید: این دوسیه به حارنوالی عمومی ارجاع شده ولی متعلم یی که مورد تجاوز واقع شده در پایان نتوانسته شاهدی ارائه کند و خواهان بسته شدن دوسیه شدند.

نیاز محمد نیکزاد، رئیس حارنوالی می‌گوید این قبیل موارد بسیار رخ می‌دهد.

وی در پایان می‌افزاید:« متاسفانه، اطفال، قربانی این قبیل موارد بوده لیکن اقدام قانونی به ندرت در رابطه با افراد مجرم صورت می‌گیرد زیرا افراد از علنی شدن امر پرهیز می‌کنند»

قوماندان امنیه غزنی، امین‌الله امیرخیل تایید می‌کند که نمونه‌های از اذیت و آزار جنسی در مکاتب ذکور در این ولایت گزارش شده است. وی در ادامه عنوان کردکه اگر مکاتب یا خانواده‌ها تصمیم به شکایت رسمی بگیرند، آماده دستگیری مجرمین می‌باشند.

رئیس شورای ولایتی، خالق‌داد اکبری می‌گوید رسانه‌ها باید برای افزایش آگاهی و اطلاع‌رسانی نسبت به این موضوع همکاری کنند.   

وی گفت که از یک سو، نبود امنیت در غزنی و نیز انبوه دوسیه های جنایی، پولیس را درگیر سایر موضوعات کرده، و از سویی دیگر، عدم اجراات قضایی، اعتماد مردم نسبت به سیستم را از بین برده است.

عظیمی می‌گوید:«رویکرد فرا سازمانی باید اتخاذ گردد»وی در ادامه می‌افزاید:« بحث و بررسی درباره موضوع با مقامات معارف ضروری بوده و مردم غزنی نباید با چنین مواردی مواجه شوند.»