«انستيتوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان: «خبرهای ما واقعاً بر زندگی افغانها اثر می گزارد
.ویراستار از چالشها و انعام های گزارشگری تحقیقاتی درافغانستان می گوید
«انستيتوت گزارشدهی جنگ و صلح افغانستان: «خبرهای ما واقعاً بر زندگی افغانها اثر می گزارد
.ویراستار از چالشها و انعام های گزارشگری تحقیقاتی درافغانستان می گوید
توسط- محمد منیر مهربان- افغانستان
گزارشهای تحقیقی ما به این خاطر مهم اند که یگانه هدف آنها پیشرفت و تغییر می باشد- تغییر مثبت.
من به عنوان ویراستار انستيتوت گزارشدهی جنگ و صلح در پروژه گزارشدهی تحقیقاتی با گزارشگران مناطق مختلف افغانستان درتماس هستم.
به منظورارتقای ظرفیت دراین بخش ما با 30 تن از خبرنگاران هر زون کشور درتماس شده و یک دوره آموزشی چهار تا پنج روزه را برای آنها دایر می کنیم.
دراین مدت ما بهترین گزارشگران را درهرگروپ تشخیص می دهیم. ازآنها می خواهم که ایده ها برای تهیه گزارشهای تحقیقی از زون خودشان برایم بفرستند . تاکید ما دراین خصوص بیشتر دراطراف موضوع فساد اداری است.
من موضوعی را برای آنها انتخاب می کنم که مطابقت با توانایی های آنها داشته باشد. آنها را کمک می کنم تا برنامه های عملیاتی برای خود طرح کنند و هم چنان با آنها درجهت عملى کردن این پلان کار می کنم. جریان و میزان پیشرفت کاری آنها را درهر مرحله بررسی می کنم. من همیشه و به خصوص زمانیکه آنها با اجرای برنامه های عملی شان به مشکل مواجه می شوند، با آنها کمک می کنم.
به صورت عموم، ارتباط ما با خبرنگاران از طریق تلفن و یا ایمیل است. اگر کدام خبرنگاران در منطقه بسیاردور کارکند، من به آن منطقه سفر می کنم و یا خود وی را به دفتر مرکزی کابل دعوت می کنم. زمانی که آنها روی یک موضوع کار می کنند - که گاهی نظر به پيچيده گى موضوع چندین ماه را دربرمی گیرد- من به ولایات آنها سفر می کنم. هدف این سفرها اين است تا جریان پیشرفت کاری آنها را بررسی کنم و خودرا مطمین سازم که یادداشت ها، فایل های ضبط شد و عکس های آنها درست و قابل قبول استند. ويا خير
همیشه به تکنیک های جدیدی می اندیشم تا توانایی های خبرنگاران را بلندببرم. هم چنان به راه های فکر می کنم که با آن خبرنگاران بتوانند با استفاده از شواهد، خبر جدید تهیه کنند. بدون شک ما با انواع چالشها و مشکلات درجريان جمع آوری این خبرها مواجه هستیم. مقام های عالیرتبه دولتی اکثرا کاپی اصلی اسنادی را که آنها را مقصر ثابت کند به ما نشان نمى دهند
افرادی مشکوک به ارتکاب یک جرم ممکن است از مصاحبه کردن با ما امتناع کنند. برخی اوقات به خبرنگاران رشوه پیشنهاد می شود و در برخى موارد به صورت آشکار ژورناليست تهدید می شود تا کار روی ا سوژه مربوط را متوقف کنند.
خبرنگارانی که به تهدید مواجه شده اند را تشویق می کنیم تا این موضوعات را با دفتر درکابل شریک کنند. ما، درکابل، با توجه به پیش بینی های امنیتی روی این موضوع و نحوه تهیه این گزارش ها تصمیم می گیریم.
خوشبختانه ما از مردم جواب های مثبت زیاد می گیریم. زیرا که خبرهای ما روی زندگی آنها اثر می گذارند. این عکس العمل ها معمولا به نفع ما است . علاوه برآن زمانیکه گزارشهای ما از طریق رادیوهای ملی و بین المللی نشر می شوند، ما جواب های بیشتردریافت می کنیم. همچنان زمانی که گزارشهای ما دروبسایت های شبکه های اجتماعی نشر می شوند، نظریاتی درمورد آن دریافت می کنیم.
ما درمسیر تغییر و بهبودی وضع کشورکارمی کنیم. باوجود مشکلات کنونی، احساس می کنیم که ما تغییراتی را ایجاد می کنیم. خبرهای ما باعث ایجاد تغییرات بزرگی می گردد. به عنوان نمونه ممکن است به اثر خبرهای ما یک ولسوال، یک والی و حتی یک وزیر ازکاربرکنار شود. ما صرفا روی این دست کارها تمرکز داریم و اعتقاد داریم که نشر گزارشهای ما نتایج سازنده ای درپی دارند.
برای من جای افتخار است زمانی که یک خبرنگار راهنما و قواعدی را که برای تهيه گزارشی که همه تلاش کرده ایم تهیه کنیم، مراعات می کند. خبرنگارانی چون مقصودعزیزی و ابدالى محزون به سبب شجاعت شان در گزارشدهی مرا زیرتاثیر خودشان قرار داده اند.
من به کارهای گزارشگری تحقیقاتی شوق و علاقه زیادی دارم. و این کار زمانی سخت می گردد که یک گزارش را از میان تمام گزارشهای منتشره خود انتخاب کنیم. با آنهم، من به خصوص به خبرهای چون تدريس نصاب پاکستانى در ولسوالى برمل پکتيکا و خبر دزدی کمک های بشردوستانه در لوگر افتخار می کنم.
علاوه برآن گزارشی هاى درمورد تولید مواد مخدر در ارزگان و مالکیت درحال نزاع زمین های مورد استفاده نیروهای ایساف استند.
این چهارخبر زمانیکه نشر شدند واقعا تاثیراتی داشتند. باوجودیکه برای تهیه آنها بیشتر از حد نورمال چهارماه تا شش ماه وقت صرف شد خبرنگاران به دقت روی آن کارکرده بودند. اسناد کافی و موثق و شواهد زیادی را جمع آوری کرده بودند.
مردمان عادی قریه ها تا مردم تحصیلکرده، این گزارشها را تعریف کردند. بعد ازاین که گزارش دزدی شدن کمک های بشردوستانه را نشر کردیم، بیشتر از 100 تن با ما درتماس شدند تا مراتب قدردانی خود را برای نشر آن ابرازکنند. طوریکه یکی ازانها گفت:«ما استیشن های زیادی تلویزیون و رادیویی داریم. هیچکدام آنها مشکلات ما را پوشش نداده و نشر نمی کنند. ما به صورت کامل از شجاعت شما در گزارش دهی و مطرح کردن مشکلات ما به سطح جامعه حمایت می کنیم».
محمد منیر مهربان مسوول پروژه های گزارشگری تحقیقاتی در افغانستان است.
