Мухолифатнинг кенг доирадаги норозилик намойишига чиқиши эҳтимолдан йироқ

Мухолифатнинг кенг доирадаги норозилик намойишига чиқиши эҳтимолдан йироқ

Friday, 9 March, 2007
.



22 феврал куни “Бирдамлик” мухолифат ҳаракатининг вакиллари ҳибсга олинган уч нафар (аёл) ҳуқуқ ҳимоячиларининг ҳуқуқларини талаб қилиб, 8 март Халқаро хотин қизлар кунида аниқ манзилни ва қатнашувчилар сонини белгилаган ҳолда Ўзбекистоннинг тўққизта йирик шаҳарларида тинч норозилик чиқишларини ташкил қилишларини хабар қилганлар.



АҚШда рўйхатдан ўтган ва сиёсий муҳожир Баҳодир Чориев етакчилик қилаётган “Бирдамлик” нодавлат ҳуқуқни ҳимоя қилиш ҳаракати оппозицион характеридаги ҳаракатдир.



Ҳаракатнинг расмий мурожаатномасида айтилишича, “митингларда Мўътабар Тожибоева, Гулбаҳор Тўраева ва Умида Ниёзова каби жазо ўташ маҳкамаларида ҳибсга олинган ва азоб чекаётган ҳуқуқ ҳимоячиларини озодликка чиқариш ҳақидаги талаблар қўйилади. Бундан ташқари кам таъминланган аёлларга ҳукуматнинг эътиборини кучайтириш каби масалалар ҳам кўтарилади”.



2005 йилги Андижон воқеаларидан сўнг ҳукуматни ошкора танқид қилган Мўътабар Тожибоева 2005 йилнинг октябр ойида ҳибсга олиниб, 2006 йилнинг мартида саккиз йиллик қамоқ жазосига ҳукм қилинган. Гулбаҳор Тўраева ва Умида Ниёзовалар эса шу йилнинг январ ойида ҳибсга олиндилар.



NBCA таҳлилчиларининг фикрича, ўтказилажак митингларни аввалдан бундай ошкора эълон қилиш “Бирдамлик” ҳаракатининг хатоси бўлиши мумкин. Чунки бу нарса маҳаллий ҳокимият митингга қарши яхшигина тайёргарлик кўриб олиши учун имкон яратади.



“Авваллари кимдир ўз норозилигини изҳор қилиб чиқиб, қонун чегаралаб қўйган вақт ичида туриши мумкин эди, ҳозир эса вазият ўзгарган. Бугунги кунда ҳукумат анча кескин қадам ташламоқда: аввалдан эълон қилинган ҳар қандай турдаги норозилик чиқишлари муваффақиятсизликка учрайди”, дейди NBCAнинг Бухородаги таҳлилчиларидан бири.



NBCAнинг Тошкентдаги сиёсий шарҳловчиси ҳам бундай кенг кўламдаги норозилик акцияси ўтказиш мумкинлигига ишончсизлик билан муносабат билдиради.



“Ички ишлар идоралари қандай бўлмасин, пикетлар уюштирилишига йўл қўймасликка ҳаракат қилади. Пикет фаолларини бу тадбирдан қайтишга кўндириш ва “панд-насиҳатли” суҳбатдан тортиб то ўз уйларида қамаб қўйишгача бўлган уларнинг унумли услублари бор”, дейди у.



Бошқа таҳлилчиларнинг таъкидлашича, жамоатчиликнинг сиёсий бехабарсизлигини ҳисобга олган ҳолда аҳолининг пассив суратда қатнашиши туфайли норозилик акцияси амалга ошмаслиги мумкин.



“Ўлкада информацион бўшлиқ ҳукм сурмоқда. Ахир аҳоли ҳибсга олинган бу аёллар ҳақида ҳеч нарса билмайди. Бироқ норозиликка асослар етарли бўлса ҳам, кишиларни моддий манфаатлар жалб қилмаса, қуруқ фикр учун ўз жонини гаровга қўйиб акцияда аҳолининг қатнашиши даргумон”, дейди ўз номини ошкор қилишни истамаган ўзбекистонлик сиёсий таҳлилчи.



Тошкентлик шарҳловчининг сўзларига кўра, Ўзбекистондаги норозилик ташкилотчилари учун “бирор натижага эришолмасликнинг ўзи ҳам бир натижадир. Аввалдан тахмин қилиб айтишим мумкинки, ҳукумат республиканинг қайси ҳудудида бўлмасин пикет ўтказишга йўл қўймайди”.



(NBCA ҳудуддан сиёсий шарҳловчиларнинг кенг сиёсий доирадаги шарҳ ва таҳлилларини ҳавола қилади.)



Uzbekistan
Frontline Updates
Support local journalists