ŽALBE OPTUŽBE I ODBRANE NA PRESUDU GALIĆU

aleći se na zatvorsku kaznu od 20 godina izrečenu generalu vojske bosanskih Srba, Stanislavu Galiću, zastupnici odbrane i optužbe su se ove sedmice saglasili oko jedne stvari – da prvostepena presuda Tribunala, izrečena 2003., nije zadovoljavajuća.



Suočivši se 29. avgusta pred Žalbenim vijećem, i odbrana i optužba tvrdile su da zatvorska kazna od 20 godina, koja je izrečena Galiću, nije u skladu sa njegovim postupcima tokom 44 mjeseca duge opsade Sarajeva u ratu koji je trajao od 1992. do 1995.



U decembru 2003. bivši komandant Sarajevsko-romanijskog korpusa (SRK) proglašen je krivim za učešće u snajperskoj i artiljerijskoj kampanji, te nezakonito činjenje zločina terora nad civilima, ubistva i nehumano postupanje.



U okviru žalbenog postupka, odbrana se ove sedmice založila za to da general Galić bude oslobođen krivice za te zločine, dok je optužba zatražila da se kazna poveća na doživotnu robiju.



Procjenjuje se da je preko 11,000 ljudi poginulo tokom dugotrajnog granatiranja Sarajeva, dok ih je više hiljada ranjeno u jednoj od dokazima najpotkrepljenijih epizoda bosanskog rata. Cijeli svijet je posmatrao dok je taj grad proživljavao traumu zbog neprekidne izloženosti smrtnoj opasnosti.



Galićeva odbrana je ove sedmice zatražila da on bude proglašen nevinim i pušten iz pritvora. U suprotnom, njegova se zastupnica Mara Pilipović založila za novo suđenje, ili barem skraćivanje kazne.



Iznoseći 19 razloga za žalbu, odbrana tvrdi da je tročlano sudsko vijeće pogriješilo kada je zaključilo da je postojala kampanja namjernih i terorističkih napada na civile u Sarajevu. Jedan od sudija, Rafael Nieto-Navia, rekao je da se ne može van svake sumnje dokazati da je general Galić zaista naređivao namjerne napade na civile.



Branioci su ostali pri stavu da je SRK uvijek gađao isključivo vojne ciljeve. Kao primjer su naveli glavnu gradsku bolnicu – koja je tokom srpske opsade neprekidno bila granatirana – za koju su rekli da je predstavljala legitimnu vojnu metu zbog toga što su tenkovi i oklopna vozila bosanske vojske bili postavljeni ispred same bolnice.



Takođe su osporili zaključke sudija iz 2003., a u vezi sa eksplozijom minobacačke granate na pijaci Markale u gradskom jezgru Sarajeva, februara 1994. – kada je poginulo preko 60 ljudi, dok ih je više od stotinu ranjeno.



U rezimeu presude koju su izrekle Galiću, sudije su napomenule da su uzele u obzir istrage UN-a, lokalnih istražitelja, kao i vještaka koje su pozvale odbrana i optužba, te da su zaključile kako je granata ispaljena sa teritorije pod kontrolom SRK-a.



Ali, odbrana je u sklopu žalbenog postupka ove sedmice osporila i taj zaključak, tvrdeći da stručnjaci za oružje nisu saglasni oko toga odakle je ispaljen projektil.



U pitanje je doveden zaključak po kojem postupci generala Galića predstavljaju vršenje terora. Međutim, optužba tvrdi da neselektivna priroda napada na Sarajevo pokazuje da je njihova osnovna svrha bio teror nad civilima.



U stvari, tužilaštvo je prvostepenu presudu generalu Galiću – koji je pod svojom komandom u periodu od septembra 1992. do avgusta 1994. imao 18,000 vojnika – okarakteriziralo kao „potpuno neprikladnu“ i zatražilo da bude preinačena u doživotnu robiju.



Tužiteljka Helen Brejdi (Helen Brady) istakla je da je, kao komandant SRK-a, upravo general naredio kampanju namjernih i neselektivnih napada na 300,000 stanovnika Sarajeva, a u cilju sprovođenja terora.



Takođe je ukazala na to da se u Haškom tribunalu zločin sprovođenja terora tretira kao jedan od najtežih za koje pojedinac može biti optužen.



Žalbeni je postupak trajao svega jedan dan, dok će presuda – prema navodima Ureda za štampu Tribunala – „biti blagovremeno donesena“.



Katy Glassborow izvještava za IWPR iz Haga.