MARTIĆEV SVJEDOK TVRDI DA JE KNINSKI ZATVOR BIO „SAVRŠEN“

Na suđenju lideru pobunjeničkih srpskih vlasti u Hrvatskoj, Milanu Martiću, bivši upravnik kninskog zatvora izjavio je ove sedmice da su uslovi u toj ustanovi bili „savršeni“.



Stevo Plejo rekao je da su zatočenicima davana „tri obroka dnevno, da su se dva puta nedeljno mogli kupati i da su ih redovno pregledali jedan doktor i medicinska sestra“.



Kao bivši predsjednik samoproklamovane Srpske Autonomne Oblasti (SAO) Krajina, Martić se tereti za komandovanje lokalnim policijskim formacijama i ostalim oružanim snagama prilikom protjerivanja i ubijanja ne-Srba u Hrvatskoj, u periodu od 1991. do 1995.



Takođe se tereti za produženo i rutinsko pritvaranje stotina Hrvata, Muslimana i drugih nesrpskih civila u pritvorskim objektima u Hrvatskoj i izvan nje, uključujući i zatvorske logore u Kninu, prestonici SAO Krajine.



U optužnici se dalje navodi da su uslovi u tim objektima bili nehumani, te da su se u njima redovno odvijala mučenja, premlaćivanja, seksualna zlostavljanja i ubijanja Hrvata, Muslimana i ostalih zatočenih civila.



Plejo je, međutim, odbacio navode po kojima je Martićeva policija mučila i tukla pritvorenike, rekavši kako je „uvrijeđen“ tvrdnjom da je tome i sam doprinio omogućavajući im ulazak u zatvor.



On je rekao da nikada nije dozvolio zlostavljanje zatvorenika, iako je priznao da je bilo „nekoliko manjih incidenata, čiji su počinioci kažnjeni“. Kazao je da su se ti incidenti dogodili u ljeto 1991., prije nego što je počeo da radi tamo, u vrijeme kada „zatvor nisu kontrolirali profesionalni stražari“.



Dodao je da su za maltretiranje pritvorenika bili odgovorni pripadnici Teritorijalne odbrane (TO) i policijskih snaga. Martić, po njegovim riječima, u to vrijeme nije bio nadležan za kninski zatvor, pošto je ta ustanova bila pod jurisdikcijom ministarstva pravosuđa.



Tokom unakrsnog ispitivanja os strane tužilaštva, Plejo je potvrdio da su se među zatočenicima nalazila i dvojica staraca – od kojih je prvi imao 71, a drugi 86 godina – ali je rekao kako nije siguran da li se radilo o vojnicima ili civilima. „Svejedno, pušteni su nakon šest dana“, dodao je.



Prethodno se ove sedmice kao svjedok odbrane pojavio i Martićev zet Milan Dragišić.



Dragišić je za vrijeme rata bio komandant TO-a u Kninu i bio je direktno potčinjen Martiću. On je sudijama rekao da okrivljeni nije odgovoran ni za kakve ratne zločine, jer u SAO Krajini „nije imao neophodnu političku i izvršnu vlast“. Prema Dragišićevim riječima, Milan Babić je, kao tadašnji premijer SAO Krajine, imao „političku i vojnu moć u svojim rukama“.



Babić je u martu ove godine izvršio samoubistvo, dan prije završetka svjedočenja protiv Martića. Prethodno je priznao krivicu za progon Hrvata u Krajini tokom rata, ali i rekao da je Martić bio „praktični izvršilac“, koji je naređivao ubistva, silovanja i mučenja ne-Srba, sa ciljem da budu protjerani sa teritorija pod srpskom kontrolom.



Dragišić je ove sedmice te tvrdnje odbacio kao neistinite, ističući kako Babić „nije želio ni s kim dijeliti vlast“.



A kada su mu tužioci predočili dokumente koji pokazuju da je Martić izdavao naređenja jedinicama TO-a u Kninu, Dragišić je nevoljko potvrdio da je okrivljeni bio komandant lokalnih oružanih snaga, uključujući i te jedinice.



Suđenje se nastavlja iduće sedmice.



Goran Jungvirth je izvještač IWPR-a iz Zagreba.