Shqiptarët e Mitrovicës të zemëruar me Francezët

Tuesday, 15 February, 2000

The link has been copied

Llazar Semini

Shqiptarët të cilët u larguan nga përleshjet ndër-etnike në qytetin e Mitrovicës në veri të Kosovës dy javë më parë, kanë përforcuar idenë se trupat franceze të KFOR-it nuk i kanë mbrojtur ata.

Rreth 300 familje shqiptare janë larguar nga pjesa e dominuar nga serbët më parë këtë muaj pas një sulmi terrorist ndaj një autobusi të Kombeve të Bashkuara dhe një kafeneje serbe, të cilat shkaktuan një valë dhune nëpër rrugë. Dy serbë u vranë në sulmin ndaj autobusit dhe rreth 10 shqiptarë mendohet të kenë vdekur në trazirat që pasuan.

Trupat franceze të KFOR-it u akuzuan më pas se kanë injoruar një kërkesë të policisë lokale për të ndërmarrë veprime të vendosura ndaj bandave serbe - një akuzë të cilën ata e kanë hedhur poshtë me forcë.

Halit Berani, kryetari i Këshillit për Mbrojtjen e te Drejtave të Njeriut në Mitrovicë, tha se ushtarët francezë kishin humbur besimin e popullsisë lokale dhe duhet të zëvendësohen nga njësi të tjera me trupa nga shtete të ndryshme.

Misioni i Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) ndërkohë ka shtuar në mënyrë të ndjeshme prezencën e tij ushtarake në rrugët që shkojnë në Mitrovicë. Tanke dhe transportues trupash të blinduar janë vendosur nëpër urat mbi lumenjtë Sitnica dhe Ibër ndërsa janë vendosur përforcime nëpër pikë kalimet e rëndësishme.

Por edhe këto masa nuk kanë pasur shumë sukses në zbutjen e zemërimit të shqiptarëve ndaj sjelljes së KFOR-it gjatë trazirave. Berani citon rastin e Avni Haredinaj, i qëlluar nga një snajper ndërsa kalonte lumin Ibër së bashku me një shok. "Në rast se do ta kishin derguar për mjekim në një spital fushor francez, mund t'i kishin shpëtuar jetën," thotë Berani. "Kur e dërguan në spitalin maroken, atëherë ishte tepër vonë për ta shpëtuar."

Një banor shqiptar në pjesën veriore të Mitrovicës, Sherme Peci, tregon një histori të ngjashme. "Ne ishim në Lagjen Boshnjake të dielën në mëngjes [6 Shkurt] kur një grup serbësh hodhi një granatë. Fillimisht menduam se ishte ndonjë gur. Shtatë nga ne u plagosën."

Peci deklaron se trupat franceze të cilat mbërritën në vendin e ngjarjes duket se morën anën e serbëve ndërsa të plagosurit shqiptarë nuk u pranuan në spitalin francez.

Megjithëse pjesa më e madhe e shqiptarëve të Mitrovicës kanë shumë dëshirë të kthehen në shtëpitë e tyre, terrori i trazirave më të fundit është akoma i freskët në kujtesën e tyre. Një grua shqiptare e vjetër në moshë, Zeliha Kalaja, tha se ndërsa dhuna përshkallëzohej, një bandë serbësh u përpoq disa herë të thyente derën e saj.

"Ata bërtisnin, 'Ku janë shqiptarët? Kemi ardhur mbysim'. Pasi ishin munduar ta rrëzonin derën, ata filluan të qëllonin bravën e derës me një pistoletë," tha ajo. "Ne u larguam të nesërmen në mëngjes. Disa nga ushtarët francezë u përpoqën të na bindnin të qëndronim por ne vazhduam rrugën'.

Isa Syla thotë se ai dhe gruaja e tij u larguan nga shtëpia pasi serbët kishin tentuar tre herë të hynin me forcë në shtëpinë e tyre. "Ne folëm me policinë e UNMIK-ut," thotë ai, "por ata na thanë që të largoheshim nga shtëpia sa më shpejt që të ishte e mundur sepse nuk ishin në gjendje të na garantonin sigurinë. Një njësi policësh italianë na përcollën deri në anën tjetër të Urës së Ibrit sot në mëngjes."

Ismet Pestova, udhëheqës i Partisë Republikane Shqiptare në Mitrovicë, thotë se popullsisë lokale u është thënë nga trupat e KFOR-it se ata ishin të detyruar të mbronin minoritetin serb në Mitrovicën veriore. "Por këtu janë shqiptarët në pakicë," thotë ai. "Dhe kur ata thërrasin policinë, duhet deri katër orë përpara se të arrijë dikush."

Pestova thotë se gjendja në Mitrovicë mund të "zgjidhet brenda 24 orësh". "Ata duhet të çarmatosin fillimisht paraushtarakët serbë dhe pastaj të vendosin me forcë ligjin. Serbët që kanë jetuar këtu për vite me rradhë mund të kthehen dhe të jetojnë në paqe.

Ne nuk kemi asgjë kundër bashkëjetesës me serbët të cilët nuk kanë lyer duart me gjak shqiptari," thotë ai.

Llazar Semini është manaxher projekti i IWPR-së në Kosovë.