ئةو خةلَكانةي بةرةو نيشتماني خؤيان لة باكور طةرِاونةتةوة بؤ رِزطاربون لة تؤقاندني ناوضةي عةرةبي سوننة نشين، رِووبةرِووي طومان و طويَثيَنةدان دةبنةوة.

ووريا حةمة تاهير و ئامانج خةليل – سليَماني

ئةو خةلَكانةي بةرةو نيشتماني خؤيان لة باكور طةرِاونةتةوة بؤ رِزطاربون لة تؤقاندني ناوضةي عةرةبي سوننة نشين، رِووبةرِووي طومان و طويَثيَنةدان دةبنةوة.

ووريا حةمة تاهير و ئامانج خةليل – سليَماني

كةريم عةبدولرِةحمان يةكيَكة لةو ضةندين كوردةي كة لة يةكةم خولي شةرِةكاني شاري فةلوجةي عةرةبي-سوننة نشين لة بةهاري 2004 دا ئاوارةبوون.


ناوبراو بة IWPR ي ووت "كاتيَك هيَرشي ياخيبويةك بة هاوةن نيوةي خانوةكةماني لة فةلوجة ويَرانكرد، بارمانكرد و هاتين بؤ كوردستان."


ثاش ئةوةي ئةو خيَزانة بةرةو باكور بةرِيَكةوتن، كورِة طةورةكةيان لة رِووداويَكي وةرطةرِاني سةيارةدا كوذرا، لةو كاتةدا بةرةو كوردستان بةدوايان كةوتبوو.


ئيَستا عةبدولَرِةحمان هيض بةرنامةيةيةكي نية بؤ طةرِانةوة بؤ مالَةكةي خؤي لة ناوةرِاستي عيراق.


كةريم رِوونيكردةوة "ئيَمة بةرنامةمان وابوو كة تةنها بؤ سيَ مانط ئةو جيَطةية بةجيَبهيَلَين هةتاوةكو بارودؤخةكة جيَطيردةبيتةوة. بةلآم ناطةرِيَينةوة هةرضيةك رِووبدات. هةرضةندة ئيشم دةستناكةويَت ليَرة، بةلآم بةس نية سةلامةتين."


زؤربةي ئةو خيَزانانةي كة لةم ضةند مانطةي دواييدا فةلوجةيان بةجيَهيَشتوة بير لة طةرِانةوة ناكةنةوة لةبةر ئةوةي ئةوةندة تؤقيَنراوون لةويَ، بةرنامةشيان ئةوةية لة هةريَمي كوردستان بميَننةوة.


ماجد مةجيد بة IWPR ي ووت "تةواو هةستمان بة غةريبي دةكرد. ثاش ئةوةي ماوةي 25 سالَ لة سايةي ترسي سةدامدا ذياين، ديسانةوة لة ناكاو رِووبةرِووي هةرِةشةي ضةكدارة ئيسلاميةكان بوينةوة."


ماجد خانوةكةي لة فةلوجة فرؤشتوة بة نرخيَك كةمتر لة نرخي بازارِ و لة شارؤضكةي كةلار، كة دةكةويَتة باشوري سليَمانيةوة، خانويةكي تري كرِيوة. ئيَستا ماجد و خيَزانةكةي نيازيان واية لةو شارؤضكةية بميَننةوة.


ئةم خيَزانانة سةرةتا لةلايةن بةعسيةكانةوة بة زةبري هيَز لة نيشتمانة كورديةكةيان دةركراون لة حةفتاكاندا، دوا بةدواي هةرةسهيَناني شؤرِشيَكي كوردي دريَذخايةن. خانوةكةيان دةستي بةسةرداطيرا و خؤشيان رِةوانةي ضةند ئؤردوطايةك كران لة دةوروبةري رِةمادي و فةلوجة بؤ ئةوةي لةويَ بذين.


لة كاتيَكدا زؤربةيان ئيَستاش بة كوردي قسة ئةكةن و خؤيان بة كوردي رِةسةن دةزانن، بةلآم بةخيَرهاتنيَكي سارديان ليَكراوة لة طةرِانةوةياندا بؤ زيَدي خؤيان. لة باتي ثيَشوازيكردنيان وةكو كوردي هاونةتةوةي خؤيان، خةلَكي بة طومانةوة مامةلَةياندةكةن و لة باتي كوردي بة عةرةبي قسةيان لةطةلَ دةكةن.


ذنةكةي ماجد دةلَيَت لةو كاتةوةي طةيشتونةتة كوردستان خيَزانةكةيان هيض يارمةتيةكيان لة دةسةلآتي ناوخؤوة ثيَنةطةيشتووة. لةبةرئةوةي طةرِانةوة بؤ فةلوجة بؤ ئةوان شتيَكي مةترسيدارة بؤ وةرطرتني بايةعيةكةيان، ئيَستا ئةيانةويَت هةرضؤنيَك بوة دةبري حالَي خؤيان بكةن.


ذنةكةي ئةيوت "ميَردةكةم ئيشي دةستناكةويَت. بارودؤخةكة ليَرةش خؤش نية"


لةطةلَ ئةوةشدا، لةبةر ئةوةي هةردوو خيَزاني كةريم و ماجد توانيويانة خانوو بكرِن، وةزعيان لة زؤر ثةنابةري كوردي تر كة لة سيَطؤشةي سوننيةوة هةلآتوون، باشترة.


نزيكةي 25 خيَزان كة ضةند مانطيَك لةمةوبةر لة رِةمادي هةلَهاتوون، هيَشتا لة كةمثيَكي كاتيدا لة دةشتي بانةبؤرةي نزيك سنوري ئيَران ذيان بةسةردةبةن. بارودؤخي ذيانيان خراثة، نةبوني ئاو و ئاوةرؤي ثيَويست زؤرجار دةبيَتة هؤي بلآوبونةوةي طرانةتا و سكضون.


ثشتيوان سالَحي 12 سالآن لة ثؤلي شةشةمي خويَندنطايةكي سةرةتايي بوو لة رِةمادي كاتيَك خيَزانةكةي ئةو شارةيان بةجيََهيَشت. لةو كاتةوةي ئاوارةي ناوضةي كوردنشين بوة نةضوةتةوة قوتابخانة. ثشتيوان ووتي "رِقم لة قوتابخانةية ليَرة، لة ذيَر ضادردا دةذين و قوتابخانةشمان نية بضين و هةمووشمان نةخؤشكةوتوين. هةميشة طورضيلةكانم ئازارمدةدةن."


عةزيم محةممةد كة يةكيَكة لة ثةنابةرةكاني ئةو ئؤردوطاية ئةلَيَت لة كاتيَكدا لةوانةية بارودؤخي ئةم كةمثة خراث بيَت بةلآم خيَزانةكان ضاريان نية و دةبيَت هةر رِةمادي بةجيَبهيَلَن. عةزيم ووتي "عةرةبة توندةرِةوةكان هةرِةشةي كوشتنيان بؤ دةناردين. دةيانوت كة ئيَمة هاوكاري ئةمريكا دةكةين و كة كوشتني كورديَك وةكو كوشتني ئةمريكيةك واية."


هةمزة محةممةد 15 سالَ تةمةنيةتي و بةهةق بيَت ئةبيَت ئيَستا لة قوتابخانة بيَت، بةلآم لةباتي ئةوةي بضيَت بؤ قوتابخانة، هةموو رِؤذيَك ئةضيَت بؤ شارؤضكةي دةربةنديخان بؤ ئيشكردن لة شارةواني ئةو شارؤضكةية.


هةمزة ووتي "ئيَما واماندةزاني طةر بيَينة كوردستان ذيانمان باشتر دةبيَت. ئيَمة لةبةرة ئةوةي كوردبوين لة مالَةكانمان دةركراين، بةلآم كةس ليَرة نايةويَت بمانناسيَت."


لة كاتيَكدا قوتابخانة نية ئةو منالآنةي بؤ بضن، زؤريَكي تريان رِؤذةكةيان بةوة بةسةردةبةن بةثيَ رِيَطةيةكي دوور ببرِن بؤ رِووباري سيروان بؤ هيَناني ئاو بؤ خيَزانةكانيان. تا ئيَستا دوو منالَي ئةو كةمثة لةو رِووبارةدا خنكاون لة كاتي ثرِكردني دةبةي ئاودا.


عةبدولآ طةرمياني نويَنةري وةزارةتي مافي مرؤظي حكومةتي هةريَمي كوردستان لة سليَماني رِوونيكردةوة كة ئةولةويةتيان يارمةتيداني قوربانياني ئةنفالة –هةلَمةتةكاني جينؤسايدي رِذيَمي بةعسي لة دذي كورد – و كةي لة يارمةتيداني قوربانياني ئةنفال بونةوة، ئةو كاتة فةرمانطةكةي دةست بةكاردةبيَت لةو ئةركةي تردا كة ثيَي سثيَردراوة ئةويش يارمةتيداني خةلَكاني ئاوارةية.


عةبدولآ طةرميان ووتي دةسةلآتةكان لةطةلَ ئاذانسةكاني نةتةوة بةكطرتووةكان و كؤميتةي نيَودةولَة’تي خاضي سور ئيشياندةكرد بؤ يارمةتيداني هةنديَ لة خيَزانة ثةنابةرةكان. بةلآم ئةوةشي ووت "ئةولةويةتمان هةر مامةلَةكردنة لةطةلَ ئةو خةلَكانةي زةرةرمةندي ئةنفالن. كةي يارمةتي ئةو خةلَكانة درا، ئةو كات ئةتوانين يارمةتي ئةو خيَزانانة بدةين كة لة فةلوجة و رِةماديةوة هاتوون."


بةلآم بؤ محةممةد سالَحي ثةنابةر و ضةنداني تر لة ثةنابةرةكاني رِةمادي ثيَدةضيَت ئةو يارمةتية زؤر درةنط بيَت.


محةممةد سالَح ووتي "ئةطةر زوو يارمةتيمان نةدةن، ئةوا سةرما و باران بارودؤخةكة خراثتر دةكةن. ناتوانين زستان لة ذيَر ضادردا بةسةر بةرين بةم منالآنةوة كة خؤيان ئةميَستا نةخؤشن."


ووريا حةمة تاهير و ئامانج خةليل رِاهيَنراوي (IWPR)ن


Iraqi Kurdistan
Frontline Updates
Support local journalists