موقتةدا ئةلسةدري كةسايةتي ئاييني شيعةي لاو ثشتيوانيي جةماوةري هةية سةرباري وةلاوةناني لة ثرؤسة سياسيةكاندا.

نوسيني ستافي IWPR لة بةغداد و لةندةن

موقتةدا ئةلسةدري كةسايةتي ئاييني شيعةي لاو ثشتيوانيي جةماوةري هةية سةرباري وةلاوةناني لة ثرؤسة سياسيةكاندا.

نوسيني ستافي IWPR لة بةغداد و لةندةن

Tuesday, 22 February, 2005

بةلآم ثشتيوانييةكي جةماوةري هةية كة ماناي واية ناكريَت وةلاوة بنريَت وةكو كةسيَكي ثةراويَزكراو.


موقتةدا نةتةمةن و نةخويَندةواري تةواوي هةية كة ثيَوةيستة بؤ سةركردةيةكي شيعةي نموونةيي، بةلَكو ثشتويانييةكي بةرضاوي هةية بةتايبةتي لة ناوضة شيعة نشينةكاني بةغدادا.


موقتةدا طوزارشت لةو شتانة دةكات كة كةسة ئايينيية بالآكان باسيان ليَوة نةكردووة يان باسي ليَوة ناكةن- بةتايبةتيش تورِةيي دةربارةي بووني سةربازي ئةمةريكا. و رةخنةطرة لة رابةري رؤحيي شيعةكان ئايةتولَلآ عةلي سيستاني سةرؤكي حةوزة، قوتابخانةي ئاييني لة شاري نةجةفي ثيرؤز.


جةعفةر ئةلئةحمةر لة رؤذنامةي حةياتي لةندةن كة ضاوديَريَكي نزيك بووة لة شانؤي سياسيي عيَراقي، دةلَيَت كة موقتةدا رذاوةتة خويَنةبةرةكاني بايةخة جةماةريةكاني شيعةوة. جةعفةر ووتي "زؤر بةباشي طوزارشت لة هةستي شيعة دةكات و هةروةها جةماوةريشة".


بةطويَرةي جةعفةر، زؤر لة شيعةكاني عيَراق " كةسايةتي ئاييني وايان دةويَت كة ضالاكتر بيَت و زياتريش تيَكةلَي سياسةت بيَت".


بةو هةستةي كة هةية، موقتةدا ثرِبةرثرِي ويَنةكةية. جةعفةر ووتي "دةنطي لةواني دي بةرزترة. ناتوانين بةرواردي بكةين بة سيستاني".


موقتةدا ئةو بؤشايية ثرِدةكاتةوة كة ئامادةنةبووني كةسة ئايينيية بالآكان لة شانؤي سياسيدا دروستيانكردووة.


ئايةتولَلآ سيستاني دوورةثةريَز وةستا لة هاتنةناو سياسةتي دواي سةدامدا. دواني تريشيان مردوون، لة مانطي نيساندا عةبدول مةجيد ئةلخوئي لة حةشاماتيَكي تورِةي نةجةفدا كوذرا. لة مانطي ئابيشدا، محةمةد باقر ئةلحةكيم، سةركردةي حزبي شيعةي ئؤثؤزيسيؤن ئةنجومةني بالآي شؤرِشي ئيسلامي لة عيَراق، لة تةقينةوةي ئوتومبيَليَكدا لةنةجةف كوذرا.


ئةم كةسة ئايينيية طةنجة كة لة مانطي نيساندا لة تاراوطة طةرِاوةتةوة بة ناوبانطيَكي حازربةدةستةوة- باوكي ئايةتولَلآ محةمةد سادق ئةلسةدر كةسيَكي ئاييني ريَزدار بوو كة لة سالَي 1999دا كوذرا، لةوانةية لةلايةن رِذيَمي سةدام حسيَنةوة.


ئايةتولَلآ بزوتنةوةيةكي شيعةيلاوازي لةبةر يةكهةلَوةشاوي يةكخستةوة كة ثيَكهاتبوو لة يةكةي جياوازي رؤشنبير و كةسي عةشايةرةكان. و بةثيَضةوانةي طروثة ئؤثؤزيسؤنة شيعة سةرةكيةكانةوة، ئةم لةناو ولآتدا زياتر كاريدةكرد وةك لة دةرةوة.


موقتةدا سةدر ئةم بزوتنةوةيةي بة ميراتي بؤ مايةوة بةهةردوو متمانةي باوكي و مامي كة ئةويش هةر تيرؤركرابوو. هةردووكيان بة ئاشكرا وةك دوو نةياري سةدام دةبينران لة كاتيَكدا ئةواني تر نةدةبينران، جةعفةر ئةمةي وت.


موقتةدا زوو بوو بة كارةكتةريَكي جيَطةي مشتومرِ كاتيَ طةيشتة عيَراق. ثشتيوانةكاني بة تؤمةتي بةشداريكردن لة مردني ئةلخوئي تاوانباركران، طومانةكة لةوةوة سةرضاوةي طرت كة ئةمان دةيانويست ثيَشبرِكيَكة كؤتاييثيَبيَن.

موقتةدا هةر بةشداريةكي لة كوشتنةكةدا رِةتكردةوة.


ضةند رِؤذيَك دواي تيرؤركردنةكة، ثشتيواناني موقتةدا طةمارؤي مالَي سيستانييان دا لة نةجةف و داوايان كرد كة دةست لةكارةكةي بكيَشيَتةوة لةبةرخاتري رابةرِة طةنجةكة. بارودؤخةكة زامنكرا بةبيَ هيض رِووداويَك. هةنديَك لة خةلَكي ناوضةكة ووتييان موقتةدا قةيرانةكةي لةبةرئةوة دروستكرد بة تةنها بؤ نيشانداني دةسةلآتي خؤي.


موقتةدا نةخراية ناو ئةنجومةني حوكمي كاتي كة لة مانطي حوزةيراندا دامةزريَنرا. و بةردةوام بوو لة ئيدانةكردني ئةم هةيكةلة وةكو بوكةسةماكةرةيةكي دةستي ئةمةريكييةكان. هةنديَك لة ضاوديَران ثيَشنياريان كرد كة دةبواية موقتةدا لة ناو ئةنجومةني حوكمدا بواية، لةبةرئةوةي وةكو ناوخؤييةك لة شويَني ئةوةدا نةدةبوو كة هيَرشي بكاتةسةر. جةعفةر ئةلحةمار دةلَيَت، ئةو ثشتيوانييةي لة نيَو شيعةكاندا هةيةتي بةئاساني وايليَكردووة ببيَتة كةسيَكي باش كةنويَنةرايةتي بكات.

لةبةر


جةعفةر كة باوةرِيواية كة ئةمة هةليَكي لة دةستدةرضوو بوو ووتي "لةبةر هةر هؤيةك بيَت كرابووة دةرةوةي ئةنجومةن، لةوكاتةشةوة قسةكاني زؤر تيذتربووة".


لة كؤتايي حوزةيراندا، موقتةدا داواي لة ثشتيواناني كرد كة ميليشيايةك ثيَكبيَنن بةناوي سوثاي ئةلمةهدي. لةوكاتةدا رِايطةياند كة هةزاران كةس ثةيوةنديكردووة بةم هيَزة ناضةكدارةوة. ناوي سوثاكة ئاماذةيةكي سةركردةي فريادرةسي هةية - بةناوي دوايةمين دوانزة ئيمامةكةي شيعةوةٍ كة طةرِانةوةي دواي ضةند سةدةيةك لة دابرِان لةلايةن باوةرِدارةةكانييةوة ضاوةريَكراوة.


هةولَويَستي ئةمةريكا لة بةرامبةر موقتةدا ئاشكرا نيية. هةرضةندة ئةمةريكييةكان بةطشتي هةولَيانداوة ثشتطويَي بخةن، بةلآم كةسايةتي دياري كيَشةية لةبةردةم ئةمةدا. كةميَك دواي رِاطةياندنةكةي دةربارةي دروستكردني هيَزي ئةلمةهدي، هيَزةكاني ئةمةريكا طةمارؤي مالَةكةياندا. هةزاران لة ثشتيواناني رِذانة سةرجادةكان دواي بيستني هةوالَي طرتنةكةي، سةربازة ئةمةريكيةكان ضةند كاتذميَريَك دواتر كشانةوة.


لةم دوا نارِةزاييةدا لةلايةن موقتةدا راطةيةنرا ، هةزاران كةس بةشدارييان كرد لة خؤثيشاندانيَكدا كرد كة لة ناوضةي كازمية لة بةغداد لة بيستويةكي ئةيلولدا سازكرا. خوتبةي نويَذي هةيني بةكارهيَنا بؤ كؤكردنةوةي هةموو ثشتيواناني دواي ئةوةي وةزيري دةرةوةي ئةمةريكا كؤلَن ثاول ضاويكةوت بةكةسايةتي سياسي و ئاييني ئايةتولَلآ حسيَن ئةلسةدر. ئايةتولَلآ حسيَن ئامؤزازاي موقتةداية، هةرضةندة تةبا نيية لة طةلَيدا.


لةبةرئةوةي موقتةدا بة كارةكتةريَكي ثرِنهيَني ماوةتةوة سةرباري ئةو تةغتيةي ميدياييةي لةسةريةتي، روون نيية ئايا تموحاتة دريَذخايةنةكاني ضين يان تةنانةت ئايا دةتوانيَت جولَةي بزوتنةوة شةقاميةكةي بهيَلَيَتةوة.


رِةخنة ليَطراني وةلاوةي دةنيَن لةبةر ئةوةي زؤر طةنجة و ئةزموني نيية و ثلةي زؤر نزمة لة رووي ئايينيةوة بؤ بةربةركاني سةركردة شيعة دامةزراوةكان. بةلآم بة هيَند وةرطرتني ئةو راستييةي كةباشترين شت بريتيية لة ثشتطويَخستني، لةوانةية ببيَتة مايةي هةلَةيةك لة كةمنرخاندني ئةو شويَنكةوتوانةي كة هةيةتي لاني كةم لة نيَو بةشيَكي جظاتي شيعةكاندا.


Iraqi Kurdistan, Iraq
Frontline Updates
Support local journalists