لة تاو واقعي دزصو، خةلَك روودةكةنة قاوةخانةكاني ئينتةرنصت.

قاوةخانةكاني ئينتةرنصت بوونةتة شوصنصكي سةلامةت بؤ ئةو بةغاييانةي كة ثصويستيان بة قسةكردن و ثةيوةنديكردن بة جيهاني دةرةوة هةية.

لة تاو واقعي دزصو، خةلَك روودةكةنة قاوةخانةكاني ئينتةرنصت.

قاوةخانةكاني ئينتةرنصت بوونةتة شوصنصكي سةلامةت بؤ ئةو بةغاييانةي كة ثصويستيان بة قسةكردن و ثةيوةنديكردن بة جيهاني دةرةوة هةية.

Friday, 30 June, 2006
2003 دا كرايةوة – ثرِة لة كؤمثيوتةري كؤن و زؤريش طةرمة ضونكة كارةبا بةشي فصنك كةرةوةكان ناكات.



بةلآم لة ئصوارةدا، ثرِ ئةبصت لة خةلَكي تةمةن 18 بؤ 35 سالَ كة لةوص لةسةر خةت هةموو شتصك ئةكةن هةر لة طةرِان بةدواي هاورِصوة هةتاكو قسةكردن لةطةلَ هاوكارةكانياندا.



لةذصر حوكمي رذصمي سةدامدا، ئينتةرنصـت تةنها لة ضةند فةرمانطةيةكي حكوميدا هةبوو، بةلآم بة كؤتاييهاتني ضاودصريةكاني رذصمي بةعس و هةروةها فؤرمةكاني تري سنورداركردني ثةيوةنديكردن، بةكارهصناني ئينتةرنصت ثةرةي سةند و ئصستا مالَثةرةكان سةرضاوةيةكن بؤ زانانياري باش و ثةيوةنديكردني بة جيهاني دةرةوة.



خراثتر بووني باري ئةمني لة بةغدا و زياردبووني رصذةي بصكاري –كة مةزةندة دةكرصـت لة 30%- و نةبووني سةرضاوةكاني تري سةرطةرمي، وةك ثارك و سينةما، بوونةتة مايةي سوود بؤ ئةو سةدةها قاوةخانةي ئينتةرنصـتانةي كة لة 2003 وة لة سةرانسةري وولآتدا كراونةتةوة.



موحةمةد عةلي، كة 35 سالَة و خاوةني ئينتةرنصتي ئةلمةولاية ووتي، "زؤربةي موشتةريةكانم خةلَكي طةنجن، هةندصكيان زياد لة ثصنض سةعات بةسةر دةبةن لة قسةكردندا."



موحةمةد ووتي ذنان زياتر ئينتةرنصت بؤ مةبةستي بةدوادا طةرِان بةكار دةهصنن لة كاتصكا كورِان بة طشتي بؤ مةبةستي سةرطةرمي بةكاري دصنن.



لوئةي خةليل، 21 سالَ، كة دةرضووي بةشي ذمصريارية و كة لةطةلَ خصزانة 13 ئةنداميةكةيدا لة شاري سةدر ئةذي، زؤربةي كاتي لة قاوةخانة و ئينتةرنصـتي ئةلحةسةنصن بةسةر دةبات لة نزيك مالَةكةي خؤيان.

"من يةمة ئصرة ضونكة ئةمةوصت بصمة دةرةوة لة مالَةوة و ئةوةم بيرضصتةوة كة بص ئيشم،" هةروةها وتيشي، "لة هةولَي ئةوةدام كضصكي خوصنةوار بدؤزمةوة و ثةيوةنديةكي لةطةلَ دروستبكةم لة ذوورةكاني ضات كردندا."



لوئةي باسي ئةوةيكرد كة بةلاي ئةوةوة قاوةخانةكاني ئينتةرنصت سةلامةت ترن لةضاو ئةو بازارِ و شوصنة قةرةبالَغانةي تر كة ياخيبووان دةيانكةنة ئامانج.



موحةمةد ئةلعاني، 29 سالَ، خاوةني قاوةخانةي ئةلحةسةنصن، ووتي زؤر جار داشكاندن بؤ خةليل ئةكات تا نيوةي نرخي سةعاتصك ئينتةرنصت كة تةنها يةك دؤلارة لة قاوةخانةكاني بةغدا.



سةعد مةحمود، كة 25 سالَة و قوتابي كؤليذي ياساية، لةبةردةم يةكصك لة كؤمثيوتةرةكاني ئينتةرنصتي ئةلمةولادا دانيشتبوو، ووتي كة ئةو هةموو رؤذصك لةطةلَ هاورِصكةيدا ثاش وانةكانيان دصنة ئةوص.



سةعد ووتي، "دصمة ئصرة بؤ ئةوةي راكةم لةو تةقينةوانةي كة هةموو كةسصكيان كردووةتة ئامانج."



هةرةوةها سةعد ووتي كة جاران ئةضووة يانة و ضايخانة و ضصشتخانةكان بةلآم بةهؤي زياد بووني ئيغتيالات و تةقيةوانةكان، ئصستة سةرضاوةي سةرةكي سةرطةرمي بؤ ئةو قاوةخانةي ئةلمةولاية ضونكة شوصنصكي سةلامةت ترة.



هةرضةندة ئةو داني بةوةشدا نا كة تةنانةت ئةو شوصنة سةلامةتانةش ناوبةناو رووبةرووي توندوتيذيش ئةبنةوة. مانطي ثصشوو، موحسن عةلي، كة خاوةني قاوةخانةيةكة لة طةرةِكي شورتة ئةلرابعة بة رؤذي رووناك فرِصنرا.



بةلآم سةعد ووتي لةطةلَ ئةوةشدا قاوةخانةكاني ئينتةرنصت ثةيوةنديةك بؤ طةنجان دروست دةكةن لةطةلَ جيهاني دةرةوةدا. بةهؤي ئةوةي كة ناتوانن لةسةر شةقامةكان بة ئازادي ثياسةبكةن ئةوا طةنجان بةردةوام دةضنة ئةو قاوةخانانة.



حسصن ئةلياسري رؤذنامةنووسصكي راهصنراوي IWPRة لة بةغدا
Frontline Updates
Support local journalists