لة سايةي ئةم ديباضة نوصيةدا توندوتيذي دذ بة ذنان ناياسايية، بةلاَم زؤرصك ترسي ئةوةيان هةية كة هصرش بؤ سةريان هةر بةردةوامبصت.

شةريف هوزاع لة موسلًَ و رةغةد عةلي لة بةغداد

لة سايةي ئةم ديباضة نوصيةدا توندوتيذي دذ بة ذنان ناياسايية، بةلاَم زؤرصك ترسي ئةوةيان هةية كة هصرش بؤ سةريان هةر بةردةوامبصت.

شةريف هوزاع لة موسلًَ و رةغةد عةلي لة بةغداد

Friday, 18 November, 2005

ماددةي 41 لة ياساكاني سزاداني ئصستاي عصراق رصطة بة مصرد دةدات كة بةهؤي ضةند هؤكارصكةوة لة ذنةكةي بدادت، لةوانة " لة ثصناوي حةق و بؤ تةمبصكردني."


ثارصزةران دةلَصن كة زؤر جار ئةم ماددةية لة دادطاكاندا بةكارهصنراوة بؤ بؤ بةرطريكردن لة كاري توندوتيذي ناوخصزان، و ئةم برِطةية لة بة ياساسةك كة لة كانووني دووةمي 2002دا دةرضوو زياتر تؤكمةتربوو كة لة لايةن وةزارةتي دادةوة دةركراو دةلَصت ئةو ذنانةي كة لصيان دةدرصت و ئيهانة دةكرصت موبةرنين بؤ داواكردني تةلاَق.


هةتا ئةمرِؤش ثةرلةماني عصراق دةستةلاَتي تةشريعي نةبوةو نويتوانييوة هيض برِطةيةك لة ياساكاني سزادان تةعديل بكات.


بةلاَم هةندص لة ضالاككاراني مافةكاني ذنان طةشبينن بةوةي لة رةشنوسي دةستورةكةدا برِيارةكة بة شصوةيةك بصت كة دةستةواذةيةكي تصدابصت و بلَصت" توندوتيذي و رةفتاري توند لة ناو خصزان و قوتابخانةو كؤمةلَطادا قةدةغةية."


فائزة بابا خان، مافثةروةرو ئةندامي ئةنجومةني نيشتماني عصراقي، وتي" رةشنوسي دةستورةكة بة شصوةيةكي ئؤتؤماتيكي ماددةي 41، كة رصطة بة مصرد دةدات لة ذنةكةي بدات، هةلَدةوةشصنصتةوة،" هةروةها وتيشي" رةشنوسي دةستورةكة توندوتيذي خصزان ياساغ دةكات."


هةرضةندة بةرزي رصذةي بصكاري و بةردةوام بووني كصشةي ئةمني لة شةقامةكاني عصراقدا هؤكارن بؤ زيادبووني توندوتيذي لة ماوةي ئةم ضةند سالَةي دوايدا، بةلاَم توندوتيذي ناو حصزان ماوةيةكي زؤرة كصشةية لة عصراقدا.


لة سةردةمي سةدام حوسةيندا، ياساي سزاداني عصراقي سزاي ئةو ثياوانةي نةدةدا كة ذنة كةسوكارةكانيان دةكوشت بؤ بةرطري كردن لة شةرةفي خصزان.


يةكصكي تر لة برِطةكان رصطةي دةدا كة ئةو ذنةي داواي ئالَتوني زؤري دةكرد لة لايةن مصردةكةيةوة لصي بدرصت، هةروةها رصطةشي بة ثياوةكة دةدا كة بؤ مةبةستي" ثةروةردةيي" لة ذنةكةي بدات.


حةميد عةبدولوةهاب، ثسثؤرِي ياسايي، دةلَصت كة تةنانةت ئةو تةشريعةي كة طواية ذنان دةثارصزصت- وةك ماددةي 413، كة رصطة دةدات بة ذنان داعواي ياسايي لة سةر مصردةكانيان تؤمار بكةن ئةطةر توندوتيذييان بةرامبةر بكرصت- بة دةطمةن كاري ثصدةكرصت.


ئةو وتي" ئةوان هةرطيز ناوصرن داعوا لة سةر مصردةكانيان تؤمار بكةن،"


رؤذي 28ي ئاب ثةرلةماني عصراق رةشنوسي دةستوري ثةسةندكرد، بةلاَم هصشتا طفتوطؤكان بةردةوامن بؤ ئةنجامداني ضةند طؤرِانكارييةك تيايدا بؤ رازي كردني سوننييةكان، كة ديباضةكةيان رةتكردةوة.


عصراقييةكان فرسةتيان هةية بؤ دةنطدان لةسةر رةشنوسي دةستورة كاتص دةخرصتة بةردةم خةلَكةوة بؤ راثرسي لة مانطي 10ي ئةمسالَدا. ئةطةر دوو لةسةر سص ي دةنطدةران لة سص ثارصزطاي عصراقدا دةنط لة دذي بدةن، ئةوا دةستورةكة شكست دةهصنصت.


تةنانةت ئةطةر دةستورةكةش قبولَبكرصت، هةندص لة ضالاككاراني مافةكاني ذنان ترسي ئةويان هةية كة ئةو برِطة نوصيةكان، كة توندوتيذي خصزان ياساغ دةكات كاري ثصنةكرصت.


هةروةها ترسي ئةوشيان هةية كة برِطةكان بة ماددةي تر قورساييان كةمبرصتةوة، ضونكة لة دةستوردا هاتووة كة ئيسلام " يةكصكة لة سةرضاوة سةرةكييةكاني تةشريع".


بة ثصي هةندص شيكردنةوة بؤ ئيسلام، قورئان لة هةندص حالَةتدا توندوتيذي هاوسةريي قةدةغة دةكات.


ئةسماء ئةلشبووت، ئةندامي ئةنجومةني نشتماني عصراقي، دةلَصت ثةيماننامةكان و كؤتوبةندي كؤمةلاَيةتي ئةو ئةطةرةدصنصتة كايةوة كة رةنطة برِطةكان كةمتر كاريطةرييان هةبصت.


ئةلشبووت وتي" ذناني ئصرة دةترسن لة دةركةوتن بةهؤي تةقاليدو نةريت و كومي ئاستي رؤشنبيرييان،"


شةريف هوزاع و رةغةد عةلي راهصنراوي IWPRن لة عصراق.


Iraqi Kurdistan, Iraq
Frontline Updates
Support local journalists