هةلَطرتني ئةو ريَطريانةي سةدام داينابو لةسةر ئةوةي كيَ دةتوانيَت مولَك بكرِيَت لة بةغداد، بةرزبوونةوةيةكي لةناكاو و ضاوةرِواننةكراوي دروستكردوة لة نرخي مولَكدا.

جاسم كةريم ئةلتايي لة بةغداد.

هةلَطرتني ئةو ريَطريانةي سةدام داينابو لةسةر ئةوةي كيَ دةتوانيَت مولَك بكرِيَت لة بةغداد، بةرزبوونةوةيةكي لةناكاو و ضاوةرِواننةكراوي دروستكردوة لة نرخي مولَكدا.

جاسم كةريم ئةلتايي لة بةغداد.

Tuesday, 22 February, 2005

نرخي زةوي لة ثايتةخت تةنها لة ماوةي شةش مانطدا لة سةدا 200 بؤ 300 فرِيوة، زؤرتر بةهؤي ئةوةوة كة ضيتر خاوةنداري مولَك سنوردار نية و بؤ هةموو كةسيَك كراوةية.


لة 1994 دا، حكومةتي سةدام حوسةين فةرمانيَكي دةركرد بؤ ريَطرتن لة كرِيني زةوي لة ثايتةخت لة لايةن هةركةسيَك كة لة ئاماري 1957 دا بة هاولآتي بةغداد ناوي تؤمار نةكرابيَت.


ئةو فةرمانة بةحساب بؤ ئةوة بو كة شةثؤلي كؤضبةران رابطريَت لة ناوضةكاني دةوروبةرةوة، بةلآم لة رِاستيدا ريَيدا بة سةدام و هةظالَةكاني كة هةمو شارةكة بكرِن.


ياساكة بةتايبةتي ثاريَزطاي سةلآحةديني هةلآويَردكرد - كة تكريتي زيَدطاي سةدام دةطريَتة خؤي -وةك بةشيَك لة بةغدادي طةورة. ئةو بازارِة سنورداركراوة ريَي بة هاولآتياني سةلآحةدين دا كة دةستبطرن بةسةر مولَكة سةرةكيةكاني بةغداد دا .


سةداميش ئازادانة ثارضة زةوي دابةش كرد بة سةر ئةندامةكاني وةزارةتي بةرطري و دةزطا ئيستيخباراتيةكاني.


بةلآم هةموو ئةوة لة ئةيلولي رابردودا طؤرِا كاتيَك مةجليسي حوكم فةرمانيَكي دةركرد بؤ هةلَوةشاندنةوةي ثيَوبةندةكاني سةدام لةسةر خاونداريي زةوي.


ئةوانةي سودمةندن لةم بازارِة تازة ئازادة و لة بةرزبووني نرخ، ذمارةيةكي زؤر لة فرؤشياري كوردي دةولَةمةندي باكوور و شيعةي باشورة، لةطةلَ ريَكخراوة نيَودةولَةتيةكان و ثةنابةرة عيَراقية طةرِاوةكان.


(عيماد ئةحمةد ئةلجبوري)، خاوةني نووسينطةي ئةلبةراك بؤ كرِين و فرؤشتني زةوي، وايدانا كة خانويةك كة ثار بة 20 مليَؤن ديناري عيَراقي فرؤشرابيَت ، ئيَستا 75 مليَؤن دينار دةكات.


عيماد وتي نرخي كريَي خانو و شوقةش نزيكةي لة سةدا 50 بةرزبوةتةوة.


هةرضةندة كةم كةس رةخنة لة كؤتايهيَنان بة ثيَوةندةكاني سةدام دةطرن بةلآم زؤريان تةحةفوزاتي خؤيان دةردةبرِن بةرامبةر كاريطةرية دورمةوداكاني فرِيني نرخي مولَك.


(عةلي جابر)ي بةرِيَوةبةري قوتابخانة وتي كة لاداني لةثرِي ئةو ثيَوةندانة دةبيَتة هؤي بةرزبوونةوةيةكي كؤنترِؤلَنةكراوي دانيشتواني ثايتةخت و كار لة خزمةتطوزاريةكان دةكات كة خؤي ئيَستا لةذيَر باريَكي قورسداية.


جابر هةروةها ترسي ئةوةي هةية كة شالآوي خةلَك، ثارة و سةرماية بؤ بةغداد ببيَتة هؤي فةرامؤشكردني شويَنةكاني تر لة عيَراق. " ئاوةدانكردنةوة تةنها لة بةغدادا كؤدةبيَتةوة و ئيَمةش ئةوةمان ناويَت." ئةو وتي ،" ئيَمة ئاوةدانكردنةوةي هةمو عيَراقمان دةويَت"


هةنديَكي تر ترسي ئةوةيان هةية كة بةرزبوونةوةي لةناكاوي نرخي زةوي هةموو ثارةكاني وةبةرهيَنان بةئارِاستةي دروستكردني مولَكيةتيَكي بالَؤن ئاسادا برِوات كة دةتةقيَت و ئةوسا سامانةكان بةفيرِؤدةضن و بازارِيش مات دةكات.


هةستيارترين طلةيش لةو خاوةن خيَزانانةوة ديَت كة بة نيازي كرِيني خانوو بون كة لة ثرِدا خؤيان لةو لةو بازةرِة بي َثيَوةندةدا دةبيننةوة كة دورةثةريَزكراون.


(باسم واحيد جوني)ي فةرمانبةر وتي "هةموو هيوايةكمان لةدةستدا بؤ كرِيني خانويةك لة بةغداد بؤ خؤم و خيَزانةكةم".


"ضوار منالَم هةية و لة ذوريَكي بضوكدا دةذين و ئةو نرخة بةرزانةي مولَك ريَمان نادات كة خانويةك بكرِين و خةونةكانمان بيَنينة دي."


جاسم كةريم ئةلتائي رؤذنامةنوسيَكي راهيَنراوي IWPR لة بةغداد.


Iraqi Kurdistan, Iraq
Frontline Updates
Support local journalists