رفصنةران لة بةغداد كةساني بص ديفاع ئةكةنة نصضيريان

ذنان و مندالاَن زياتر ئةبنة قوربارني باندةكاني رفاندن لة ثايتةختي عصراق.

رفصنةران لة بةغداد كةساني بص ديفاع ئةكةنة نصضيريان

ذنان و مندالاَن زياتر ئةبنة قوربارني باندةكاني رفاندن لة ثايتةختي عصراق.

.



ئوم ئةحمةد ئةيقيذاند بة رووي رصبوارانداو ثرسياري كضةكةي لصدةكردن، "الله اكبر، كضةكةمم ئةوصت- طةنجةو بصتاوانة،" كضةكةي كة تةمةني 23 سالَ بوو كارمةندي وةزارةتي كشتوكالَ بوو. لة كاتي سةر رِصطاي طةرِانةوةي بؤ مالَةوة رفصنرابوو.



رفاندني ذنان و مندالاَن بووتة كاسثييةكي باش بؤ باندةكاني رفاندن لة زؤربةي ناوضةكاني عصراقدا بة تايبةت لة بةغداد. ذنان ئةوةندة تؤقيون لة رفاندن بة دةطمةن لة مالَةوة ئةضنة دةرةوة، و كاتصكيش ئةضن بؤ دةوام تةكسي ئةطرن.



عادةتةن قوربانييةكان لة مالَة دةولَةمةندةكانن، بةلاَم رفاندن ئةوةندة تةشةنةي كردووة كة تةنانةت خصزاني ئةعتياديش هةست بة ئارامي ناكةن.



ذنان و مندالاَن نصضيري ئاسانن ضونكة ضةكيان ثصنيية، وةك ثياواني ئةمرِؤي عصراق نين كة زؤربةيان ضةك لة طةلَ خؤيان هةلَئةطرن. هةروةها كاتصك خصزانةكان مصينةيةكيان دةفرِصنرصت زياتر بةدةم داواكاري رفصنةرانةوةئةضن ضونكة سومعةو حةياي خصزانةكةيان زؤر بةلاوة طرنطة.



شاكير جومعة، 35، مةعرةزي سةيارةي هةية لة بةغداد، يةكسةر 30 هةزار دؤلاريدا لةبةرامبةر ئازادكردني كضة مصردمندالَةكةيداو ثاش رؤذصك بص عةزييةتدان ئازادكرا.



زةحمةتة ئامارصكي موعتةمةد بةدةستبهصنرصت دةربارةي ئةوةي ضةند ذن رفصنراون. سةرضاوةيةك لة وةزارةتي كاروباري ذنان، كة بةو مةرجةي ناوي نةهصنرصت قسةيكرد، وتي كة ئاماريان لة لانييةو وةزارةتي ناوخؤش ئامادةنيية هيض ئامارصك بؤ وةزارةتةكةيان بنصرصت.



رصكخراوة ناحكومييةكان ئاماريان بلاَوكردوةتةوة بةلاَم ثشتراستكردنةوةيان ئاسان نيية. بؤ نمونة، يةنار موحةمةد، سةرؤكي رصكخراوي ئازادي ذنان، لة كؤنفرانسصكي رؤذنامةنوسيدا كة مانطص ثصشوو سازيكرد وتي كة نزيكةي 2000 ذن لة ماوةي سص سالَدا لة عصراق رفصنراون.



هةندصكيش ثصيانواية كة ئةو ذمارةية زؤر كةمة. عةقيدصكي ثؤليس كة لةبةر هؤكاري ئةمني نةيويست ناوي ببرصت، وتي كة زؤربةري حالَةتةكان تؤمارناكرصن لةبةرئةوةي خصزانةكان بةلايانةوة باشة كة راستةوخؤ بكةونة مامةلَة لةطةلَ رفصنةران بؤ ئةوةي مةترسي ئازارداني ئازيزةكانيان لةلايةن رفصنةران كةمبكةنةوة.



بةلاَم لة هةمانكاتدا خصزانةكان خؤيان لة ئاطاداركردنةوةي دةسةلاَتداران بة دوور ئةطرن لة ترسي ئةوةي نةوةك ثؤليس و ئاسايش دةستيان لةطةلَ رفصنةراندا هةبصت. لة راستيدا ئةو كةسانةي كة شايةتحالَي رفاندن بوون باس لةوةدةكةن كة قوربانييةكان لةلايةنة كةسانصكةوة رفصنراون كة جلي ثؤليسيان لةبةردابوةو بة سةيارةي ثؤليسيش رفاندويانن.



ئةو ترسانةش ئةوةندةي تري زيادبوون بةو راستيةي كة تا ئصستا بة دةطمةن طيراون.



ئةوةندة ذن رفصنراون كة ئصستا ترسي ئةوة لة ئاراداية كة هةندصكيان بكةونة دةست ئةو كةسانةوة كة بؤ مةبةسي بازرطانيكردني سصكسي بةكاريان بهصنن.



تاهير حاميد، بةرثرسصكي ثؤليس، وتي لة هةلَمةتصكي ثؤليسدا كة لةم ماوةيةي ثصشوودا ئةنجامدرا لةناوضةي ئةلدؤرة، ثؤليس دوو ذني رفصنراويان بة ثاسثؤرتي تةزويركراوةوة دؤزيةوة، كة ئةوة نيشانةية بؤ ئةوةي رفصنةران نيازيان وابووة ئةو ذنانة ببةنة دةروةي عصراق.



بةثصي رصكخراوي ئازادي ذنان، ذنان لة عصراقدا بونةتة "كةرةسةي هةرزان و ئالَوطؤرِكردن،"



مندالاَنيش سةلامةتنين. هةر كاتصك سوعاد موحسين، 19 بيري رفاندني سةباحي براي،كة 12 سالاَن بوو، دةكةوصتةوة باوةش بة دايكيدا دةكات و تصر دةطري. سص مانط لةمةوثصش لة طةرةكي شةعب لةبةر ضاوي سوعاددا سةباح فرِصنرا.



شوعاد لةسةر بالَكؤنييةكةيان وةستابوو تةماشاي سةباحي ئةكر كة لة كؤلاَندا ياري ئةكرد.



سةيارةيةك كة سص كةسي تصدابوو وةستاو كةسصكيان، كة لةش و لاري مامناوةند بوو قاتيشي لةبةردابوو، بانطي براكةي كرد. سةرةتا سوعاد وايئةزاني براكةي شةرِي لةطةلَ مندالَصكي كؤلاَنةكةدا كردوةو ئةو كابراية ئةيةوصت جيايان بكاتةوة-بةلاَم تؤزصكي ثصنةضوو كابرا بة ثالَ سةباحي كردةناو سةيارةكةوة.



رفصنةرةكان تةلةفؤنيان بؤ خصزانةكة كردو داواي 8000 دؤلاريان كرد لةبةرامبةر ئازادكردنيدا. دواي هةفتةيةك ثارةكةيانداك بةتةواوةتي بةو شصوةيةي كة رفصنةران ثصيانوتبوون لة ناو تورةكةيةكدا لة ناوضةي بةغدا جةديدة داياننا.



دواي ضةند سةعاتصك لاشةي سةباح لةناو حاويةيةكدا لة نزيك مالَي باوكييةوة دؤزرايةوة.



سوعاد بة تورِةييةوة وتي، "عصراق بووتة جةنطةلَ و دةسةلاَتداران بةربوونةتة بصدةسةلاَتان بةبص شةوةي ترسي خوايان هةبصت. سةدام رؤشتوةو لة دواي خؤي تاوانباراني جضهصشتووة تا بةكةيفي خؤيان جرت و فرت بكةن."



ثصش روخاندني رذصمةكةي، سةدام لصبوردنصكي طشتي دةركرد، بةثصي ئةو برِيارة نزيكةي 100 هةزار زينداني ئازادكران. ذمارةيةكي زؤر خةلَك باوةرِيانواية كة ئةو لصبوردنة بووة هؤي ئازادكردني ذمارةيةكي زؤر لة تاوانباران و لة ماوةي ضةند سالَي رابردوودا كاري رفاندن و تاوانكارييان كردووة.



موحسين ئةحمةد، باوكي سةباح، كة مولَك ومالَ و دووكانو خانووي هةية لة بةغدادو بة كرصيان ئةداتن باوةرِيواية كة ئةو تاوان و رفاندنانة بة بةرنامةبكرصن، "ئةطةر وانةبصت ضؤن ئةزانن من كصم- ضةند دةولَةمةنم- ئةي ضؤن رةقةم تةلةفؤنم و زانياري تريان دةست ئةكةوصت؟"



دورصد سةلمان ثةيامنصرصكي ئةنستيتؤي رؤذنامةواني جةنط و ئاشتي IWPR ة لة بةغداد.
Frontline Updates
Support local journalists