میانه احمدی‌نژاد با رهبری شکرآب شده است
به نظر می‌رسد کم‌کم دارد صبر و حوصله آیت‌الله خامنه‌ای از نافرمانی‌های رییس‌جمهوری به سر می‌رسد.
میانه احمدی‌نژاد با رهبری شکرآب شده است
به نظر می‌رسد کم‌کم دارد صبر و حوصله آیت‌الله خامنه‌ای از نافرمانی‌های رییس‌جمهوری به سر می‌رسد.
سوالی که شاید شب و روز منتقدان و مخالفان محمود احمدی‌نژاد که این روزها از روحانیون بلندپایه در قم تا محافظه‌کاران میانه‌رو در قدرت و اصلاح‌طلبان خارج از قدرت را در برمی‌گیرد به خود مشغول می‌دارد این است که حمایت بی قید وشرط رهبر ایران از رئیس جمهور محبوبش چه زمانی به پایان می‌رسد.
شواهد اخیر نشان می‌دهد که روابط احمدی‌نژاد و رهبر ایران نه تنها به سردی می‌گراید بلکه صحنه سیاست ایران ممکن است به یک جدال جدی میان محافظه‌کاران بدل شود.
علیرغم اصرار حامیان تندرو احمدی‌نژاد برای محاکمه سران مخالفان - از جمله میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محمد خاتمی - به گفته یک منبع مطلع سیدعلی خامنه‌ای تاکید کرده است که در حال حاضر دستگیری این افراد مدنظرش نیست. رهبر ایران چراغ سبز مدیریت انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ و سرکوب اعتراضات پس از آن رابه احمدی‌نژاد داد، اما در یک سال و نیمی که از دوره دوم ریاست جمهوری احمدی‌نژاد می‌گذرد او قدم‌های متعددی برای عبور از رهبری برداشته و این مساله نه تنها تردید‌های جدی آیت‌الله خامنه‌ای برای باز گذاشتن دست رییس‌جمهوری و اطرافیانش را برانگیخته بلکه راه را برای حمله منتقدان به احمدی‌نژاد و اطرافیان جنجالی‌اش باز کرده است.
سه هفته پیش پس از آن که زمزمه‌های تغییرات دیگری در کابینه احمدی‌نژاد پس از برکناری تحقیر آمیز منوچهر متکی - وزیر امور خارجه مورد حمایت رهبری - شنیده شد، علی مطهری نماینده مشهور مجلس به رسانه‌ها گفت که شنیده که رهبری از احمدی نژاد خواسته تا از تغییردادن وزرایش خودداری کند. این مساله عمق نارضایتی رهبر را از احمدی‌نژاد نشان می‌دهد تا حدی که مستقیما در خصوص تصمیم‌گیری‌های حوزه مسوولیت وی اظهار نظر می‌کند.
در جریان برکناری وزیر خارجه، آیت‌الله خامنه‌ای متوجه شد که احمدی‌نژاد بهای چندانی در عمل به نظرات او نمی‌دهد. احمدی‌نژاد می‌دانست که رهبر با برکناری متکی موافقت نخواهد کرد و لذا آیت‌الله خامنه‌ای را در مقابل عمل انجام شده گذاشت. شب پیش از برکناری وزیر خارجه، احمدی‌نژاد به دیدن رهبر رفت ولی در خلال گفت وگوهایش هیچ اشاره‌ای به تصمیم خود برای عزل وزیر خارجه‌اش نکرد. پس از خداحافظی، او خبر رابه اطرافیان خامنه‌ای داد تا به گوش رهبر برسانند. ماجرای این برکناری باید زنگ خطری جدی را باید برای رهبر ایران به صدا درآورده باشد چرا که بر اساس یک سنت نانوشته، روسای جمهوری در خصوص عزل و نصب چهار وزیر اطلاعات، امورخارجه، کشور و فرهنگ وارشاد اسلامی باید با رهبر هماهنگی کنند.
در ۲۵ دی‌ماه احمدی نژاد بار دیگر به رویارویی با نظرات رهبر پرداخت و خشم طرفداران او را برانگیخت. او به سند چشم انداز ۲۰ سال کشور اشاره کرد و گفت: "کسانی که برنامه چشم انداز ۲۰ ساله را نوشتند اطلاعی از توانمندی‌های ملت ایران نداشتند که [برنامه ریختند تا] ۲۰ سال دیگر ایران در همه عرصه‌ها در منطقه اول شود. این در حالیست که هم اکنون ایران در بسیاری از عرصه‌ها نه در منطقه بلکه در دنیا اول شده است."
این در حالی‌است که آیت‌الله خامنه‌ای در شهریور ماه گذشته در خصوص سند چشم اندازه ۲۰ ساله کشور گفته بود: "اين سند چشم‌انداز يك كار اساسى بود كه در كشور انجام گرفت؛ بررسى شد، مطالعه شد، جوانبش سنجيده شد. آنچه كه در اين سند هم آمده، شعار نيست. با توجه به امكانات و واقعيات، اين سند تنظيم شده. اين سند در واقع نقشه‌ى راه بيست‌ساله‌ى ماست." او به احمدی‌نژاد گفته بود که بررسی کند و ببیند پیشرفت کار دولتش در این زمینه چقدر بوده است.
آیت‌الله خامنه‌ای با حمایت بی چون وچرایش از احمدی‌نژاد دست او را برای حذف نیروهای اصلاح طلب بازگذاشت و هزینه یک انتخابات رسوا را به بهای شکاف شدید میان نیروهای سیاسی، ناراضی کردن بسیاری از روحانیون متنفذ در قم و بدنام شدن در افکار عمومی داخلی و جهانی پرداخت، اما هم اکنون رییس جمهوری روی دستش مانده است که نه به نظراتش احترام می‌گذارد و نه از تصمیماتش تبعیت می‌کند.
انتظار آنکه علی خامنه‌ای بخواهد به صورت مستقیم چنین سرمایه‌گذاری پرهزینه‌ای را بی‌اعتبار کند اندکی دور از ذهن است اما مایل شدن به سمت منتقدان محافظه‌کار مجلس و بازگذاشتن دست آنها برای حمله به رئیس جمهور می‌تواند آغازی برای تغییر توازن قوا با هدف کاهش قدرت و نفوذ احمدی نژاد ارزیابی شود.
نشانه‌های چنین تصمیمی اندک اندک خود را بروز می دهد. در ماه نوامبر مجلس ایران طرحی را تصویب کرد که کنترل رییس‌جمهوری بر بانک مرکزی و قدرت انتخاب رییس برای آن را محدود می‌کرد. این طرح توسط شورای نگهبان که حامی دولت بود رد شد. احمدی نژاد دست به دامن رهبری شد تا در موضوع به نفع او مداخله کند اما آیت‌الله خامنه‌ای بر عکس این موضوع را برای بررسی و تصمیم نهایی به مجمع تشخیص مصلحت نظام حواله داد که رییسش، هاشمی رفسنجانی بزرگ‌ترین دشمن کنونی احمدی‌نژاد است و اکثر اعضای مجمع نیز محافظه‌کاران منتقد دولت هستند.
احمدی‌نژاد در پاسخ به این اقدام نامه‌ای تند نوشت و سران قوای مقننه و قضاییه و مجمع تشخیص مصلحت را متهم کرد کرد که بر علیه او توطئه می‌کنند. اما بسیاری منتقدند که مخاطب اصلی این نامه رهبر ایران بوده که از مجمع خواسته بود در مورد اختیارات رییس جمهوری در انتخاب رییس بانک مرکزی نظر دهد.
مجلس ایران همچنین اعلام کرده که پرونده‌ای درباره سخنان اسفندیار رحیم مشایی رییس دفتر و نزدیک‌ترین فرد به رییس جمهور تشکیل داده است تا درباره سخنان و اقدامات تنش‌زای او بررسی کند و به این سوء ظن که برخی سخنان و عملکرد او "ریشه در مسایل خارجی" داشته باشد رسیدگی کند. نباید فراموش کرد که اولین رویارویی جدی احمدی‌نژاد با رهبری تابستان سال گذشته و زمانی اتفاق افتاد که او رحیم مشایی را به عنوان معاون اول خود برگزید. انتخاب کسی که سخنان و رفتارش در دوره اول احمدی‌نژاد مخالفت زیادی در بین مراجع مذهبی و طرفداران رهبر ایجاد کرده بود موجی از اعتراضات را به وجود آورد و آیت‌الله خامنه‌ای هم در اقدامی بی‌سابقه به رییس جمهور دستور داد تا مشایی را از این سمت برکنار کند و او را به سمت‌های اجرایی عالی نگمارد.
یک هفته طول کشید تا احمدی‌نژاد دستور رهبری را اجرا کند و آن‌وقت هم بلافاصله مشایی را به عنوان رییس دفتر خود برگزید و در همزمان با منصوب کردن او به سمت‌های متعدد دیگری، در عمل رحیم مشایی را به دومین مقام قدرتمند اجرایی کشور تبدیل کرده است.
همزمان فشارهای نمایندگان پرنفوذ مجلس بر روی احمدی نژاد بیشتر شده تا او از حمایت از معاون اولش که متهم به سوءاستفاده مالی است دست بکشد.
نمایندگان مجلس می‌گویند که محمدرضا رحیمی رییس یک باند فساد به نام «حلقه فاطمی» است که همه اعضای آن به جز وی که در راس آن بوده دستگیر شده‌اند. به گفته یک منبع آگاه رهبر ایران از احمدی‌نژاد خواسته بود تا اجازه بدهد قوه قضاییه درمورد معاونش تصمیم‌گیری کند. اما احمدی‌نژاد در پاسخ، معاون خود را از فسادمالی مبرا دانسته و گفته بود که هرکاری رحیمی کرده زیر نظر رهبری برای انتخابات بوده است.
آیت‌الله خامنه‌ای آرام آرام با تغییر جهت به سوی دیگر متحدانش، احمدی‌نژاد را درموقعیت آسیب پذیری قرار می‌دهد و این می‌تواند در انتخابات مجلس در سال آینده توازن قوا را به ضرر وی تغییر دهد و راه را برای حضور قدرتمندتر محافظه کاران میانه‌رو در سیاست ایران باز کند
امید معماریان روزنامه‌نگار و متخصص مولتی‌مدیا مقیم سان‌فرانسیسکو است
