کودکان کارگردر معادن ذغال سنگ افغانستان

شیر احمد، 12 ساله، تمام روز درتونل تاریک  یک معدن ذغال سنگ در منطقه دره صوف ولایت سمنگان واقع شمال افغانستان مصروف کار است.

 در حالیکه سیمای او با گرد وخاک ذغال سیاه شده بود گفت که ذغال سنگ را بر پشت الاغ قرار داده وبه بیرون معدن انتقال میدهد .

شیراحمد توضیح داددکه وظیفه اش،خطرناک است.

 او گفت:"یکبار، یک تکه بزرگ سنگ ذغال بر سر من افتاد و من ده روز بیهوش بودم".

اوگفت که عاید این وظیفه برایش خوب  بود. دریافت  400 افغانی (شش دالر امریکایی) در روز از سطح متوسط ​​حق الزحمه در افغانستان بیشتر است."

نجیب الله، طفل13 ساله از قریه توردر دره صوف که در حال انتقال سه الاغ به خارج معدن است نیزمیگوید که بخاطر حمایت از فامیل خود،به معاش این وظیفه نیاز دارد.

او گفت "من صنف پنجم مکتب بودم که پدرم فوت کرد. من مجبور شدم مکتب را رها کرده و در معدن مشغول به کار شوم. نجیب الله ادامه داد: "من ساعت 4 صبح از خواب بیدار میشدم و تا ساعت2 بعد  از چاشت روز بعد ،در داخل معدن مشغول به کار می باشم  تا دو موترلاری را ،از ذغال سنگ پر  نمایم. "

کار کودکان در بیش از 500 معدن در سراسر ولسوالی دره صوف ولایت سمنگان امر معمولی است که یکی از بزرگترین خطوط معدن در افغانستان بشمار میرود.

خیر محمد اخترزاده، معاون والی سمنگان میگوید که بیش از 1000 نفر از مجموع 5000 کارگر مشغول به کار در این معادن زیر سن قانونی قرار دارند.

 اوگفت که دولت تنها چهار معدن، از صدها معدن یی که در حال حاضر در منطقه فعال است را در کنترل خود دارد .دیگر معادن بدون مجوز بوده و  حداقل استنداردهای ایمنی را مراعات نمیکنند.وبه هیمن لحاظ هم است که حادثات  مختلف بوقوع می پیونددوجان انسان ها را میگیرد.

اقای اخترزاده ادامه داد که دفتر او صدها مکتوب به وزارت معادن و پترولیم در مورد این موضوع نوشته، اما هیچ اقدام انجام نشده است.او می گوید که میزان مشکلات  فراتر از ظرفیت دولت است.

وی همچنان اظهار داشت که: "بیش از 560 معدن ذغال سنگ در دره صوف وجود داردکه دولت نمی تواند در مقابل هر معدن یک محافظ قرار داده تا مانع استخدام کودکان توسط کارفرمایان شود".

اقای اخترزاده می گوید که وزارت معدن وعده داده بود تا نیروی امنیتی 200 نفری را برای نظارت بر معادن در دره صوف ایجاد کند اما ظاهرا هنوز قادر نشده بر سر این موضوع با وزارت داخله به توافق برسد. احمد علی حسنی، ولسوال دره صوف بالااز وزارت معادن میخواهد تا تیم های سیّار را برای توقف کار در معادن یی که بیش از حد خطرناک هستند اعزام کند و از کار کودکان نیز جلوگیری نمایند.

اما وی اذعان نمود که دولت فاقد منابع کافی برای نظارت بر  تعداد یادشده معادن می باشد .  

اوگفت "معادن در سراسر منطقه­ بطوروسیع  وجود دارد که برای اعمال مقررات بر آنها، تعداد کارمندان وزارت معادن محدود است. بنابراین اگر کارگران در معادن کشته شوند، کارفرما با پرداخت مقداری پول از خانواده هامی خواهد تا سکوت کنند و به کسی اطلاع  ندهند".

آقاس حسنی همچنان می گوید که این وزارتخانه تنها دو دفتر دارد، که در مناطق  شب باشاک و شیخه دره صوف قرار دارند، اما ادعا کرد که هیچ یک ازین دفاتر فعال نمی باشد.

حسن کارگر، رئیس اتحادیه های کارگری ولایت های شمالی، که در مزار شریف مستقر است، می گوید  که قوانین افغانستان بطورواضیح استفاده از کودکان و  نوجوانان  رابرای کارهای شاقه ممنوع کرده است.

او اظهار داشت"با توجه به ماده 13 قانون کار، کسانی که کار سنگین  راانجام میدهند باید حداقل 18 سال سن داشته باشند."وی  افزود که صاحبان معدن در حال اعمال"نوعی خشونت علیه کودکان هستند که دولت افغانستان باید از آن جلوگیری کند".

اقای کارگر می گوید که او مکتوب از وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین در سال 2014 دریافت کرده است که تایید میکند استخدام کودکان در کارهای شاقه غیرقانونی است .اوگفت که این مکتوب  را به صاحبان معدن فرستاده اما تلاش بیشتری نشده است تا این افراد را وادار به رعایت آن کند.

مدافعان حقوق بشر می­گویند که اگر دولت اجازه دهد تا این وضعیت ادامه یابد این امر، به وضوح نقض توافقنامه­های بین­المللی امضا شده توسط دولت افغانستان به شمار میرود.

قاضی سید محمدسمای، رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت بلخ،گفت: "استفاده از کودکان در کار شاقه و یا کار اجباری برخلاف تمام کنوانسیون­های پذیرفته شده در زمینه حقوق کودکان بوده و منجر به خشونت علیه کودکان میشود."

او افزود که افغانستان به عنوان یکی از امضاء کنندگان کنوانسیون بین المللی حقوق کودکان، باید به تعهدات خود پابند باشد.

این کنوانسیون چنین صراحت دارد: "باید از حقوق کودکان یی که  مورد آزار قرار میگیرند ، دفاع شود و از هر گونه کار شاقه  که مانع آموزش و پرورش کودکان شود و یا باعث آسیب  رسانیدن به رشد جسمی، روانی، معنوی، اخلاقی و اجتماعی آنها شود جلوگیری نماید".

ذبیح الله سروری سخنگوی وزارت معدن اذعان نمود که کار کودکان بر خلاف قانون است و اظهارداشت که تعدادی از معادن در ولایت سمنگان بصورت غیر قانونی استخراج میشود .

 با این حال، او گفت که کنترول نمودن معادن  از توان وزارت معادن بالا است واین وزارت تنها پالیسی ساز است که برای کنترول معادن به نیروی امنیتی کافی ضرورت می باشد .

آقای سروری افزود  که وزارت معادن چند باربه وزارت داخله مکتوب داده  و از آنها خواسته است تاعلیه استخراج غیر قانونی معادن عمل کنند، اما هیچ اقدام یی تاکنون انجام نشده است.

وی ادامه داد : "ما در حال حاضر بر روی یک استراتیژی کار میکنیم تا بتوانیم کنترل معادن را از دست افراد سودجو خارج کنیم"

نجیب الله دانش، معاون سخنگوی وزارت داخله، تایید کرد که پولیس در نظر دارد تا طرحی را برای افزایش نظارت دولت بر معادن تدوین کند، اما در مورد زمان آماده شدن این طرح جزئیات ارائه نکرد

تکرار حوادث دلخراش

کارگران معدن پیر و جوان،همه روزه گرد و غبار؛ گرما، و شرایط خطرناک را تحمل میکنند.

فیض محمد، 50 ساله، در کنار بچه 15 ساله اش در یک معدن ذغال سنگ واقع دره صوف کار می کند.

فیض محمد میگوید که آنها بدون اینکه تجهیزات ایمنی داشته باشند همه روزه 300 متر درمیان معدن    راه می پیمایند وتنها تجهیزات آنها یک چراغ کوچک است که در بالای پیشانی شان قرار د دارد .

او  به آی دبلیو پی آر اظهار داشت:"هشت کودک دیگر در کنار بچه من کار میکنندکه هر کدام از آنها با استفاده از دو الاغ ذغال سنگ را از معدن بیرون میکشند

شرایط  دشوار کار باعث شده تا حوادث دلخراش به وقوع بپیوندد.

 خانواده هایی وجود دارند که در اینگونه حوادث جانهای شانرا از دست داده اند.

سید غلام حسین، 25 ساله که در معدن شب باشک کار می کند، گفت: "برادر 12 ساله من یک ماه پیش به دلیل گاز گرفتگی در داخل تونل کشته شد".

او ادامه داد "من یک روز به بازار دره صوف رفتم تا مواد غذایی بخرم.وقتی برگشتم، متوجه شدم که مردم در نزدیکی خانه ما جمع شده­اند و برادرم بیهوش بر روی زمین خوابیده است"

او با ناامیدی کوشش کرد تا برای زنده نگه داشتن برادر از ماسک اکسیجن استفاده کند، اما تلاش وی نتیجه ای در بر نداشت.

 او گفت "در نهایت، ما یک موترپیدا کردیم و برادرم را به شفاخانه   دره صوف بردیم.شفاخانه یک و نیم ساعت ازقریه ما فاصله دارد.متاسفانه برادر م در مسیر راه  جان خود را از دست داد. "

غفور، 45 ساله، کارگر دیگری در معدن شب باشک است، که برادر جوانتر خود را در هنگام استخراج معدن  از دست داه است.

او گفت :"برادر من 13 ساله بود. او هر روز با الاغ خود به کار میرفت و به خانه بازمیگشت  .

 یک روز، نزدیک ظهر بود که کسی نام مرا صدا زد و از من خواست به معدن بروم. به عجله به آنجا رفتم ودیدم که آنها برادرم را از معدن بیرون کشیدند، اما او دیگر زنده نبود. او قبلاً در داخل معدن جان خود را ازدست داده بود ".

غفور می گوید که برادرش در200 متری درون معدن پیدا شد و تصور می شد که گاز ذغال او را کشته است.

گاهی اوقات، تونل به سادگی بر روی کارگران داخل معدن فرو میریزد.

حاجی سیف الدین، 75 ساله گفت : "یک و نیم سال پیش از یک خانواده از قریه قرم قل دو طفل در یک معدن کار می کردندکه دهن معدن فرو ریخت وهر دو بچه، 14 و 15 ساله ، زیر انبار ذغال سنگ نا باختند".

سیف الدین، یکی از ساکنان روستای شیخ دره صوف گفت که او چندین دهه را صرف کار در معادن ذغال سنگ نموده است.

وی افزود:"بر اساس تجربه من، حدود 100 نفر در هر سال در داخل تونل ها کشته می شوند   بخش هایی از معدن فرو میریزد، تکه های بزرگ ذغال سنگ فرو میریزد  وهنگامی که سقف تونلها سقوط میکندتعدادی جانهای خود را ازدست میدهند."

وی ادامه داد "مجروحین زیاد است . در هر هفته یک یا دو نفر با دست و یا پای شکسته به خانه فرستاده می­شوند."

سیف الدین گفت که محیط زیست منطقه نیز به شدت آلوده شده است. وی اضافه کرد که تعداد بیشماری از مردم از گازات ذغال سنک وسنگ در منطقه رنج می برند.

داکتران ومتخصصین  این اظهارات  را تأیید میکنند.

عید محمد رمضانی مسئول یک کلنیک صحی در بازار دهانه تور  در منطقه دره صوف گفت که 70 درصد از ساکنان مناطق اطراف معدن از بیماری های تنفسی رنج می برند.

وی افزود که هر روز بیش از 10 نفر، بشمول کودکان، برای تداوی نزد او می­آیند، و همچنین در طی هر ماه چهار نفر از پنج کودک یی که بخاطر شکستگی نزد او می آیند،   در معدن دچار آسیب شده اند.

گل احمد قریشی، مدیر شفاخانه 30 بستر در مرکز منطقه دره صوف است و ی گفت که معتقد است معادن تاثیر مخربی بر سلامت مردم محل دارد.

او یاد آور شد :"بیش از 200 نفر هر روز برای تداوی به این شفاخانه مراجعه میکنند که بسیاری از آنها مردم  مناطق نزدیک معادن هستند که اغلب از بیماری های تنفسی رنج می برند".

اقای قریشی می افزاید که حتی آب کانالهای نزدیک معادن با گرد و غبار ذغال سنگ آلوده شده است.

آقای قریشی میگوید که او نیز به طور مرتب دست و پای شکسته کودکان را تداوی میکند که دراثر کار در معادن دچار شکستی شده اند. خبرگزاری آی دبلیو پی آر موفق شد باامان الله که صاحب یک معدن خصوصی در دهنه توراست، تماس برقرار کند.

او اظهار داشت: "هیچ کس تا به حال در معدن من کشته نشده است، اما در دیگر معادن در هر دو یا سه ماه یک یا دو نفر کشته و یا زخمی میشوند."