شک و تردید افغانها نسبت به کنفرانس بن

گزارشی از خان محمد دانشجو

گزارش شماره 409

15 سپتامبر 2011

تعدادی از افغانها در مصاحبه با آی دبلیو پی آر اظهار نگرانی کرده اند که احتمال دارد کنفرانس لندن در ماه دسامبر سال جاری منجر به تغییر واقعی نشود زیرا توجه اصلی به انجام صلح با طالبان نخواهد بود.

این اجلاس که با حضور نمایندگان ده ها کشور و سازمان های بین المللی در بن برگزار خواهد شد، یاد آور کنفرانس اول بن در ده سال قبل می باشد که در آن در مورد نقشه راه افغانستان پس از طالبان و ایجاد حکومت موقت به رهبری طالبان تصمیم گرفته شد.

انتظار می رود در کنفرانس امسال پیشرفت های بدست آمده از سال 2001 به اینسو را مرور و در مورد پروسه ی سیاسی که به ثبات بانجامد، پلان هایی پس از خروج عساکر ناتو در سال 2014، و اینکه جامعه ی بین المللی پس ازان چگونه به افغانستان کمک خواهد کرد، بحث صورت گیرد.

حکیم عاشر، رییس مرکز رسانه های حکومت گفت: "آجندای کنفرانس در دست تهیه است. اجراات جامعه بین المللی در ده سال اخیر و همچنان برنامه های انکشافی ده سال آینده برای افغانستان، بخصوص پس از 2014 بحث خواهد شد."

عاشر گفت که مساله حضور طالبان در گفتگوهای بن در آجندای بحث انعکاس نیافته است. او افزود که گفتگو با شورشیان از راه های دیگر ادامه دارد.

او گفت: "حکومت افغانستان تلاش های صلح را در خارج از کنفرانس بن ادامه می دهد. سفر اخیر رییس جمهور کرزی به عربستان سعودی و دیدار با شاه سعودی بخشی از تلاش کشور درین راستا بود."

عاشر افزود که نیروهای مسلح افغان با سلاح و ظرفیت لازم برای تامین امنیت بطور مستقل مجهز شده اند.

او افزود: "حتی اگر کنفرانس بن دوم به مسایل امنیتی نپردازد، بمعنی آن نیست که گویا حکومت افغانستان صلح و امنیت را در اولویت کار خود قرار نداده است."

منتقدان می گویند که دعوت نکردن نمایندگان گروه هایی چون طالبان و حزب اسلامی در کنفرانس بن در سال 2001 اشتباه بود و تکرار این اشتباه بدون شک منجر به ناکامی خواهد شد.

عبدالغفور لیوال، تحلیلگر سیاسی گفت: "عدم اشتراک مخالفان مسلح حکومت افغانستان در کنفرانس بن دوم به معنی آنست که این کنفرانس مثل کنفرانس قبلی نمایش بیش نخواهد بود. اگر گروه های مخالف مسلح شرکت نکنند، پلان های کنفرانس دوم بن را مثل کنفرانس اولی به چالش خواهند کشید."

ظاهراً موقف جامعه جهانی آنست که اشتراک طالبان به حکومت افغانستان بر می گردد. سر ولیام پیتی، سفیر بریتانیا در کابل بتاریخ 16 اگست گفت که دعوت نمایندگان شورشیان تنها به مقامات افغان ارتباط می گیرد.

او گفت: "اینکه طالبان یا هر گروه دیگری در بن نماینده داشته باشد موضوعیست مربوط به حکومت افغانستان... تنها یک هیات افغان وجود خواهد داشت، ولی این که چی کسی در هیات باشد، حکومت افغانستان تصمیم می گیرد."

عاشر، در عین حال واضح ساخت که گروه های شورشی اگر خواسته باشند در جلسه ی بن اشتراک کنند، باید به برنامه مصالحه حکومت بپیوندند. این کار کاملاً غیر ممکن به نظر می رسد، زیرا شورشیان حتی حاضر به اشتراک مستقل نیز نمی باشند. ملا محمد عمر، رهبر طالبان در پیام عید فطر امسالش اعزام هیات را رد کرد. او کنفرانس بن را بیهوده خواند و گفت دران کنفرانس نمایندگان واقعی مردم حضور نخواهند داشت.

مسیح الله، محصل پوهنتون کابل گفت دستیابی به صلح و امنیت باید در صدر اولویت های اجلاس بن قرار گیرد و ادعا نمود که "اگر درین کنفرانس تنها برنامه های انکشافی به بحث گرفته شود، به آن می ماند که خانه ی ما آتش گرفته باشد و ما بجای خاموش کردن آتش، با همسایه ها و اقارب خود در مورد چگونگی رنگ دیوارها و کلکین ها، و اینکه چگونه قالین بخریم و به چه نوع موبل و فرنیچر نیاز داریم، مشوره نماییم."

غیر از موضوع حضور طالبان، برخی تحلیل گران می گویند که کنفرانس بن باید تعهدات کشورهای ذینفع در افغانستان را تامین نماید و اینکه برای آینده بهتر این کشور را یاری رسانند.

فاروق بشر، کارشناس سیاسی گفت: "فکر می کنم ریشه مشکلات افغانستان باید درین کنفرانس به بحث گرفته شود. علاوه بر مخالفان مسلح، برخی کشورهای منطقه مانند پاکستان، ایران، روسیه و حتی هندوستان و عربستان سعودی باید در کنفرانس دخیل باشند تا این مشکلات اساسی تشخیص گردند، و برای تامین صلح ازین کشورها تضمین گرفته شود."

افراد بدبین در عین حال باور دارند که با توجه به سابقه حکومت افغانستان از سال 2001 تاکنون، این کنفرانس شانس موفقیت چندانی ندارد.

هارون میر، کارشناس سیاسی گفت: "من بدو دلیل به نتایج این کنفرانس باور ندارم. اول، حکومت افغانستان در فساد آغشته است و ظرفیت ریاست کنفرانس را ندارد، لذا مشکل است انتظار نتایج ایده آل را داشته باشیم. دوم، حکومت کنونی جایش را در نهایت به حکومت دیگری خواهد داد، و چگونه می توان امیدوار بود که حکومت جدید تصامیم تصویب شده درین کنفرانس را به اجرا در آورد؟"

ایمل فیضی، باشنده ی کابل گفت که مشکلات حکومتداری ضعیف، فساد، بی قانونی و برنامه های انکشافی عملی نشده همه به یک مساله بر می گردند- ناکامی در ایجاد محیط مصوون.

او افزود: "یعنی باید در کنفرانس بن امنیت در اولویت قرار داده شود."

خان محمد دانشجو گزارشگریست در کابل که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.