کمک های عاجل به قربانیان انفجار در افغانستان ،به غارت رفت

گزارشی از عبدالمقصود عزیزی

حملات انفجاربمی درافغانستان چنان افزایش یافته که روی تلفات جانی وخسارات مالی آن  تاماه ها وحتاسالها گزارش داده نمی شود.

درپنجم جولای 2011 زمانی که دریک کلینیک درولایت لوگردرجنوب کابل انفجارصورت گرفت،30تن درمحل حادثه کشته شدند وده تن دیگربعدازحادثه درنتیجه جراحات وارده ؛جان دادند.

ریاست صحت عامه ولایت لوگر در واکنش به این انفجار یک محموله ی کلان مواد طبی برای کمک به مجروحین فرستاد. این محموله عاجل هرگز به مجروحین نرسید. یک سیاست مدارمحلی به آی دبلیوپی آرگفت که درهفته های پس ازحمله به دلیل نرسیدن دوا ،ده مجروح جان شان را ازدست دادند.

یک کمیسیون حقیقت یاب پارلمانی شواهدی را مبنی بر تخلف درین زمینه فاش ساخت، ولی هیچ کسی نمی دانست که دواها به کجا انتقال شده است.

حالا نتایج تحقیق پنج ماهه که توسط تیم آی دبلیو پی آر در افغانستان انجام یافته، نشان می دهد که دواهای کمکی نخست  دزدی شده و بعد در بازار آزاد به فروش رسیده است.

شواهد جمع آوری شده روی این تحقیق حاکی از دست داشتن داکتر عبدالولی وکیل رییس شورای ولایتی لوگر در سرقت دواهای کمکی می باشد؛ ولی داکتروکیل دست داشتن اش را در هرگونه کار خلاف قانون رد می کند.

حوالی 10:30 صبح 5 جولای2011، راننده ی یک عراده لاری مملو از مواد انفجاری مقابل دروازه کلینیک صحی  اکبرخیل واقع ولسوالی ازره ،مواد همراه اش را منفجر ساخت. ازاثراین انفجار ، تعمیر یک طبقه ی کلینیک  تخریب گردید ، 30 تن جابجا کشته شدند  و 55 تن دیگر زخم برداشتند.

گل مینه بیوه ای از قریه جانی خیل ولسوالی ازره همرا با پسر 14 ساله اش  موقع انفجار  داخل کلینیک بود و انتظار داکتر را می کشید.

او می گوید: "دهلیز پر از مریض و پایواز بود ، درهمین وقت یک صدای قوی  زمین وزمانه  لرزاند، تاریکی و خاک چشمانم را پوشاند و گوشم هایم یک قسم دپ ماند، دیگر نفهمیدم که چه شد."

وقتی گل مینه  به هوش آمد متوجه شد که شدیداً زخمی شده است.

او گفت: "در بازوی راست و پای چپم احساس سوزش می کردم... می خواستم بازویم را بالا کنم، اما متوجه شدم که یک دست و یک پایم را از دست  داده ام."

 گل مینه  احوال پسرش را ازدیگران می پرسد ؛ اما برایش گفته شد که پسرش دیگر زنده نیست.

یک محموله طبی به ارزش بیش از 100 هزار دالر امریکایی قبل از انفجارقرار بود به کلینیک اکبرخیل انتقال یابد، اما پس از آن انفجار تصمیم گرفته شد که محموله فوراً انتقال گردد.

داکتر ظریف نا ئب خیل ر ئیس صحت عامه ولایت لوگر به آی دبلیو پی آر گفت که در جریان چند ساعت پس از انفجار او داروها را در چهار لاری  جابجاساخت.  وی پلان نموده بود که محموله ها را آ عبدالولی وکیل رئیس شورای ولایتی، فقیر محمد خالقیار رئیس انجوی فرانسوی موسوم به کورسهای طبی برای افغانستان، ده داکتر و چهار خبرنگار همراهی کنند.

نائب خیل گفت که در گذشته دواها به ولسوالی ازره از طریق زمین فرستاده می شد و برای جلوگیری از حملات طالبان با بزرگان قبایل هماهنگی صورت می گرفت. ؛ مگراینبار او  خواست به دلیل ضرورت عاجل زخمی ها، دوا را از طریق هوا انتقال دهد.

او گفت: "ما هیچ چاره ای بجز استفاده از هلیکوپتر نداشتیم."

طبق گفته های  نائب خیل، محموله ها اول به مرکز قوماندانی اردوی ملی واقع پل علم مرکز ولایت لوگرانتقال یافت؛البته به این امید که نظامیان در فرستادن آن به ولسوالی ازره که در 90 کیلومتری پل علم قرار داشت، یاری رسانند. جنرال عبدالرازق قوماندان اردوی ملی در لوگر برای انتقال دواها از راه هوا وعده ی همکاری داد.

پس ازآنکه تجهیزات دارویی به ولسوالی ازره انتقال نیافت، نائب خیل15قطعه نامه  رسمی به قوماندان اردوی ملی فرستاد و از وی درمورد سرنوشت داروها پرسید.

جنرال رازق به آی دبلیو پی آر گفت که  آنهانتوانستند داروها را  انتقال دهند؛ لذا محموله ها  را به پایگاه اردوی امریکا بنام "کمپ شنگ " درسه کیلومتری پل علم بردند تا ازانجا توسط هلیکوپتر به ازره انتقال داده شود.

رازق به آی دبلیو پی آر گفت: "من مسوولیت ام را اجرا کردم و همه دواها را به امریکاییان تسلیم نمودم."

با گذشت یک ماه ازانفجار ،هنوز از دواها خبری نبود و  نائب خیل به وزارت صحت مراجعه نمود و آن وزارت موضوع را بخاطر تحقیق به کمیته صحی پارلمان راجع ساخت.

یک هئیات پارلمانی شامل وکلای لوگر – علی محمد، محمد اکبر استانکزی و صاحب خان- و دو عضو شورای ولایتی به منطقه اعزام شدند تا جستجو کنند که بر محموله دواها چه اتفاق افتاده است.

استانکزی به آی دبلیو پی آر گفت که نتایج تحقیقات هئیات این را نشان داد که در پایگاه امریکایی ها دواها به داکترعبدالولی وکیل تسلیم داده شده بود وداکتر وکیل خود به امریکایی ها گفته بود که او نماینده منتخب ولایت است و برای انتقال دواها موتر ؛نیزآماده کرده است.

یافته های تیم پارلمانی این بود که داکترعبدالولی وکیل پس از تسلیم گرفتن ،دواها را به دواخانه های پل علم فروخته بود.

صاحب خان یکتن از اعضای هئیات پارلمانی گفت که دفتر ریاست امنیت ملی در لوگر موضوع فروش دواها را در درملتون ها تایید کرده است.

با آنکه آی دبلیو پی آر چندین بار با امنیت ملی در لوگر تماس گرفت اما مسوولان آن اداره از صحبت درمورد این قضیه ابا ورزیدند.

غلام یحیی احمدزی، معاون رئیس شورای ولایتی لوگر گفت که ده فرد مجروح  پس ازانفجاربه دلیل کمبود دوا و تجهیزات طبی جان باختند.

عبدالرحمن، باشنده دره ی منگل گفت که برادرش عبدالله یکی از کسانیست که بخاطر کمبود دوا جانش را از دست داد.

او گفت: "برادر مرا فرد انتحاری نکشت، برادر من به خاطر کمبود دوا مرد."

برادر عبدالرحمن برای تداوی ملاریا فاصله 22 کیلومتری را طی کرده و به کلینیک مراجعه کرده بود.  ازاثرانفجار به سرعبدالله زخم اصابت نموده  بود و زخم هایش التیام نیافت.

عبدالرحمن گفت که او پنج روز پیهم برادرش را به کلینیک تخریب شده آورد تا خونریزی اش را متوقف کند ؛اما کارکنان کلینیک دوا برای این کار نداشتند.

عبدالرحمن بعد از آن مبلغ 10000 کلدار معادل  صد دالر از یکی از دوستانش قرض گرفت  و برادرش را در پشت موتر پیکپ  سوار نمود تا برای تداوی به شهر جلال آباد ببرد. پس از پیمودن 40 کیلومتر راه، عبدالرحمن متوجه شده بود که برادرش دیگر نفس نمی کشد.

او به آی دبلیو پی آر گفت: "من یک روز انتقام مرگ برادرم را خواهم گرفت."

دوا در بازار به فروش رسید

بختیار گل اشرف زی که در زمان وقوع  انفجار قوماندان امنیه ولسوالی ازره بود، گفت که او ، و 20 نفر از بزرگان قومی  از ولسوال و ، والی لوگر خواستند تا دوا به کلینیک اکبرخیل بفرستند.

اشرف زی گفت: "در نهایت، ما فهمیدیم که دوای ما توسط داکترعبدالولی وکیل نماینده ما فروخته شده بود."

آی دبلیو پی آر دو ماه تلاش کرد تا محل و چگونگی فروش دوا هارا پیدا کند. مردم به آسانی حاضر به صحبت نمی شدند، زیرا پنهان کردن یا فروش مال سرقت شده دولتی جرم کلانی است و تا ده سال زندان مجازات در پی دارد.

در بازار پل علم جایی که دواها فروخته شده بود، یک مالک دواخانه به شرط عدم افشای نامش گفت که در جولای 2011، او 8 کارتن دوای دولتی را که  3000 دالر  خریده بود توانست  آن دوا را 6000 دالر  به فروش برساند.

فروشنده مذکور فهرست مشرح دواهای خریده شده ؛چون : بنداژ، دستکش های جراحی، محلول ها و تجهیزات تزریقات وریدی، انتی بیوتیک ها، مسکن ها و مواد مربوط به مسایل ولادی  رابه آی دبلیو پی آر نشان داد.

مالک یک دواخانه دیگر به آی دبلیو پی آر گفت که او نیز شش صندوق دوا را به قیمت 2220 دالر  در ماه جولای 2011 از فردی که او رانمی شناخت خریده بود. این فروشنده از فروش آن دواها مبلغ 1200 دالر  مفاد کرده بود.

 فروشنده گفت که وی فکر می کرد دواها از کدام انجو دزدیده شده بود، ازانرو ارزان فروخته می شد. در جواب این سوال که چرا دوای دزدیده شده را خریده بود، گفت: "دکاندار به فکر سود خود است نه به فکر خط قانون."

آی دبلیو پی آر یک نسخه از لست دواهایی را که قرار بود به کلینیک اکبرخیل انتقال داده شود، بدست آورده است. مقایسه ی 14 کارتن دوای که آن دو دوافروش خریده بودند با  لست مذکور نشان میداد که دواهای خریده شده دارای همان مشخصات بودند که به ولسوالی ازره انتقال داده می شد .

به اساس اظهارات استانکزی، کمیته صحی پارلمان در لوی څارنوالی کشور شکایتی را ثبت کرده و خواستار دستگیری و محاکمه ی رئیس شورای ولایتی لوگرشده است.

آی دبلیو پی آر نسخه ای ازان سند را بدست آورده است که نشان می دهد این شکایت به تاریخ 5 اکتوبر 2011 نوشته شده است.

اما تاحال هیچ اقدامی دربرابر این شکایت صورت نگرفته است. استانکزی می گوید این برایش تکان دهنده است. او به این باور است که دلیل عدم رسیدگی به این شکایت "حمایت افراد زورمند در حکومت از داکتر عبدالولی وکیل درین قضیه" می باشد.

عبدالولی وکیل که یک داکتر باصلاحیت می باشد، در مدت چهار سال ریاست شورای ولایتی لوگر را بعهده داشته است. آی دبلیو پی آر توانست با وی در دفترکارش مصاحبه کند؛ لیکن او بعد از پاسخ به چند سوال تاکید  ورزید که گزارشگر باید آنجا را ترک گوید.

او بطور قطع هرگونه دخالت اش را در گم شدن چهار لاری دوا رد کرد و گفت همه ی اسناد و ادعاهای خلاف گفته های او ،نادرست می باشد.

او به گزارشگرگفت: "شما می گویید دوا گم شده، ولی من می گویم گم نشده است. دوا به ازره انتقال داده شده... و قوماندان امنیه بختیار گل  اشرف زی نیز خبر دارد."

گزارشگر آی دبلیو پی آر اظهار داشت که رئیس صحت عامه، بختیارگل اشرف زی  ، قوماندان امنیه، ریاست امنیت ملی، بزرگان قوم و دیگران از داکتر عبدالولی وکیل نام می برند.

داکتر وکیل در پاسخ خشمگین شد و گفت: "من اصلاً کاری ندارم که چه کسی راست می گوید و چه کسی دروغ. همه ی اینها اتهام است. گپ خلاص است- نمی خواهم بیشتر صحبت کنم. برو!"

از او پرسیده شد که پس چگونه برخی از دواها به دست فروشندگان دوا رسیده و در بازار به فروش رسیده است، عبدالولی وکیل از خبرنگار خواست که دفترش را ترک کند."

او گفت: "من دواها را نفروخته ام. برو، وگرنه ممکن است کار به خشونت بکشد."

عبدالمقصود عزیزی گزارشگر افغانی است که توسط آی دبلیو پی آر تربیت شده است.