هوشدار دهقانان هلمند به کشت دوباره تریاک

گزارشی از گل احمد احسان

گزارش شماره 409

13 سپتامبر 2011

دهقانان هلمند هوشدار داده اند که دوباره به کشت کوکنار روی خواهند آورد، زیرا حکومت افغانستان در فروش محصولات بدیلی که تشویق به کشت آنها شده بودند، یاری نرسانده است.

هرچند تریاک کاشته شده درین ولایت جنوبی هنوز منبع بخش عمده ی هیرویین جهان است، کمپاین دوساله ریشه کن سازی این بته توسط حکومت افغانستان و جامعه بین المللی تاحدودی نتیجه داده است. طبق گزارش اداره ملل متحد برای مبارزه با جرایم و مواد مخدر، امسال نسبت به سال 2010، هفت درصد زمین کمتر تحت کشت تریاک رفته است.

در ولایت هلمند مهمترین کشت بدیل پنبه بوده است، و در فاصله ی بین دهه های 1960 الی 1980 میلادی کشت پنبه درانجا نتایجی خوبی در پی داشت.

دهقانانی چون محمد جان، باشنده ی ولسوالی مارجه، می گویند که آنها نمی توانند با فروش پنبه روزگار بگذرانند.

او گفت: "من در دوسال اخیر تریاک کشت نکرده ام؛ بجایش پنبه کاشته ام. اما با این کار نتواسته ام غذای خانواده ام  را تهیه کنم. امسال نیز ناامید شده ام، زیرا برای پنبه بازاری وجود ندارد. حکومت آن را از ما نمی خرد و قیمتی که تاجران پیشنهاد می کنند، به نفع ما نیست."

در نتیجه، این دهقان تصمیم سختی اتخاذ کرده است.

او گفت: "اگر این وضع ادامه یابد، سال آینده دوباره تریاک کشت خواهم کرد و از محصولاتم {در برابر افسران مبارزه با تریاک} نیز دفاع خواهم نمود، زیرا کشته شدن بهتر از مردن در قحطی است."

شیرین خان، رییس کارخانه پنبه پاکی بست می گوید که این فابریکه ظرفیت جذب کل پنبه ی تولید شده ی منطقه را ندارد.

او گفت: "ما نمی توانیم کل پنبه را بخریم، چون وزارت مالیه برای ما تنها بودیجه خرید 3000 تن را می دهد. به همین دلیل ما قادر به حل مشکلات دهقانان نیستیم."

فابریکه ی بست بعد از سقوط حکومت نجیب الله در سال 1992 و آغاز درگیری های داخلی بسته شد. تا آن زمان، بیشتر پنبه توسط حکومت خریداری می شد. در جریان سالهای آشوب، فابریکه هایی که از پنبه در ساختن تکه استفاده می کردند، نیز مسدود گردیدند.

احمدالله احمدزی، رییس زراعت ولایت هلمند گفت که یافتن بازارهای جدید مشکل ثابت شده است.

او گفت: "ما با کمک کنندگان و سازمانهای خارجی درباره یافتن بازارهای بین المللی برای محصولات هلمند، بویژه پنبه صحبت کرده ایم. آنها وعده هایی داده اند اما تاکنون پیشرفتی صورت نگرفته است."

داود احمدی، سخنگوی والی هلمند نیز وجود خطر ناکامی پروژه پنبه را تایید می کند.

او گفت: "نگرانی وجود دارد که اگر دهقانان برای تولیدات خود بازار نداشته باشند و محصولات خود را فروش نتوانند، ممکن است دوباره در سالهای آینده به کشت تریاک روی آورند."

در عین حال، احمدی گفت که دفتر والی هیچ مسوولیتی نسبت به ناتوانی فابریکه پنبه پاکی در خرید کل محصولات ندارد.

به دلیل محدود بودن امکانات پروسس محلی، دهقانان محصولات باقی مانده را به واسطه های تجاری می فروشند.

عبدالرشید، مسوول بخش اقتصادی حکومت محلی، واسطه ها را متهم به پرداخت قیمت بسیار پایین نمود.

تاجران می گویند که به دلیل کمبود تقاضا برای پنبه در افغانستان و خارج، بخصوص پاکستان قیمت ها پایین می باشند.

احمد ناصری رییس انجمن تاجران ولایت هلمند گفت: "من خودم سال گذشته یک مقدار پنبه خریدم. دران وقت یک کیلو گرام در حدود 50 افغانی بود. اما من پنبه را فروخته نتوانستم- هنوز روی دستم مانده است. امسال بخاطر افزایش کشت پنبه، قیمت به نصف تقلیل یافته است. من نقص کلانی کردم."

او افزود که افراد زیاد دیگر نیز تجارب مشابهی را از سر گذرانده اند، و اکنون تمایلی به خرید پنبه نشان نمی دهند.

عبدالقادر ظاهر، رییس مبارزه با مواد مخدر هلمند هوشدار داد که تولید تریاک پس ازین بدون درنظر داشت وضعیت اقتصادی، غیر قانونی می باشد و تحمل نخواهد شد.

او گفت: "اگر برای پنبه ی دهقانان بازاری وجود نداشته باشد، به معنی آن نیست که آنها می توانند تریاک بکارند. برای همه ی محصولات زراعتی هلمند بازار وجود دارد و درینجا کاروبار خوب است. تنها پنبه با مشکل مواجه است، چون حکومت نمی تواند مثل سابق مقدار زیاد آن را بخرد."

غیر از ناامیدی در فروش پنبه، عامل دیگری که دهقانان را تشویق به روی آوردن مجدد به کشت تریاک می نماید، ممکن است افزایش قیمت آن درین اواخر باشد. طبق معلومات اداره مبارزه با جرایم و مواد مخدر ملل متحد، در ماه مارچ سال 2011، قیمت یک کیلو گرام تریاک خشک در محل تولید به 274 دالر بالغ می شد، درحالیکه این رقم سال گذشته فقط 98 دالر بود.

مطیع الله دهقان هلمندی که با آی دبلیو پی آر صحبت نمود، اظهار داشت که او امسال هر کیلو تریاک را به مبلغ 300 دالر امریکایی فروخته است.

او گفت که در سال 2010، عایدش مصارف جنراتوری را که برای بالا کردن آب زراعتی استفاده می کرد نیز پوره نکرد، ازینرو او امسال تریاک کشت نموده و ضررهایش را جبران کرده است.

مطیع الله گفت: "فکر کردم با کشت پنبه یا چیز دیگر ضرر می کردم. تصمیم گرفتم که تریاک کشت نماید، به این دلیل که اگر حاصل اش را جمع بتوانم فایده خواهم کرد، و اگر {پولیس مبارزه با مواد مخدر} کشت ام را خراب کرد بهرحال ضرر خواهم نمود. ازینرو تریاک کشت کرده و منفعت خوبی بدست آوردم- من تریاکم را به قمیت 300 دالر فی کیلو فروختم. اگر تا دوسال دیگر چیزی نکارم، بازهم عاید امسال بس ام خواهد کرد."

گل احمد احسان گزارشگریست در ولایت هلمند که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.

شرح عکس: کودکان در یک مزرعه ی تریاک در هلمند بازی می کنند. (عکس: رسانه های آیساف/ فلیکر)