دواهای تاریخ گذشته در هلمند

گزارشی از گل احمد احسان

گزارش شماره 412

22 اکتوبر 2011

مریض شدن در ولایت هلمند بسیار خطرناک است، زیرا ممکن است دارو نسبت به خود مرض خطرناکتر باشد. باشندگان می گویند خرید و فروش غیرقانونی دواها که اکثراً از سوی طبیبان نه چندان ماهر به مریضان داده می شود، خطر جدی در برابر حیات مردم می باشد.

دواهایی که مدت ها از تاریخ انقضای شان گذشته است، از پاکستان بطور قاچاق وارد شده و در بازار سیاه در هلمند و سایر بخش های افغانستان به فروش می رسد.

یک روز بهلول خان در دواخانه اش در لشکرگاه مصروف کار بود که مرد جوانی به سرعت وارد دکان شده و خواست تا با او رفته و مادرش را کمک کند.

وقتی به خانه رسیدند، دید که آن زن پس از گرفتن سیرومی که پسرش آورده است، بیهوش شده است. دواساز، پس ازانکه متوجه شده بود یک سال از تاریخ مصرف سیروم گذشته است، آن را متوقف کرده و خانم مریض را فوراً به شفاخانه انتقال داده بود.

او گفت: "کسانی که دواهای تاریخ تیر شده را می فروشند، قاتل اند. آنها نه از حکومت و نه از خدا می ترسند. آنها بالای زندگی مردم تجارت می کنند. من حتی اگر از گرسنگی بمیرم حاضر نیستم دواهای تاریخ تیر شده را بفروشم."

داکتر محمد اشرف نادری گفت که او بارها مریضانی را دیده است که پس از خوردن دواهای تاریخ گذشته به او مراجعه کرده اند.

او گفت: "ما بسیاری ازین افراد را تداوی می کنیم، اما برخی ها بخاطر خوردن اینگونه دواها می میرند یا آنکه دچار مشکلاتی می شوند که مجبورند برای تداوی به خارج کشور بروند."

او گفت که مردم معمولاً به خطا متخصصان طبی را که نسخه ی دوا را می نویسند مقصر می دانند، ولی نمی دانند دواهایی که می خرند خراب می باشند.

او گفت: "داکتر مریضی را تشخیص داده و دوای لازم را تجویز می کند، اما وقتی دواخانه دوای بی کیفیت یا کهنه را می فروشد، وضع مریض بدتر می شود و آنگاه مردم می گویند که داکتران چیزی نمی دانند."

احمد شاه، باشنده ولسوالی گرمسیر گفت که وضعیت در مناطق دورتر از شهرهای بزرگتر، بسیار خراب می باشد.

او گفت: "در قریه ها داکتر و دواخانه ای موجود نیست. دکانداران در پهلوی سایر اقلام، دوا نیز می فروشند. روستایی ها به آنان مراجعه کرده و تکالیف شان را می گویند، و دکانداران دوایی را که در اختیار دارند به آنان می دهند. آنها نسبت به آنچه بر مریض اتفاق می افتد، احساس مسوولیت نمی کنند."

او گفت که شیوه های تداوی رسمی نیز وضعیت خوبی ندارند و توضیح داد که "نرس هایی که کورس های دو یا سه ماهه را سپری کرده اند، در قریه ها معاینه خانه باز کرده و دوا تجویز می کنند. وقتی کسی می میرد، می گویند تقدیرش چنین بود، و اینکه وقت آن شخص پوره شده بود."

اکثر دواهای بی کیفیت و تاریخ گذشته، از ایران و پاکستان قاچاق می شوند و قاچاق بران ازین بابت سودهای کلانی بدست می آورند.

داکتر یار محمد ناصری معاون ریاست صحت عامه ی ولایت هلمند گفت: "این دواها  بی کیفیت اند.همچنان  تاریخ تیر شده نیز می باشند. درین مورد هیچ کاری از دست ما بر نمی آید."

داکتر عبیدالله، مسوول اجرای مقررات صحی در هلمند گفت که هیچ امکاناتی برای آزمایش دواها دران ولایت وجود ندارد.

او گفت: "ما تنها در کابل یک لابراتوار داریم که می تواند کیفیت دوا را تعیین کند. در ولایات دیگر چنین لابراتواری وجود ندارد. این یک مشکل کلان است."

او گفت که با توجه به آنکه ماموران گمرک امکانات لازم برای جلوگیری از ورود کالاهای بی کیفیت ندارند، لذا "تاجران هر روز ده ها تن دوای بی کیفیت را از ایران، پاکستان و سایر کشورها به داخل کشور می آورند و بالای مردم می فروشند. نمی دانم چی تعداد افراد ازین بابت جان شان را از دست می دهند، اما این مشکل در سراسر افغانستان وجود دارد."

داکتر داود زاده، گفت که مقامات هلمند توانسته است دو تن دوای تاریخ تیر شده را در سه ماه گذشته ضبط کرده و در حضور مردم بسوزانند.

این یک مشکل عام است- وزارت صحت افغانستان می گوید که آنها 330 تن دوای ضبط شده را در اوایل امسال از بین برده اند.

گل احمد احسان گزارشگریست در هلمند که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.

گزارشی از گل احمد احسان

گزارش شماره 412

22 اکتوبر 2011

مریض شدن در ولایت هلمند بسیار خطرناک است، زیرا ممکن است دارو نسبت به خود مرض خطرناکتر باشد. باشندگان می گویند خرید و فروش غیرقانونی دواها که اکثراً از سوی طبیبان نه چندان ماهر به مریضان داده می شود، خطر جدی در برابر حیات مردم می باشد.

دواهایی که مدت ها از تاریخ انقضای شان گذشته است، از پاکستان بطور قاچاق وارد شده و در بازار سیاه در هلمند و سایر بخش های افغانستان به فروش می رسد.

یک روز بهلول خان در دواخانه اش در لشکرگاه مصروف کار بود که مرد جوانی به سرعت وارد دکان شده و خواست تا با او رفته و مادرش را کمک کند.

وقتی به خانه رسیدند، دید که آن زن پس از گرفتن سیرومی که پسرش آورده است، بیهوش شده است. دواساز، پس ازانکه متوجه شده بود یک سال از تاریخ مصرف سیروم گذشته است، آن را متوقف کرده و خانم مریض را فوراً به شفاخانه انتقال داده بود.

او گفت: "کسانی که دواهای تاریخ تیر شده را می فروشند، قاتل اند. آنها نه از حکومت و نه از خدا می ترسند. آنها بالای زندگی مردم تجارت می کنند. من حتی اگر از گرسنگی بمیرم حاضر نیستم دواهای تاریخ تیر شده را بفروشم."

داکتر محمد اشرف نادری گفت که او بارها مریضانی را دیده است که پس از خوردن دواهای تاریخ گذشته به او مراجعه کرده اند.

او گفت: "ما بسیاری ازین افراد را تداوی می کنیم، اما برخی ها بخاطر خوردن اینگونه دواها می میرند یا آنکه دچار مشکلاتی می شوند که مجبورند برای تداوی به خارج کشور بروند."

او گفت که مردم معمولاً به خطا متخصصان طبی را که نسخه ی دوا را می نویسند مقصر می دانند، ولی نمی دانند دواهایی که می خرند خراب می باشند.

او گفت: "داکتر مریضی را تشخیص داده و دوای لازم را تجویز می کند، اما وقتی دواخانه دوای بی کیفیت یا کهنه را می فروشد، وضع مریض بدتر می شود و آنگاه مردم می گویند که داکتران چیزی نمی دانند."

احمد شاه، باشنده ولسوالی گرمسیر گفت که وضعیت در مناطق دورتر از شهرهای بزرگتر، بسیار خراب می باشد.

او گفت: "در قریه ها داکتر و دواخانه ای موجود نیست. دکانداران در پهلوی سایر اقلام، دوا نیز می فروشند. روستایی ها به آنان مراجعه کرده و تکالیف شان را می گویند، و دکانداران دوایی را که در اختیار دارند به آنان می دهند. آنها نسبت به آنچه بر مریض اتفاق می افتد، احساس مسوولیت نمی کنند."

او گفت که شیوه های تداوی رسمی نیز وضعیت خوبی ندارند و توضیح داد که "نرس هایی که کورس های دو یا سه ماهه را سپری کرده اند، در قریه ها معاینه خانه باز کرده و دوا تجویز می کنند. وقتی کسی می میرد، می گویند تقدیرش چنین بود، و اینکه وقت آن شخص پوره شده بود."

اکثر دواهای بی کیفیت و تاریخ گذشته، از ایران و پاکستان قاچاق می شوند و قاچاق بران ازین بابت سودهای کلانی بدست می آورند.

داکتر یار محمد ناصری معاون ریاست صحت عامه ی ولایت هلمند گفت: "این دواها  بی کیفیت اند.همچنان  تاریخ تیر شده نیز می باشند. درین مورد هیچ کاری از دست ما بر نمی آید."

داکتر عبیدالله، مسوول اجرای مقررات صحی در هلمند گفت که هیچ امکاناتی برای آزمایش دواها دران ولایت وجود ندارد.

او گفت: "ما تنها در کابل یک لابراتوار داریم که می تواند کیفیت دوا را تعیین کند. در ولایات دیگر چنین لابراتواری وجود ندارد. این یک مشکل کلان است."

او گفت که با توجه به آنکه ماموران گمرک امکانات لازم برای جلوگیری از ورود کالاهای بی کیفیت ندارند، لذا "تاجران هر روز ده ها تن دوای بی کیفیت را از ایران، پاکستان و سایر کشورها به داخل کشور می آورند و بالای مردم می فروشند. نمی دانم چی تعداد افراد ازین بابت جان شان را از دست می دهند، اما این مشکل در سراسر افغانستان وجود دارد."

داکتر داود زاده، گفت که مقامات هلمند توانسته است دو تن دوای تاریخ تیر شده را در سه ماه گذشته ضبط کرده و در حضور مردم بسوزانند.

این یک مشکل عام است- وزارت صحت افغانستان می گوید که آنها 330 تن دوای ضبط شده را در اوایل امسال از بین برده اند.

گل احمد احسان گزارشگریست در هلمند که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.