افغانستان: طالبان میلیون‌ها افغانی از پول صرفیه برق به دست می‌آورند

یک تحقیق آی دبلیو پی آر نشان داده که طالبان در دوسال گذشته در حدود 1.5 میلیون دالر امریکایی را از جمع‌آوری پول صرفیه برق مردم در برخی از نقاط تحت کنترول شان در کندز، به دست آورده‌اند.

شورشیان در پی یک حمله در سال 2015، تعدادی از ولسوالی‌های این ولایت شمالی از جمله چهاردره، عسقلان، گورتیپه، ملرغی، حضرت سلطان و بزقندهاری را زیر تسلط خود |آوردند. نمایندگان شرکت برق برشنا نمی‌توانند به این نقاط بروند و میترها را بخوانند. در عوض، مقام های طالبان «بل» برق صادر می‌کنند و مردم هم راهی جز پرداخت آن ندارند.

حمیدالله رئیس برق کندز، می گوید که طالبان از سال 2015 به این سو، نزدیک به یک و نیم میلیون دالر از پول صرفیه برق در آن ولسوالی ها به دست آورده اند. وی افزود که طالبان به 14000 میتر دسترسی دارند.

اما نظر به تحقیق آی دبلیو پی آر، به نظر می رسد که طالبان در واقع به 27000 میتر برق در مناطق تحت اداره شان دسترسی دارند.

حکومت در دوراهی مانده است‌؛ اگر برق این روستاها را قطع کند، این کار ممکن است خشم باشندگان را برانگیزد و به دلیل عدم دریافت خدمات، مردم محل را بیشتر از پیش از حکومت دلسرد بسازد. و اگر هیچ اقدامی نکند، طالبان به بهره برداری از این منبع بزرگ عایداتی ادامه خواهند داد.

افغانستان مقدار زیاد برق مورد نیازش را از کشورهای آسیایی همجوارش وارد می‌کند. سال گذشته بیشتر از 1.3 بیلیون کیلوات برق با سه لین از طریق ولایت کندز از تاجکستان وارد افغانستان شد.  

ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان، تایید می کند که آنان از صرفیه برق پول به دست می‌آورند، اما می گوید که این پول ها برای خرید سلاح یا دیگر مقاصد نظامی به مصرف نمی رسد.

طالبان اخیراً با فروش تریاک و همچنان استخراج غیرقانونی معادن و اخذ مالیات پول زیادی به دست آورده‌اند. نگرانی‌هایی وجود دارد که مبادا این تنوع در سیستم درآمد طالبان، چرخ قدرت را بیشتر به نفع آنان بچرخاند تا حکومت وحدت ملی؛ با توجه به تسلط طالبان بر بسیاری از نقاط دوردست کشور.

با آنکه طالبان توانایی قطع لین های برق را ندارند، مردم محل می گویند که آنان از پی‌آمدهای نپرداختن بل برق شان می ترسند. ترفندی که شورشیان در برابر آنانی که بل برق شان را نمی پردازند، به کار می برند، این است که یکی از اعضای خانواده را گروگان می گیرند تا این که تمام پول پرداخته شود.

در یک دوره دوماهه، آی دبلیو پی آر با استفاده از دیتابیسی از ریاست احیا و انکشاف دهات، فهرستی از مالکین 27000 میتر برق راجستر شده در 26 روستای تحت اداره طالبان، را تهیه کرده است. این دیتابیس در اوایل 2015 میلادی پس از یک سروی خانه به خانه خانواده ها در کندز ساخته شده بود. پس از آن این سروی به عنوان یک طرح اولیه برای راه اندازی پروژه های دولتی و بین المللی در این ولایت به کار رفت.

علاوه بر این، خبرنگار آی دبلیو پی آر با 20 مرد و چهار تن از بزرگان محل در دوازده روستای این ولایت مصاحبه‌هایی انجام داده و دریافته که خانواده ها در هر دو ماه، معادل 7 تا 42 دالر برق مصرف می‌کنند.   

نعمت الله باشنده روستای قصاب در ولسوالی چهاردره ولایت کندز، توضیح داد که طالبان چگونه پول برق را از باشندگان محل جمع آوری می کنند. او می گوید که نمایندگان هردوماه بعد برای خواندن میترهای برق خانواده ها به روستا می آیند و بل‌هایی را با مهر و تاپه امارت اسلامی طالبان به آنان تحویل می دهند. روز بعد، گروه دوم می آید و این بل ها را دوباره جمع آوری می کند. علاوه بر این، نعمت الله می گوید که در قسمت استفاده از برق نیز محدودیت های بیشتری بالای آنان وضع شده است.

او می گوید: «طالبان به مردم اجازه دیدن تلویزیون در خانه های شان را نمی دهند.»

عزت الله باشنده دیگر چهاردره، نیز می گوید که طالبان به آنها گفته که دیدن تلویزیون یک عمل غیر اخلاقی است.

وی که 25 سال دارد، به آی دبلیو پی آر گفت، «طالبان به ما هشدار داده است که هرکس تلویزیون ببیند جریمه نقدی شده، تلویزیون شان شکسته و برق آنها نیز قطع می‌گردد.»

آی دبلیو پی آر نسخه هایی از اسناد چاپ شده از سوی طالبان برای جمع آوری پول صرفیه برق، را با خود دارد.

رضا حیدری یکی از مشاورین ارشد وزیر انرژی و آب، با تایید مشکلات جاری در کندز، خاطرنشان کرد که طالبان در قسمت هایی از ولایات هرات، کندهار، فاریاب و بغلان نیز از مردم پول صرفیه برق می‌گیرند. وی گفت که حکومت تلاش می کند تا خدمات دولتی را خصوصی بسازد. وی افزود، «در حال حاضر برق کندز از طریق شرکت دولتی برشنا تامین می شود، اما حکومت حد اکثر تلاشش را به خرچ می‌دهد تا این خدمات از طریق شرکت های خصوصی به مردم ارایه شود.»

حمیدالله از کندز، می‌گوید که مقام‌های محلی حد اکثر تلاش شان را کردند تا مشکلات را حل کنند، اما خاطرنشان کرد که از دست رفتن عایدات برق مشکل بزرگی است. وی می‌گوید که از سال 2015 به این‌سو ریاست آنها ده ها بار با وساطت بزرگان محل با نمایندگان طالبان گفتگو کرده است تا آنان را از جمع آوری پول صرفیه برق باز دارد. اما این وساطت و تلاش‌ها بی نتیجه بوده است. حمیدالله افزود، «حکومت خاموش است، چون توانایی رویارویی با طالبان را ندارد.»