افغانها نسبت به کنفرانس بن دلگرم نیستند

گزارشی از خان محمد دانشجو

گزارش شماره 417

15 دسامبر 2011

کنفرانس بن دوم واکنش های متفاوت افغانها را در پی داشته است. برخی ناظران با اشاره به این کنفرانس می گویند افغانستان راه درازی را پیموده است و دیگران آن را گردهمایی نمادین و کم ارزش می دانند.

در این کنفرانس که بتاریخ 5 دسامبر برگزار شده بود، نمایندگان بیش از 100 کشور و سازمان های بین المللی اشتراک ورزیده بودند. آنان اعلامیه ی 33 ماده ای را تصویب کردند که دران به حمایت بین المللی از افغانستان پس از خروج عساکر خارجی در سال 2014 تاکید صورت گرفته است.

اشتراک کنندگان وعده سپردند که افغانستان را تا سال 2024 کمک کنند، و در عین حال بر شرایط قبلی شان از جمله مبارزه علیه فساد و قاچاق مواد مخدر و ایجاد حکومت داری خوب تاکید نمودند.

ده سال قبل، اولین کنفرانس بن پس از سقوط حکومت طالبان در سال 2001 در همین ماه برگزار شده بود که دران حامد کرزی بعنوان رییس اداره موقت تعیین گردید و میکانیزم هایی برای برگزاری انتخابات و ایجاد قانون اساسی جدید ایجاد شد.

شکریه بارکزی، عضو پارلمان ازین کنفرانس تمجید نموده اظهار داشت که مقامات بلند پایه ی اشتراک کننده به حکومت افغانستان اعتبار قایل شدند.

او افزود که دادن اطمینان در مورد حمایت جامعه ی جهانی از افغانستان تا سال 2024 یک دستاورد عمده بود، اما در یک دهه ی پیشرو، افغانستان باید به تدریج به خودکفایی دست یابد.

فاروق بشر، تحلیلگر سیاسی گفت ازانجایی که ریاست کنفرانس اول بن در ده سال قبل بعهده ی سازمان ملل بود، ریاست کنفرانس بن دوم از سوی حکومت افغانستان یک امر مهم بود.

بشر ازینکه در کنفرانس اخیر بر کمک اقتصادی طولانی مدت و حمایت از روند همه جانبه صلح تاکید صورت گرفته است، استقبال نمود.

او همچنان یاد آور شد که درین کنفرانس نشان داده شد که افغانستان هنوز در محراق توجه جامعه  بین المللی قرار دارد.

او گفت: "افغانستان هنوز فرصت دارد تا از توجه جهان برای بهبود اوضاع داخلی و افزایش اعتبار کشور در سطح جهانی بهره ببرد."

اما، دیگران هشدار دادند این کنفرانس نیز ممکن است با سرنوشت کنفرانس های قبلی که دران ها وعده های زیاد داده می شد ولی عمل کافی صورت نمی گرفت، دچار شود.

به گفته آنان کنفرانس بن دوم با کمبودهای زیادی مواجه بوده است.

سید فاضل سانچارکی، سخنگوی اپوزیسیون موسوم به ائتلاف تغییر و امید گفت: "کنفرانس بن دوم شبیه مهمانی مجللی بود که دران کشورها جمع شده و در محافل ویژه سخنرانی کردند. تنها نتیجه ی آن تایید حکومت کرزی بود."

سانچارکی گفت که توجه چندانی به مساله فساد نشده است. علیرغم سرازیر شدن میلیاردها دالر کمک، افغانستان در وضعیت بد اقتصادی باقی مانده است.

او گفت: "باید اول مسایل صلح و امنیت بحث می شد، زیرا بعضى  بخش های کشور هنوز در کنترل طالبان قرار دارد و برنامه های انکشافی درانجا قابل اجرا نمی باشد."

پیش از کنفرانس، نگرانی هایی در مورد عدم موفقیت در شامل ساختن گروه های شورشی وجود داشت و عده ای می گفتند که دعوت طالبان به پیشبرد پروسه صلح کمک می کند.

ملا عبدالسلام ضعیف و عبدالوکیل متوکل، دو تن از مقامات قبلی طالبان که تحت حفاظت حکومت افغانستان بسر می برند، درین کنفرانس شرکت کردند.

اما برای مصالحه با طالبان هیچ راهکار جدیدی ارایه نشد. در کنفرانس بر موضع رسمی افغانستان در مورد اشتراک طالبان در صورت قبول قانون اساسی کنونی، تاکید شد.

عدم اشتراک جنبش طالبان باعث خشنودی برخی گروه های جامعه ی مدنی گردید. این گروه ها بتاریخ 10 دسامبر در کابل تظاهرات نموده و تاکید داشتند که اعضای گروه های مسلحی که حقوق بشر را نقض کرده اند باید محاکمه شوند و نباید به آنها مصوونیت داده شود.

یونس اختری، فعال حقوق بشر و عدالت انتقالی به آی دبلیو پی آر گفت که او و سایر تظاهر کنندگان خواستار محاکمه ی همه ی متهمان جرمی می باشند- چی این افراد در داخل حکومت یا بیرون از آن باشند.

پاکستان در اعتراض به حمله ی هوایی ناتو که منجر به کشته شدن 24 عسکر پاکستانی بتاریخ 25 نوامبر گردید، درین کنفرانس اشتراک نکردند.

بسیاری افغانها پاکستان را متهم به حمایت از شورشیان می کنند و برخی ناظران می گویند که حضور این همسایه کلیدی افغانستان دران کنفرانس مهم بود.

اما کرزی عدم اشتراک پاکستان را جدی نگرفت و به گزارشگران گفت که افغانستان "چیزی را از دست نداده است".

آقای بشر نیز این ادعا را که حضور پاکستان می توانست اثرات مثبت داشته باشد، رد کرد.

او گفت: "آیا پاکستان گاهی تعهداتش را براورده کرده است؟ پاکستان حتی توافقنامه های رسمی را که با حکومت افغانستان امضا نموده، نیز نقض کرده است. لذا اشتراک یا عدم اشتراک آن اثری بر این روند نخواهد داشت."

آی دبلیو پی آر در مصاحبه با مردم عادی متوجه شد که کسی نسبت به برگزاری چنین کنفرانس های بین المللی خوشبین نمی باشند و می گویند که علیرغم کنفرانس های مختلف ویرانی ها و عواقب چند دهه جنگ هنوز پابرجاست.

شبنم، محصل پوهنتون کابل گفت: "حال وقت گپ زدن نیست، بلکه زمان عمل است. کنفرانس های زیادی برگزار شده ولی مردم به آنها باور ندارند، زیرا در عمل چیزی بدست نیامده است."

مانند بسیاری افغانها، او نیز پاکستان را مشکل اصلی می داند.

او گفت: "اگر جامعه ی بین المللی تروریزم را از کشورهای همسایه ما ریشه کن نکنند، و اگر مثل سابق طالبان در افغانستان و تروریستان در پاکستان حضور داشته باشند، نه افغانستان و نه جهان مصوون خواهد ماند و هیچ یکی از برنامه های انکشافی بحث شده در کنفرانس بن به اجرا در نخواهد آمد."

بشیر احمد که 30 سال سن دارد و باشنده خیرخانه ی کابل می باشد، نیز بر مبارزه علیه شورشیان بعنوان امر کلیدی انگشت گذاشت.

او با اشاره به پاکستان گفت: "ما پول نمی خواهیم، و ما کمک نمی خواهیم. اگر جامعه ی بین المللی واقعاً به مردم افغانستان همدردی دارد، ما می خواهیم که لانه ی فساد و ناامنی را خراب کنند- و روشن است که این لانه ها در کجا واقع می باشند."

در ارتباط به گفتگوهای بن، او گفت: "ما هر سال در مورد کنفرانس می شنویم، اما اثرات آنها را در زندگی خود نمی بینیم."

خان محمد دانشجو، گزارشگریست در افغانستان که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.