افغان ها، پاکستان را متهم به ایجاد موانع تجارتی می کنند

گزارشی از خان محمد دانشجو

گزارش شماره 415

23 نوامبر 2011

تاجران افغان می گویند که علیرغم امضای قرارداد جدید برای تسهیل تجارت و ترانزیت از خاک پاکستان، محموله های تجاری افغانها در خاک پاکستان متوقف می باشد.

افغانستان و پاکستان در ماه اکتوبر 2010، توافقنامه جدیدی در زمینه ترانزیت امضا نمودند، اما این توافقنامه بخاطر عدم توافق بر سر تضمین های بانکی کالاهای افغانی،  تابستان سال 2011 به اجرا در نیامده بود. این مساله زمانی حل شد که ایالات متحده امریکا مبلغ 5 میلیون دالر را به این منظور در اختیار کابل قرار داد.

با آنکه در قرارداد مذکور انتقال آزادانه ی کالاهای ترانزیتی افغانستان پیشبینی شده است، صادر کنندگان  می گویند که مقامات پاکستان هنوز مانع حرکت لاری های ترانزیتی افغانستان می شوند و صدها لاری در شهر پشاور متوقف می باشند.

فعلاً، لاری های افغان به مقصد بازار هند باید در پشاور توقف کرده و بار خود را به لاری های پاکستانی تحویل دهند تا ازانجا به بعد این کالاها را انتقال دهند. تاجران و مقامات افغان ترجیح می دهند با لاری های خودشان از خاک پاکستان به مرز هند عبور کنند.

افغانستان بعنوان کشور محاط به خشکه، از نظر تجارتی بیش از حد به کشورهای همسایه وابسته می باشد، و دسترسی پاکستان به بحر نقش ویژه ای به آن کشور داده است. اما این روابط با مشکلاتی مواجه است و مقامات افغان، اسلام آباد را به حمایت از شورشیان طالب متهم می کنند.

عده ای ناظران به این باورند که پاکستان عمداً از تجارت بعنوان ابزار فشار استفاده می کند. محمد قربان حقجو، رییس عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان گفت که این وضع از گذشته ها تاکنون ادامه داشته است.

او گفت: "پاکستان از توافقات ترانزیتی بعنوان وسیله فشار بالای افغانستان استفاده می کند، ازینرو ما باور نداریم که حتی پس از پرداخت ضمانت های بانکی نیز مشکل حل گردد."

منبعی در سفارت پاکستان مقیم کابل که نخواست نامش گرفته شود، به آی دبلیو پی آر اظهار داشت که این تضمین ها برای کسب اطمینان از انتقال اموال تاجران افغان از خاک پاکستان و عدم فروش این اموال در داخل آن کشور نیاز می باشد.

این منبع افزود که آصف علی زرداری، رییس جمهور پاکستان برای افغانها سه ماه مهلت ویژه داده بود تا بدون پرداخت تضمین از خاک پاکستان اموال خود را عبور دهند و صدراعظم گیلانی مهلت را به شش ماه تمدید نموده بود.

اما خان جان الکوزی، معاون تجارتی اتاق تجارت و صنایع افغانستان گفت که در عمل، این حق صرفاً به 40 لاری داده شده بود ولی 300 لاری دیگر هنوز در پشاور متوقف می باشد.

الکوزی گفت که کالاهای وارداتی افغانستان در بندر کراچی نیز ماه ها متوقف مانده است.

"در نتیجه ی موانعی که حکومت پاکستان خلق کرده است، 4000 الی 4500 لاری مال وارداتی فعلاً در کراچی متوقف می باشند. پاکستان به تاجران اجازه نمی دهد که این کالاها را به افغانستان وارد کنند. و حکومت پاکستان از مبلغ 3000 تا 10000 دالر امریکایی بالای هر کانتینر مالیات و تعرفه ی اضافی وضع کرده اند."

انور الحق احدی، وزیر تجارت افغانستان در کنفرانس خبری در کابل گفت که "اگر اقلام اساسی از خاک پاکستان آورده نشود، قیمت ها افزایش خواهد یافت و مردم با چالش های زیاد مواجه خواهند شد."

مرزا محمد باشنده ی کابل گفت که همین اکنون شرایط دشواری جریان دارد. او گفت: "وقتی به دکان می روم تا چیزی بخرم، می بینم که قیمت ها نسبت به روز قبل افزایش یافته است. دکانداران می گویند که کالاهای شان از پاکستان نیامده است."

افغانها وقتی می بینند تاجران پاکستانی در خاک افغانستان به مراتب آزادانه تر عمل می کنند، بیشتر از پیش احساس می کنند که به حق شان بی انصافی شده است.

عده ای خواستار اقدام جدی علیه اسلام آباد اند، در حالیکه دیگران می گویند راه حل در کاهش وابستگی به پاکستان از طریق افزایش تجارت از مسیر ایران یا از خاک همسایه های شمالی افغانستان می باشد.

خان محمد دانشجو گزارشگریست در کابل که از سوی آی دبلیو پی آر تربیت شده است.