خطر استفاده از بس در افغانستان

نرخ تلفات در امتداد شاهراه کابل هرات زنگ هشدار را برای بزرگترین شرکت مسافربری به صدا در آورده است.

خطر استفاده از بس در افغانستان

نرخ تلفات در امتداد شاهراه کابل هرات زنگ هشدار را برای بزرگترین شرکت مسافربری به صدا در آورده است.

Traffic moves through the old city in Kabul, Afghanistan.
Traffic moves through the old city in Kabul, Afghanistan. © Daniel Berehulak/Getty Images

یک شرکت مسافربری که در مسیر 1400 کیلومتری شاهراه کابل-هرات فعالیت دارد بعد از وقوع چندین تصادف وحشت‌ناک که منجر به کشته شدن ده‌ها نفر شده، تعهد کرده است تا اقدامات امنیتی تازه‌ای را اجرا کند.

ارایه ارقام دقیق درمورد حوادث ترافیکی و تلفات ناشی از آن بخاطر مشکلات جمع‌آوری و دسترسی به اطلاعات در افغانستان آسان نیست.

اما اطلاعاتی را که آی دبلیو پی آر درمورد حوادثی که در مسیری که به "شاهراه مرگ" شهرت یافته جمع آوری کرده است حاکی از نرخ هشدار دهنده‌ی تلفات است.

آی دبلیو پی آر ارقام مربوط به مشهورترین شرکت رسمی مسافربری موسوم به احمدشاه بابا ابدالی را گردآوری کرده است.

حکمت الله قوانچ، سخنگوی وزارت ترانسپورت و هوانوردی ملکی به آی دبلیو پی آر گفت که احمد شاه بابا ابدالی در رتبه بندی سال 2017 یکی از عمده‌ترین شرکت‌های ترانسپورتی کشور بوده است.

برخی حوادث چشمگیر در ارتباط به وسایط شرکت احمد شاه بابا ابدالی در رسانه‌های افغانستان بطور گسترده انعکاس یافته است، از جمله تصادفی که دوسال قبل منجر به کشته شدن 73 نفر شد.

در ماه می 2016، در ولسوالی مقر ولایت غزنی، دو بس مسافربری احمد شاه بابا ابدالی با یک تانکر پر از مواد سوخت اصابت کردند. بیشتر قربانیان در آتش سوزی شدید ناشی از این تصادف جان دادند.

آی دبلیو پی آر از نهادهای مختلف ارقام گوناگون به ارتباط تصادف بس‌های احمد شاه بابا ابدالی در جریان سه سال گذشته و در این مسیر مشخص دریافت کرده است.

ریاست ترافیک وزارت داخله گزارش داد که این شرکت تاکنون 37 حادثه را شاهد بوده است. عبدالحکیم بختیار، مدیر بخش رسیدگی به حوادث ترافیکی به آی دبلیو پی آر گفت که بر اساس اطلاعاتی که بدست آنان رسیده تاکنون 70 تن در این حوادث کشته شده‌اند؛ ولی ممکن است نرخ تلفات به مراتب بیشتر از این باشد.

جان آغا، رئیس پولیس تحقیقات حوادث ترافیکی غزنی گفت که بس‌های مسافربری احمد شاه بابا ابدالی در سه سال گذشته تنها در امتداد شاهراهی که از خاک غزنی عبور می‌کند شاهد حداقل 40 حادثه بوده است. او افزود که 170 تن در این حوادث کشته شده‌اند.

نقیب الله امینی، سخنگوی ولایت میدان ورک گفت که در همان مدت، در فاصله‌ای که شاهراه مذکور از خاک ولایت وردک عبور می‌کند تعداد 23 نفر در 12 حادثه مربوط به بس‌های شرکت احمد شاه بابا ابدالی کشته شده‌اند.

آی دبلیو پی آر تنها 22 حادثه ترافیکی مربوط به وسایط احمد شاه بابا ابدالی که در سه سال گذشته در شاهراه کابل-هرات اتفاق افتاده را مطالعه کرده است. براساس اظهارات افرادی که در این حوادث زخمی شده‌اند و اقارب کشته شدگان، آی دبلیو پی آر تعداد به این نتیجه رسید که ممکن است 350 تن در این حوادث کشته شده باشند.

ارقامی که شرکت احمد شاه بابا ابدالی ارایه کرد از این تخمین‌ها خیلی تفاوت داشت.

احمدالله، کارمند شرکت احمد شاه بابا ابدالی در کابل گفت که وسایط آن شرکت در سه سال گذشته تنها در شش حادثه دخیل بوده که منجر به قتل تنها 3 فرد ملکی شده است.

او افزود که رانندگان آنان متعهد به رانندگی به سرعت معقول بوده و آنان اطمینان دارند که رانندگان به تعهد خود پایبنداند.

مسیر مرگ

شاهراهی که قندهار، کابل و هرات را به هم وصل می‌کند زمانی بعنوان دستآورد مهم حکومت افغانستان در عرصه‌ی بازسازی تمجید می‌گردید. در سال‌های اخیر، شرایط به دلیل کمبود کار حفظ و مراقبت و تداوم حملات شورشیان وضعیت بدتر شده است.

نظارت چندانی نیز وجود ندارد. غلام نبی فرخی سرپرسی ریاست ترافیک هرات گفت که سرعت زیاد علت اصلی حوادث ترافیکی در مسیر کابل-هرات است، اما مقامات در این مورد کاری نکرده‌اند.

او گفت: "پولیس ترافیک شاهراه کابل-هرات هیچ قاعده‌ای برای کنترل وسایط ندارد."

آی دبلیو پی آر با یک راننده اسبق احمد شاه بابا ابدالی که در فاصله‌ی سالهای 2014 الی 2016 در شاهراه کابل-هرات رانندگی کرده است، صحبت نمود.

محمد عمر 30 ساله باشنده‌ی قریه چمبران ولسوالی مقر ولایت غزنی گفت که کارمندان دیگر به او گفته بودند که در این مسیر باید از بس‌های شرکت‌های رقیب پیشی بگیرم. او افزود هر راننده‌ای که مسیرش را زودتر طی می‌کرد از سوی همکارانش تقدیر ویژه می‌شد.

دیگران ادعا کرده‌اند که رانندگان مواد مخدر از جمله چرس مصرف می‌کنند.

عبدالله یکی از باشندگان خواجه قلعه‌ی هرات هر 15 روز یک بار برای انتقال تایر به قندهار سفر می‌کند. این مرد 38 ساله از حادثه‌ای که در اوایل ماه فبروی امسال اتفاق افتاد یاد کرد که او نیز سوار یک بس شرکت احمد شاه بابا ابدالی بود.

زمانی که راننده بس را در منطقه‌ی چک آب ولایت فراه متوقف کرد تا مردم در کنار جاده نماز بخوانند، عبدالله دیده بود که راننده در کف دست اش چرس را می مالیده است.

او گفت: "بعد من دیدم که راننده چرس را کشید." او افزود که راننده برایش گفته بود که بخاطر آنکه در وقت رانندگی خواب نرود، چرس می‌کشد.

مسافران دیگری که بطور منظم در این مسیر رفت و آمد دارند گفتند که آنان شاهد چندین حادثه‌ی وسایط شرکت احمد شاه بابا ابدالی بوده‌اند.

نصیر احمد باشنده میدان شهر، مرکز ولایت میدان وردک راننده تانکر است و از نیمروز به هرات و کابل در مدت 20 سال گذشته تیل انتقال داده است.

این مردم 45 ساله به آی دبلیو پی آر گفت که حوادث ترافیکی متعددی را در این شاهراه بیاد می‌آورد ولی یکی از این حوادث که هرگز از ذهنش دور نمی‌شود در ماه اکتوبر سال 2017 اتفاق افتاد و در آن 10 نفر به شمول کودکان و زنان کشته شدند.

احمد از منطقه‌ی قلعه‌ی حیدر خان در غرب کابل حوالی ساعت 3 صبح عبور می‌کرد که این حادثه را دید.

احمد گفت: "دو بس احمد شاه بابا ابدالی به سمت کابل در حرکت بودند و دو بس دیگر که یکی از آنها نیز مربوط به احمد شاه بابا ابدالی بود و دیگرش مربوط به شرکت ترانسپورتی وردک بابا بود به سمت قندهار در حرکت بودند و باهم تصادف کردند."

مرد دیگری بنام ناصر گفت که در هرات برای دو سال گذشته راننده‌ی امبولانس بوده است. این مرد 30 ساله از حادثه‌ای درماه جولای 2016 یاد کرد که در مسیر کابل هرات توسط بس احمد شاه بابا ابدالی اتفاق افتاده بود.

او گفت: "من جسد 15 مسافر این حادثه را در مرده خانه‌ی شفاخانه محلی دیدم و جسد راننده به دو قسمت پاره شده بود."

ناصر همچنان گفت که او در انتقال جسد 28 مسافر بس احمد شاه بابا ابدالی که با یک لاری پر از سمنت در منطقه توت ولایت فراه در 18 دسامبر 2016 کمک کرده بود.

بعد از آن حادثه، شورای ولایتی هرات تمام خدمات شرکت احمد شاه بابا ابدالی را متوقف کرد تا بالاخره آغا جان، نماینده محلی شرکت وعده سپرد شرایطی را بر حرکت بس‌ها اعمال نماید که باعث کاهش تلفات در آینده شود.

کامران علیزایی، رئیس شورای ولایتی هرات به آی دبلیو پی آر گفت او شرایطی را بالای شرکت احمد شاه بابا ابدالی اعمال کرده است از جمله این که در هر واسطه دو نفر راننده توظیف شوند، رانندگان معتاد برکنار گردند و سرعت کاهش یابد.

نورالله، معاون شرکت تایید کرد که رانندگان آنان در گذشته سریع رانندگی می‌کردند، اما افزود علت این کار ترس از حملات در مسیر شاهراه کابل- هرات بود.

نورالله به آی دبلیو پی آر گفت راهگیران و دزدان در مسیر راه کمین می‌کنند و رانندگان بخاطر مصئون نگه داشتن مسافران از شر دزدها و راهگیران سرعت می‌گرفتند.

نور الله گفت: "ما در گذشته تصادف‌های زیاد داشتیم، اما اکنون رانندگان ما تحت کنترل می‌باشند."

نورالله درمورد ادعای استفاده‌ی رانندگان از مواد مخدر گفت که این ادعا درست نیست. او افزود که کارکنان شرکت از سوی داکتران و پولیس ترافیک قندهار معاینه شده‌اند.

"شرکت ابدالی تعداد 250 بس مسافربری دارد و هر بس مبلغ 60،000 دالر امریکایی قیمت دارد. اگر ما معتادان مواد مخدر را به رانندگی استخدام می‌کردیم واضح است که به زودی ورشکست می‌شدیم."

Frontline Updates
Support local journalists