اقدام علیهِ راننده‌گیِ پرخطر

به منظور بهبود وضعیت ناگوار جاده‌های پرخطر، اقداماتی روی دست گرفته شده است.

اقدام علیهِ راننده‌گیِ پرخطر

به منظور بهبود وضعیت ناگوار جاده‌های پرخطر، اقداماتی روی دست گرفته شده است.

Road conditions in Afghanistan are often dire and many drivers are unlicensed. (Photo: Paula Bronstein/Getty Images)
Road conditions in Afghanistan are often dire and many drivers are unlicensed. (Photo: Paula Bronstein/Getty Images)

مقام‌ها در ولایت زابل می‌گویند که سخت‌گیری بالای راننده‌گی پرخطر و غیرمحتاطانه در این ولایت جنوبی نتایج مثبتی در قبال داشته و شمار حادثات  گزارش‌ شده یک‌ سوم حصه کاهش یافته‌است.

به منظور بهبود مصوونیت و بالا بردن آگاهی مردم  در مورد قوانین ترافیکی، یک کورس آموزشی دوهفته‌ای به طور رایگان برگزار شده است.

این در حالی است که سیستم توزیع جواز راننده‌گی در سراسر افغانستان بی‌نظم بوده و جاده‌ها نیز پرخطر اند. فساد گسترده در ادارات ترافیک باعث می‌شود که داوطلبان با رشوت‌ دادن به مسوولین به آسانی جواز رانندگی به دست بیاورند. بسیاری از راننده‌ها آزمون راننده‌گی را سپری نکرده اند. عبدالاحمد، رییس ترافیک زابل به آی دبلیو پی آر گفت که حالت ناگوار جاده‌ها و تهدید شورشیان وضعیت را بدتر ساخته است. ‌‌‌

او می‌گوید: «در ساحات بسیار خطرناک که خطر حمله شورشیان وجود دارد، راننده‌ها اغلب سریع راننده‌گی می‌کنند. آنان با سرعت از ساحه عبور می‌کنند و سرانجام به دلیل وضعیت بد جاده‌ها حادثه می‌کنند و موترهای شان واژگون می‌شود. وسایط مثل تکسی‌ها و بس‌های شهری که مسافران زیادی را از یک ولایت به ولایت دیگر انتقال می‌دهند اغلب با این مشکل دچار اند. آنها بیشترین تلفات را دارند.»

زابل با جمعیت نزدیک به 300000 نفر، از سمت شمال با کابل و در سمت جنوب‌غرب از طریق شاهراه 1- که بنام سرک حلقوی افغانستان نیز یاد می‌شود- با کندهار وصل است.

عبدالاحد می گوید که در دوسال گذشته، ریاست آنها تلاش کرده میزان حادثات را در تمام جاده‌های این ولایت کاهش دهد.

وی افزود به مسوولین هدایت داده شده است که در جریان ایست‌های ترافیکی از راننده‌گان جواز راننده‌گی تقاضا کرده و راننده‌های بدون جواز را جریمه کنند. او می‌گوید که در حال حاضر بیش‌تر از 3000 نفر در این ولایت برای فراگیری کورس رایگان رانندگی آمده اند. اما این رقم در سال 2016 به 1903 راننده و در 2017 به 1422 نفر می‌رسید.

وی گفت : «هرفرد بالای هژده‌سال می‌تواند در این کورس اشتراک کند و در صورت موفقیت در آزمون، جواز راننده‌گی بگیرد.» وی افزود که شمار زیادی از راننده‌گان در زابل جواز راننده‌گی ندارند.

احمد با بررسی آمار تصادف‌ها در زابل، گفت که در مجموع تصادف‌هایی که بین مارچ 2016 تا 2017 رخ داده، 28 تن کشته و 67 تن دیگر مجروح شده اند.

اما واقعاتی که در مدت‌زمان مشابه بین مارچ 2017 تا مارچ 2018 به وقوع پیوسته، کاهش قابل ملاحظه‌یی را نشان می‌دهد. در این دوره‌ی زمانی، مجموعاً 29 حادثه رخ داده که 18 کشته و 55 زخمی برجای گذاشته است.

عبدالاحمد  تاکید می‌کندکه این آمار به شمول کاهش ظاهری میزان تصادفات نمی‌تواند کاملاً دقیق باشد، چرا که شماری از واقعات گزارش نشده اند.

سید عباس هاشمی، رییس شفاخانه‌ی دولتی زابل نیز تاکید دارد که آمار داده شده دقیق نیست، به خاطری که شمار زیادی از واقعات ثبت نشده‌اند. او می‌گوید که سال گذشته پرسونل وی 319 تن را که در حادثات ترافیکی زخم برداشته بودند معالجه کرده و در سال پیشتر آن این رقم به 348 تن می‌رسید.

او می‌گوید: «بسیاری از حادثات ترافیکی گزارش نشده اند و حتا امکان دارد قربانیان به بیمارستان منتقل نشده باشند.»

مشکل دیگر، فساد است. عبدالمالک مامور ترافیک در قلات، به آی دبلیو پی آر گفت که وی باور دارد در میان راننده‌گان متهم به بی‌پروایی، شمار زیادی از مسوولین حکومتی وجود دارد. وی ادعا می کند که او و همکارانش توانایی برخورد با این گونه قضایا را ندارند.

او می‌گوید: «بیش‌تر اوقات قوانین ترافیکی از سوی موترهای دولتی که مقامات محلی را انتقال می‌دهند، شکستانده یا نادیده گرفته می‌شود. آنان هیچ احترامی به قوانین جاده‌ها ندارند و با سرعت زیادی راننده‌گی می کنند. حتا مواردی وجود دارد که این مقام ها موترهای شان را به فرزندان نوجوان شان می‌دهند که سرانجام منجر به حادثه می‌شود. ما قانون را فقط بالای مردم عادی می‌توانیم تطبیق کنیم. اگر موترهای مقامات را برای دیدن جواز راننده‌گی توقف دهیم، تهدیدمان می‌کنند تا اجازه دهیم بروند.»

اما مردم محل می گویند که آنان از این ابتکار خوشحال اند و افرادی که در این کورس آموزشی دوماهه اشتراک کرده‌اند می گویند که برنامه برای شان خیلی مفید واقع شده است.

محب‌الله 27 ساله، باشنده‌ی شهر قلات به آی دبلیو پی آر گفت که حالا می‌داند در یک چهارراه کدام راننده حق اولیت دارد، و همچنین در مورد مراقبت ابتدایی وسایط آموزش‌ دیده است.

او می‌گوید: «حالا در مورد قوانین، علایم و اشارات مختلف ترافیکی آگاهی دارم. در کورس برای من در مورد این که چگونه در ساحات مزدحم با مصوونیت راننده‌گی کنم، در صورت وقوع حادثه چه کنم و چطور از موترم مراقبت کنم، آموزش‌هایی داده شده است.»

دیگران نیز می گویند که به این سخت‌گیری‌ها خیلی نیاز است.

سیدآغا 31 ساله، باشنده‌ی قلات به یاد می‌آورد که چگونه سه‌سال پیش زمانیکه با دوستانش در شاهراه 1 راننده‌گی می کرد تصادف  کرد و موترش واژگون شد. در این حادثه یکی از دوستانش کشته و دیگری فلج شده بود. وی به آی دبلیو پی آر گفت: «تا هنوز آن واقعه‌ی ترسناک یادم می‌آید و من را می‌ترساند و به فکر فرو می‌برد. هر راننده باید قوانین جاده را بیاموزد و درک کند. آنان باید با احتیاط رانندگی کنند تا از واقعات ترافیکی جلوگیری شود و حکومت نیز مکلف است تا قوانین را تطبیق کند.»

امیرمحمد 50 ساله که در ولسوالی شاه‌جوی زندگی می‌کند، نیز با استقبال از این طرح می گوید که همسایه‌های وی همیشه نگران رفت‌وآمد فرزندان شان به مکتب اند. او می‌گوید: «من با چشم‌های خودم دیده ام که کودکان به دلیل بی‌احتیاطی رانندگان کشته یا مجروح شده اند. بعضی اوقات حتا کودکان 12 یا 14 ساله را می‌بینی که در شهر رانندگی می کنند، اما پولیس ترافیک هیچ کاری در این مورد انجام نمی‌دهد.»

عبدالاحمد تاکید می‌کند که ریاست آنها به هیچ صورت بارانندگان زیر سن مدارا نمی‌کند.او می‌گوید: «ما در هیچ شرایطی به افراد زیر سن جواز رانندگی نمی‌دهیم و به کودکان اجازه نمی‌دهیم در شهر رانندگی کنند. هرگاه کارکنان ما با چنین مواردی بر خورند، موتر را توقف داده و توقیف می‌کنند. و تا زمانیکه یک تضمین قوی- که در آینده به کودکان شان چنین اجازه‌یی را نمی‌دهند- گرفته نشود، موتر به مالک‌اش بازگردانده نمی‌شود.  

اما علی‌ رغم سخت‌گیری‌هایی که بالای راننده‌گان بدون جواز اعمال می‌شود، برخی از آن‌ها علاقه‌مند اشتراک در کورس آموزشی نیستند. نوراحمد 25 ساله که در ولسوالی شهر صفا زندگی می‌کند، می‌گوید که دوبار به جرم نداشتن جواز راننده‌گی جریمه شده‌است. او می‌گوید: «در گذشته، هیچ‌وقت پولیس ترافیک جواز رانندگی‌ام را نمی‌پرسید، ولی حالا گاه‌گاهی این کار را می‌کند. بعضی اوقات چیزی نمی‌گویند ولی برخی وقت‌ها 4 دالر امریکایی جریمه می‌کنند.»

اما با آن‌هم می‌گوید که قصد ندارد در کورس آموزشی اشتراک کند. وی ادعا می‌کند که دوهفته مدت زیادی است و نمی‌خواهد کارش را ترک کند و به کورس برود.احمد در ادامه گفت که در ولسوالی‌های دوردستی که اغلب راننده‌گی می‌کند، شمار پولیس ترافیک کمتر از آن است که مایه‌ی نگرانی راننده‌ها شود.

Frontline Updates
Support local journalists