Institute for War and Peace Reporting | Giving Voice, Driving Change
افغانستان: استراتیژی تازه ای ایالات متحده مورد استقبال قرار گرفته است

راهبرد تازه ای دونالد ترامپ رییس جمهوری ایالات متحده امریکا برای افغانستان مورد حمایت گستردهای مقامات و تحلیلگران افغان قرار گرفته است، با آنکه برخی از آنان در مورد تعهد واشنگتن مبنی بر وارد کردن فشارهای تازه بر شورشیان تردید دارند.
این استراتیژی شامل افزایش نیروهای نظامی و تقویت نیروهای هوایی افغان برای غلبه قاطع بر شورشیان و همچنان افزایش فشار بر پاکستان میباشد تا علیه طالبان مبارزه جدی کند.
اعلامیه ای آگست ترامپ در پیوند به استراتیژی تازه »واقعگرایی اصولی» بسیاری از ناظران را شگفت زده کرده، همان گونه که او در مبارزات انتخاباتی اش نشان داده بود که میخواهد ایالات متحده از اختلافات بیرونی به دور باشد.
این در حالی است که نیروهای ایتلاف در سال 2014 از افغانستان بیرون شدند، با آنکه شمار معدودی از نیروهای ایالات متحده در نقش مشورتی و حمایتی باقی مانند.
کارشناسان افغان از این حرکت استقبال میکنند. آنان به این باور اند که یک طالب ضعیف تمایل بیشتر به مذاکره با دولت افغانستان خواهد داشت.
جاوید کوهستانی، تحلیلگر امور نظامی میگوید: «اگر ایالات متحده در تصامیم اش نسبت به افغانستان و منطقه جدی باشد، راهبرد جدید هم مفید و هم تاثیرگذار خواهد بود. افزایش در نیروهای نظامی امریکا در افغانستان در واقع یک شکست برای طالبان بوده و آنان را مجبور به مذاکره با دولت افغانستان کرده تا زمینه گفتگوهای صلح را فراهم کنند.»
با وجود افزایش حملات طالبان در سراسر کشور در ماه اکتوبر، مقامات در وزارت دفاع افغانستان میگویند که در نتیجه استراتیژی تازه امریکا وضعیت امنیتی رو به بهبود است.
دولت وزیری، سخنگوی وزارت دفاع افغانستان میگوید: « به جز از نُه ولسوالی، تمام ولسوالیها و شهرهای 34 ولایت افغانستان تحت کنترول نیروهای امنیتی افغان قرار دارند. دشمن روز به روز ضعیفتر میشود و روحیه جنگی شان کاهش یافته است.»
با آنکه جزییات کمی در پیوند به شمار واقعی سربازان و چگونگی تقویت تقویت قوای هوایی به نشر رسیده، اما آقای وزیری میگوید که تاثیر آن در این ساحات محسوس است.
وی در ادامه گفت: « بر اساس استراتیژی جدید ایالات متحده، چرخبال های «بلک هاوک» به دولت افغانستان تحویل داده خواهد شد و دو فروند آن قبلاَ به قوای هوایی افغانستان منتقل شدهاست.»
محمد آصف غزنوی خبرنگار محلی در ولایت مرکزی غزنی، نیز میگوید که وضعیت امنیتی رو به بهبود است.
او میافزاید: «روحیه نیروهای امنیتی افغان افزایش یافته و ضربات سنگینی به پناهگاه های طالبان وارد شده است. حملات هوایی زیادی بر مخفیگاه های دشمن صورت گرفته و آنان در حال ترک ساحه استند.»
رکس تلرسن وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در یک بازدید متعجب کننده از افغانستان در 23 اکتوبر با اشرف غنی رییس جمهور افغانستان، عبدالله عبدالله رییس اجراییه و حنیف اتمر مشاور امنیت ملی در فرودگاه بگرام ملاقت کرد.
به نقل از گزارشی که از سوی سفارت امریکا در کابل به نشر رسید، تِلرسن در این سفر روابط دوجانبه، مبارزه با تروریزم و پروسه جاری صلح بین حکومت و مخالفان مسلح دولت را به بحث گرفته است.
وزیر خارجه امریکا با صراحت ابراز کرد که در دیدارش از اسلام آباد «درخواست های بسیار مشخصی از پاکستان داشته و از این کشور خواسته که از حمایت طالبان و دیگر سازمان های تروریستی دست بردارد.» این بخشِ استراتیژی با اشتیاق ویژه ی مورد استقبال مردم افغانستان قرار گرفته است.
کمال ناصر اصولی قانونگذار افغان، میگوید: «طوریکه همه میدانند، پناهگاه های طالبان در خاک پاکستان قرار دارند و استراتیژی تازه این کشور را زیر فشار قرار خواهد داد. انزوای سیاسی و فشارهایی که وارد میشود پاکستان را وادار خواهد کرد تا روند حمایت از تروریستان را متوقف کند.»
وی میگوید که این اقدام امریکا هماکنون نیز تاثیر زیادی روی پاکستان گذاشته است. همچنان میافزاید: «اگر وضعیت همین گونه ادامه یابد امنیت کشور بهتر خواهد شد.»
آی دبلیو پی آر تا کنون نتوانسته دیدگاه سفارت پاکستان در کابل را در پیوند به این موضوع داشته باشد.
با وجود این همه، استراتیژی تازه امریکا از سوی همه مورد استقبال قرار نگرفته است. در حالیکه اشرف غنی رییس جمهور افغانستان حمایتش را از این استراتیژی اعلام کرده، حامد کرزی همتای قبلیاش آنرا در محضر عام رد میکند.
او میگوید: «استراتیژی جدید امریکا در قبال افغانستان پیام آور صلح نیست؛ بلکه بیم دهنده دشمنی بیشتر و افزایش دهنده ی عداوت میباشد.»
عدهای دیگری نیز در مورد این که واشنگتن به وعده هایش وفا میکند باورمند نیستند.
احمد سعیدی تحلیلگر سیاسی میگوید که ایالات متحده در گذشته نیز این گونه مبارزات را برای شایعه پراگنی در برخی کشورها به راه انداخته بود که در تطبیق آن ناکام ماند.
او میگوید: «ایالات متحده میخواهد شورشیان را تهدید کند و بترساند و از سوی دیگر نشان دهد که این کشور از جنگ در افغانستان خسته نشده است. اما به باور من این راهکار نقش موثری در تضعیف روحیه دشمن نخواهد داشت.» وی افزود که «تطبیق اینگونه استراتیژی در موجودیت یک دولت ضعیف و فاسد مثل دولت افغانستان موثر نخواهد بود.»
طالبان نیز تهدیدات ایالات متحده را رد میکنند. ذبیحالله مجاهد سخنگوی طالبان در یک مصاحبه تلفنی به آیدبلیوپیآر گفت: «ادامه و توسعه جنگ یک بخش مهم استراتیژی جدید ایالات متحده است، اما ما آماده جنگ با آنان استیم. ما در شانزده سال اخیر تجارب جنگی خوبی کسب کردهایم و توانایی مبارزه با استراتیژی جدید ترمپ را نیز داریم.»
مجاهد میافزاید: «ایالات متحده با فرستادن نیروهای تازه دم واردِ یک مرحله جدید جنگ در افغانستان شده و این جنگ او را از بین خواهد برد. بهتر میبود اگر امریکا به جای جنگ به دنبال گزینههایی برای صلح میبود.»
وی همچنان این مفکوره را که گویا راهکار جدید ایالات متحده امریکا طالبان را مجبور به مذاکره با حکومت کابل خواهد کرد را به تمسخر گرفت.
وی گفت: «جنگ ما با امریکا است و مذاکرات صلح را نیز با آنها میخواهیم انجام دهیم. صلح با حکومت افغانستان بی معنا و دور از منطق است.»
اما با آن هم تلاش های کابل برای صلح موفقیت محدودی را به همراه داشته است. سال گذشته، حزب اسلامی از خشونت دست کشید و رهبر آن، گلبدین حکمتیار که در گذشته از جنگ سالاران بود رسماَ مورد عفو قرار گرفت.
اما هنوز هم دیدگاه حزب اسلامی در پیوند به استراتیژی تازهای ایالات متحده مشابه به دیدگاه طالبان است.
سید فضل غنی حقمل از دفتر رسانهای حزب اسلامی میگوید: «ما بارها گفته ایم که استراتیژی جدید امریکا در قبال افغانستان موفق نخواهد شد و ما همیشه خواهان خروج نیروهای این کشور از افغانستان بوده ایم.»
حقمل در اخیر گفت: «اگر جنگ راه حل میبود، ایالات متحده در شانزده سال گذشته می توانست صلح و ثبات را به افغانستان بیاورد.»