شکایت محصلان از کیفیت پوهنتون‌های خصوصی

فارغان پوهنتون‌های خصوصی مدعی‌اند که این نهادها صرفاً در پی کسب پول می‌باشند.

شکایت محصلان از کیفیت پوهنتون‌های خصوصی

فارغان پوهنتون‌های خصوصی مدعی‌اند که این نهادها صرفاً در پی کسب پول می‌باشند.

Young women study at an Afghan university. (Photo: Majid Saeedi/Getty Images)
Young women study at an Afghan university. (Photo: Majid Saeedi/Getty Images)
Thursday, 25 January, 2018

خاطره سادات با اشتیاق زیاد در رشته اقتصاد در یک پوهنتون خصوصی در ولایت بغلان  درس اش را آغاز کرد  

اما اکنون از وقت و پولی که برای گرفتن سند تحصیلی که شاید در نهایت هیچ سودی برایش نداشته باشد، ابراز تاسف می‌کند.

سادات گفت: "من درسم را در فاکولته اقتصاد با خوشبینی فراوان شروع کردم و فکر می‌کردم که روزی بعد از فراغت در بخش بانکداری کار پیدا خواهم کرد." او از پوهنتونی که هنوز در آن مشغول تحصیل است، نام نمی‌برد.

او گفت "  حالا بسیار نگرانم که مبادا آرزویم برآورده نشود، چون تعداد زیاد دوستانم در پوهنتون می‌گویند که نهادهای خصوصی و دولتی به دپلوم دانشگاه‌های خصوصی ارزشی قایل نیستند و حتی آنها را معتبر نمی‌دانند."

تشویش خاطره را سایر محصلان دانشگاه‌های خصوصی در ولایت شمالی بغلان نیز دارند و می‌گویند که استنداردهای این پوهنتون‌های  خصوصی بسیار ضعیف بوده و درمورد پیشرفت تحصیلی نیز برمبنای روابط و خویش و قوم پرستی تصمیم گرفته می‌شود.

احمد جاوید، محصل دیگر رشته اقتصاد در یک پوهنتون خصوصی که او نخواست از آن نام ببرد گفت: "خانواده‌ی  من فقیر است و برای پرداخت فیس تحصیلی من بسیار زحمت می‌کشند تا من فرد تحصیل کرده و در آینده صاحب کار خوب باشم، ولی کیفیت تدریس در پوهنتون متاسفانه چنان پایین است که من قادر به برآوردن آرزوهای آنان نخواهم شد."

به گفته‌ی او استادان پوهنتون‌ها در رشته‌ی خود دانش کم دارند نمرات محصلان بر اساس روابط شخصی آنان با استادان شان داده می‌شود.

وی افزود"در پوهنتون‌های خصوصی، محصلانی که درس می‌خوانند و مقررات را رعایت می‌کنند در امتحان نمره پایین می‌برند، چون دوستان قدرتمند ندارند، اما محصلی که پول و واسطه‌ قوی دارند، نمرات خوب می‌گیرند."

نیلاب احمدزاده، محصل سال سوم حقوق در یک پوهنتون خصوصی دیگر که‌نخواست نام دانشگاهش را ذکر کند گفت که او تا کنون برای فایق آمدن بر روحیه‌ی محافظه کارانه‌ی علیه تحصیل زنان بسیار مبارزه کرده است، ولی هراس دارد که مبادا تلاش‌هایش هدر برود.

او گفت: "من پذیرفتم که باید در برابر هزاران مشکل در خانواده و جامعه‌ام بیایستم، چون می‌خواستم تحصیلاتم را ادامه دهم ولی هرگز از کیفیت درس راضی نبوده‌ام. بیشتر استادان بر اساس روابط شخصی‌شان در پوهنتون‌ها توظیف شده‌اند و دانش کافی از مضمون خود ندارند. حتی برخی استادان به تازگی از پوهنتون خود ما فارغ شده و مضامین کلیدی ما را درس می‌دهند."

احمدزاده گفت که استادان در مقابل محصلان برخورد جانبدارانه دارند و حتی رفتار نژاد پرستانه از خود تبارز می‌دهند.

وی افزود"اینجا نباید نژادگرایی و جانبداری جایی داشته باشد، چون اینجا نهاد آموزشی و تحصیلی است، اما متاسفانه استادان پوهنتون گرفتار خویش و قوم پرستی می‌باشند و این بزرگترین چالش دربرابر محصلان است."

نزدیک به 130 دانشگاه خصوصی در سراسر افغانستان فعالیت دارند که بر اساس ماده 46 قانون اساسی و ماده 33 طرز العمل وزارت تحصیلات عالی ایجاد شده‌اند.

در بغلان شش نهاد تحصیلی خصوصی فعالیت دارد و اساتید دانشگاهی می‌گویند که این نهادها خدمات ارزشمند به محصلانی ارایه می‌کنند که در امتحان کانکور دانشگاه‌های دولتی موفق نشده‌اند.

خیرالدین فیاض، رئیس پوهنتون خصوصی حکیم سنایی گفت: "شاید برخی نارضایتی‌ها در میان محصلان دانشگاه‌های خصوصی وجود داشته باشد، ولی ما می‌کوشیم این مشکلات را حل کنیم."

وی افزود:"ما کوشیده‌ایم که استادان شایسته و باتجربه در سطح ماستری و لیسانس استخدام کنیم. در پوهنتون امکانات مورد نیاز محصلان از جمله کتابخانه مجهز، کمپیوتر و امثال آن مهیا شده است."

سید علی فاضل استاد پوهنتون حکیم سنایی این ادعا را که سطح تدریس پایین است رد کرد و افزود که استادان پوهنتون با دقت تمام و براساس لیاقت استخدام شده‌اند.

او گفت: "همه‌ی مضامینی که در این پوهنتون تدریس می‌شوند به تایید وزارت تحصیلات عالی رسیده است."

اما سنجر غفاریان، رئیس انستیتوت تحصیلات عالی رویان تایید کرد که برخی نهادهای تحصیلی معیارهای بسیار پایین دارند.

او گفت: "کیفیت تحصیل در هر دانشگاه وابسته به اداره و مدیریت آن است ولی نباید انکار کرد که برخی دانشگاه‌های خصوصی صرفاً به محصلان دپلوم می‌دهند نه تحصیلات خوب."

او گفت که انستیتوت رویان به مشوره‌ی وزارت تحصیلات عالی برنامه‌هایی را برای ارتقای کیفیت تدریس راه اندازی می‌کند.

مقامات محلی تایید می‌کنند که مشکلاتی در پوهنتون‌های خصوصی آن ولایت وجود دارد، اما تلاش‌های برای یافتن راه حل در جریان است.

محمود اکمل سخنگوی والی بغلان گفت: "نمی‌توان انکار کرد که مشکلاتی در پوهنتون‌های خصوصی وجود دارد، اما حکومت محلی بغلان تلاش دارد با مسدولان پوهنتون‌های خصوصی بغلان برای رسیدگی به این مسایل از نزدیک مشوره و کار کند."

مولوی لیاقت، رئیس پوهنتون دولتی بغلان گفت که تعدادی نهادهای تحصیلی خصوصی خوب در آن ولایت فعالیت دارند.

او گفت: "از نظر من پوهنتون‌های خصوصی از نظر مدیریت و کیفیت درسی متفاوت‌اند. در بغلان دانشگاه‌هایی وجود دارند که صاحب استندردهای آموزشی خوب بوده و مثل پوهنتون ما از امکاناتی چون کتابخانه، لابراتوار و استادان تحصیل یافته برخوردار می‌باشند."

او افزود: "تعدادی از پوهنتون‌های ولایت بغلان به نیت کسب درآمد ساخته شده و به محصلانی که هیچ چیز نمی‌دانند دپلوم می‌دهند."

عارفه پیکان سخنگوی وزارت تحصیلات عالی به آی‌دبلیو‌پی‌آر گفت که کمیته‌های کاری به تازگی کار بازنگری نصاب تحصیلی و تطبیق معیارهای هماهنگ در سراسر کشور را آغاز کرده‌اند.

اما برای تعدادی از محصلان این اقدامات خیلی دیر است.

فرحناز بهرامی تحصیلاتش را در رشته‌ی حقوق و علوم سیاسی در پوهنتون حکیم سنایی یک سال قبل به اتمام رساند.

بهرامی گفت: "تاکنون موفق نشده ام که در بخش دولتی یا خصوصی کار بگیرم. هرباری که برای گرفتن کار درخواست می‌دهم درخواستم رد می‌شود. وقتی دلیل آن را می‌پرسم آنان می‌گویند که دپلوم پوهنتون‌های خصوصی نزد آنان معتبر نیست."

Frontline Updates
Support local journalists